Wat zijn nu de „springende punten” in de voorlopige brexitdeal?

„Eén van de punten waarop het vast zit, is Gibraltar. Dat komt omdat Spanje zegt dat de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk (VK) niet van toepassing is op Gibraltar”, aldus Van der Plas, directeur-generaal Europese Samenwerking bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. „Spanje vindt dat er in het akkoord onvoldoende duidelijk gemaakt wordt dat er voor Gibraltar aparte afspraken zijn.” Volgens Van der Plas gaat er de komende dagen voor dit punt een oplossing gevonden worden.

Waarom is er in de deal nog geen visserijakkoord bereikt?

Van der Plas: „Het probleem is dat het VK in dit stadium van de onderhandelingen nog niet bereid bleek om een visserijakkoord te sluiten. Het is meer een kwestie van timing, dan een probleem over inhoud.”

„Mevrouw May zal al moeite hebben om wat er nu op tafel ligt, door het Lagerhuis te krijgen. Dus aan Britse zijde is er nu weinig behoefte daar de visserijregeling al bij te betrekken. Er is op dit moment ook nog geen noodzaak om het te regelen, omdat er in de transitieperiode niets gaat veranderen op het gebied van vis.”

Wat is na de overgangsperiode nu écht de rol van het Europese Hof van Justitie in het Verenigd Koninkrijk?

„Er wordt in het akkoord onderscheid gemaakt tussen rechtspraak van het Hof tot het einde van de overgangsperiode en daarna. Tot het einde van de overgangsperiode is het VK simpelweg verplicht om de rechtspraak te volgen”, zei Thomas Beukers, directielid Juridische Zaken bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, woensdag.

„Na het einde van de overgangsperiode moet het VK „naar behoren rekening houden” met de rechtspraak. Dat is minder dan „verplicht zijn”, maar het betekent wel rekening houden met het Hof.”

Wat gebeurt er als de conceptdeal in december niet gesteund gaat worden door het Britse parlement?

Er zijn dan drie mogelijkheden, reageert Van der Plas „Het VK kan dan de EU verlaten zonder deal. Een andere mogelijkheid is om te heronderhandelen. Daarnaast is er een optie om de onderhandelingsperiode te verlengen. Dan zal de VK later dan 29 maart de EU gaan verlaten.”

„Als er heronderhandeld moet worden, dan zal eerst de Britse premier die dan zit –en het is nog maar de vraag of dat May is– een nieuw mandaat moeten krijgen om over iets anders te gaan onderhandelen. Ik denk niet dat dit gaat lukken vóór 29 maart. Je zal dan naar een verlenging toe moeten. Maar het is in hoge mate speculatief wat ik hier nu over zeg.”