Conservatieve Amerikanen die vooral op Trump stemden omdat er een vacante zetel van het hooggerechtshof in het geding was, zijn tevreden. Zij hebben meer gekregen dan waarop ze hoopten: Trump zorgde niet voor één nieuwe opperrechter, maar voor twee: Neil Gorsuch en Brett Kavanaugh – beiden conservatief.

Progressieve Amerikanen, vooral verenigd in de Democratische Partij, zijn zeer teleurgesteld. Al hun pogingen om Kavanaugh te weren uit het hoogste Amerikaanse rechtscollege zijn op niets uitgelopen. Kavanaugh is opperrechter en daarmee hebben de conservatieven de meerderheid in het hooggerechtshof.

Dat laatste noemen zij en de media het belangrijkste bezwaar tegen zijn benoeming. De verhouding progressief en conservatief in het hooggerechtshof is nu doorgeslagen ten gunste van de laatstgenoemden. En dat kan het hof voor jaren stempelen.

Tot voor kort waren er vier vooruitstrevende opperrechters en vier behoudende. Opperrechter Anthony Kennedy, die deze zomer met pensioen ging en wiens plaats nu door Kavanaugh wordt ingenomen, was „het onvoorspelbare midden.” De ene keer nam hij een conservatief standpunt in, de andere keer een progressief.

Iedereen in de VS weet dat Kavanaugh geen middenman is. Rond ethisch beladen thema’s stelt hij zich conservatief op. Dat maakt hem voor progressief Amerika een ongewenste kandidaat.

De vraag is echter of dit de enige reden is waarom (op een na) alle Democratisch afgevaardigden tegen zijn benoeming stemden. Er zit bij hen ook oud zeer.

Lewinsky

De in 1965 geboren Brett Kavanaugh raakte in de jaren negentig betrokken bij het onderzoek naar de affaire tussen president Clinton en Monica Lewinsky. Hij was in 1998 een van de belangrijkste auteurs van het rapport van speciaal aanklager Kenneth Starr, waarin werd aangespoord om Clinton af te zetten vanwege meineed. Bekend was dat Kavanaugh Starr aanzette tot een harde toonzetting.

De Democraten hebben hem dat nooit vergeven. Dat bleek toen president George W. Bush in 2003 Kavanaugh nomineerde als rechter van het hof van beroep voor Washington DC. Zijn benoemingsprocedure duurde bijna drie jaar, omdat Democratische senatoren hem verweten te partijdig te zijn. Ook toen haalden Kavanaughs opponenten alles uit de kast om zijn imago te beschadigen. Senator Durbin vergeleek hem met de sukkel Forrest Gumpuit een Amerikaanse roman van Winston Groom.

Pas in mei 2006 kon Kavanaugh toetreden tot het hof van beroep. Hij werd toen geïnaugureerd door Anthony Kennedy, de man die hij nu opvolgt en voor wie hij begin jaren negentig ook nog korte tijd had gewerkt. Curieus is dat Neil Gorsuch, de andere opperrechter die door Trump is benoemd, in die korte periode de naaste collega van Kavanaugh was.

Het verwijt dat Kavanaugh zich te veel laat leiden door partijpolitieke overwegingen, werd ook de achterliggende weken gemaakt. Tijdens de verhoren over zijn vermeend seksueel overschrijdend gedrag verweet hij zijn opponenten dat zij nog altijd boos zijn vanwege Trumps verkiezingsoverwinning en dat „zij wraak willen nemen voor de Clintons.”

Kavanaugh zelf begreep dat deze uitval niet handig was geweest. In een opmerkelijk opiniestuk in The Wall Street Journal schreef hij vrijdag dat hij te ver was gegaan. Behalve dat hij begrip vroeg voor zijn emoties tijdens de verhoren, beloofde hij als rechter „onafhankelijk en onpartijdig” te zijn. „Ik doe geen uitspraken op grond van persoonlijke of politieke voorkeur… Ik ben dienaar van de wet.”

Er is een risico dat Kavanaugh ook in de toekomst zal worden nagedragen te partijpolitiek te zijn. Ook al heeft hij tijdens de verhoren klip-en-klaar gezegd dat hij bestaande uitspraken van het hooggerechtshof niet wil terugdraaien, zal met argusogen worden gevolgd hoe hij zal stemmen over zaken rond abortus, het wapenbezit en samenlevingsvormen.

Afzetting

Mocht het hooggerechtshof ooit moeten nadenken over de afzetting van een president, dan zal Kavanaugh daar niet zomaar mee instemmen. In het verleden heeft hij in verschillende toespraken en artikelen het idee geopperd wettelijk vast te leggen dat er tegen een zittende president geen strafprocedure kan worden begonnen.

Anderzijds zal Kavanaugh naar verwachting op ten minste één punt een duidelijk ander standpunt innemen dan de huidige president; de immigratiepolitiek. Bekend is dat hij zich in 2000 –tevergeefs– inspande om de uitzetting van Elian Gonzalez te blokkeren. Die was als 6-jarige samen met zijn moeder uit Cuba gevlucht. Zijn moeder kwam tijdens de oversteek om het leven. Familieleden in de VS wilden niet dat hij werd teruggestuurd naar zijn vader Cuba.