Vijf keer zoveel duurzame stroom in 2030
De elektriciteitsopwekking in Nederland moet de komende jaren in rap tempo overschakelen op duurzame bronnen als wind en zon. Dat zijn de partijen die betrokken zijn bij het opstellen van het Klimaatakkoord met elkaar overeengekomen. In 2030 moet vijf keer zoveel energie dan nu uit hernieuwbare bron afkomstig zijn. Dat komt neer op zo’n 70 procent van het huidige Nederlandse elektriciteitsgebruik.
De plannen om de duurzame energieproductie op te voeren, staan in de hoofdlijnen van het akkoord, die dinsdag werden gepresenteerd in Den Haag. Overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijven hebben plannen opgesteld om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Maar in sectoren als de industrie, landbouw en mobiliteit moeten nog veel hobbels worden genomen om eind dit jaar tot een definitief akkoord te komen.
Over de verduurzaming van gebouwen, die al deels uitlekten, zijn de plannen al verder gevorderd. Zo moeten in 2021 al zo’n 50.000 bestaande woningen per jaar worden verduurzaamd. Ruim voor 2030 moet het tempo naar 200.000 woningen per jaar. Ze moeten bijvoorbeeld van het aardgas af en goed worden geïsoleerd. Om dat aantrekkelijker te maken, moet de belasting op gas vanaf 2020 omhoog en de belasting op elektriciteit juist omlaag.
In veel gevallen is nog onduidelijk wie de rekening betaalt. Ook zijn er meningsverschillen, bijvoorbeeld over het ondergronds opslaan van CO2. De industrie vindt dit noodzakelijk om genoeg CO2-uitstoot te vermijden, maar milieuorganisaties betwijfelen het nut en vrezen risico’s. Daarom komt er nader onderzoek.
Volgens de partijen aan de ‘energietafel’ is het een „harde doelstelling” om in 2030 zeker 84 terawattuur (TWh) uit hernieuwbare bronnen te halen. Vorig jaar was de totale duurzame productie 17 TWh. Aan tafel zitten onder meer energiebedrijven en milieuorganisaties.
Het gros, 49 TWh, moet komen uit windparken op zee, de rest moet op het land worden opgewekt, bijvoorbeeld door windmolens en zonnepanelen. Tot 2025 blijft een gunstige subsidieregeling van kracht, maar uiteindelijk is het de bedoeling dat het zonder subsidie kan. Burgers en bedrijven zullen zeker ook kosten maken, maar het doel is om die „zoveel mogelijk te beperken”.
Het Klimaatakkoord is nog verre van af, maar nu de hoofdlijnen op papier staan is volgens voorzitter van het Klimaatberaad Ed Nijpels wel een ,,heel belangrijke mijlpaal’’ bereikt. Nijpels verwacht dat eind dit jaar een ,,volwassen akkoord’’ op tafel ligt.
De voorzitter noemt het overleg over een Klimaatakkoord ,,polderen zoals nog nooit is vertoond’’. In totaal praten meer dan honderd organisaties mee over welke maatregelen nodig zijn om de uitstoot van broeikasgassen op zijn minst met 49 procent terug te dringen in 2030. Zowel overheden als bedrijven en maatschappelijke organisaties zitten om de vijf tafels die voor afzonderlijke sectoren zijn ingericht.
,,De belangen zijn heel groot, de opvattingen lagen soms ver uiteen’’, schrijft Nijpels in het voorwoord van het dinsdag verschenen rapport met voorstellen voor de hoofdlijnen. ,,Het is nog geen homogeen pakket met vergelijkbaar uitgewerkte voorstellen’’, erkent hij. Maar het is volgens de voorzitter en oud-VVD-leider wel een basis waarop goed kan worden voortgebouwd.