Minder christelijke wethouders op pluche
Het aantal wethouders met een christelijke achtergrond dreigt fors te verminderen. Als de huidige coalitieonderhandelingen in gemeenten overal slagen, zal met name het CDA fors moeten inleveren op het aantal wethouders. Bij de kleine christelijke partijen is er per saldo sprake van een minieme winst.
Dit blijkt uit onderzoek van het Reformatorisch Dagblad over de vorming van nieuwe colleges van burgemeester en wethouders.
Het CDA zal zeker 25 wethouders verliezen, zo blijkt uit een telling van het vermoedelijke aantal wethoudersposten als resultaat van de coalitieonderhandelingen in 171 van de 335 gemeentes waar raadsverkiezingen zijn gehouden. Het onderzoek betreft vooral gemeenten waar ChristenUnie en SGP in het college zaten en grote gemeenten.
De ChristenUnie zal in deze gemeenten per saldo zes wethouders erbij krijgen, terwijl de SGP er in totaal twee verliest. De lokale christelijke partijen Protestantse Combinatie Waddinxveen en Christelijke Partij Burgerbelangen in Steenwijkerland verliezen er elk een.
Het verlies van het CDA is opmerkelijk. Bij de raadsverkiezingen in maart verloor de partij slechts 63 van de 1285 raadszetels, 5 procent. Het verlies aan CDA-wethouders bedraagt nu al 8 procent (25 van de huidige 309).
Saillant detail is dat het CDA met name wethoudersposten verliest in grote steden als Almere, Arnhem, Breda, Den Haag en Enschede. Alleen in Maastricht en Zoetermeer komt de partij terug op het pluche.
ChristenUnie
De ChristenUnie doet het relatief goed. Ondanks een verlies van 7 van de 306 raadszetels zal de partij er volgens de huidige stand van zaken bestuurders bij krijgen in steden als Utrecht, Almere, Almelo, Houten en Wageningen. Dat gebeurt ook in plattelandsgemeenten zoals Dronten, Hardinxveld-Giessendam, Noordenveld, Ommen, Renswoude, Schouwen-Duiveland, Steenwijkerland, Tynaarlo en Tytjerksteradiel.
Verlies dreigt er voor de ChristenUnie in Alphen aan den Rijn, Apeldoorn, Ermelo, Goeree-Overflakkee, Huizen, Katwijk, Meppel, Middelburg, Midden-Drenthe, Montfoort, Woudenberg en Zaanstad.
De SGP verloor bij de raadsverkiezingen 12 zetels. Als de huidige onderhandelingen slagen, krijgt de partij er wethouders bij in Ermelo, Neder-Betuwe, Rhenen en Zaltbommel, maar verliest ze waarschijnlijk in Kampen, Krimpenerwaard, Renswoude, Scherpenzeel en Twenterand.
CU-SGP-combinaties zitten aan de onderhandelingstafel in Leidschendam-Voorburg, Nijkerk, Soest, Terneuzen, Westland, Woerden, Zoetermeer en Zuidplas, maar niet meer in Gorinchem, Leusden, Lisse en Vlaardingen. De wethouderskandidaten van deze combinaties zijn veelal lid van de grotere ChristenUnie.
Naast het CDA zijn D66 en SP de grote verliezers bij de gemeentelijke coalitievorming. D66 raakt zeker 20 van de huidige 131 bestuurders kwijt (16 procent). De SP, die toch al slechts 39 wethouders had, verliest er daarvan 13.
Grote winnaars
De lokale partijen en GroenLinks zijn de grote winnaars. De laatste partij krijgt er zeker 25 wethouders bij, terwijl gematigd-rechtse lokale partijen er 19 winnen. Lokale linkse partijen of combinaties krijgen er 7 bij.
Daarnaast wint de VVD 19 wethouders en verliest de PvdA er vooralsnog slechts 13. Deze partij verloor vier jaar geleden al een derde (76) van haar wethouders.
