Swing states houden race spannend
De race naar het Witte Huis blijft tot het einde toe ongekend spannend. Aan het begin van de nieuwe dag was in Amerika nog steeds niet bekend wie vanaf 20 januari president van de VS is. De tellingen in diverse swing states waren nog niet afgerond.
Alle aandacht ging vrijdagmorgen uit naar de staat Georgia. Daar had Donald Trump donderdag nog een behoorlijke voorsprong, maar om 10:45 vanochtend nam Joe Biden de leiding in de zuidelijke staat. Bij het sluiten van het Reformatorisch Dagblad had hij een voorsprong van zo’n 900 stemmen. De vraag is of er snel een winnaar zal worden aangewezen in Georgia, omdat het verschil uiteindelijk marginaal zal zijn – wie er ook bovenaan eindigt. NBC News heeft al aangegeven waarschijnlijk geen winnaar aan te wijzen.
In de andere zuidelijke staat, North Carolina, veranderde donderdag niets en bleef Donald Trump nog aan kop. Het meest waarschijnlijke scenario is dat de Republikein deze staat wint. Biden heeft North Carolina niet nodig om president te worden; Trump wel.
Ook in Arizona is de strijd nog niet beslist. Vanmorgen was de vraag of Arizona inderdaad naar de Democraat gaat onbeslist. Volgens voorspellingen van Fox News en enkele andere Amerikaanse media gaat deze staat naar Biden. Maar bij de tellingen liep Trump vrijdagmorgen zijn achterstand op Biden in, die nog zo’n 46.000 stemmen (1,6 procent) bedroeg. Als de 11 kiesmannen van Arizona inderdaad naar Biden gaan, heeft de Democraat aan een zege in Georgia (16 kiesmannen) genoeg om de kritieke drempel van 270 kiesmannen te halen en zo de presidentsverkiezingen te winnen.
Ook Nevada en Arizona kunnen Biden aan een meerderheid helpen. In Nevada was het verschil minimaal in het voordeel van de Democraat, maar lokale analisten stelden dat Biden vrijwel niet meer kan worden ingehaald. De nog te tellen stemmen komen uit een gebied waar vooral Democraten wonen.
Pennsylvania
Een andere optie is dat Biden wint in Pennsylvania. Dan maakt de uitslag in de drie voornoemde staten niet meer uit, omdat de Democraat nu zeker is van 253 kiesmannen en er in Pennsylvania 20 bij zou krijgen. In deze swing state is de voorsprong van Trump de laatste uren beetje bij beetje afgekalfd, doordat vooral veel briefstemmen uit de overwegend Democratische grootstedelijke districten worden geteld. Bij het sluiten van het Reformatorisch Dagblad was het voordeel van Trump teruggelopen van 700.000 naar 18.000 stemmen. Met nog zo’n 160.000 stemmen te tellen leek het daarom een kwestie van tijd tot Biden de leiding zou pakken.
President Trump is stellig van mening dat er in verschillende staten bij de tellingen is gefraudeerd. Dat heeft hij donderdagavond tijdens een televisietoespraak ook met zoveel woorden gezegd. Trump beweert dat er vooral met poststemmen wordt gerommeld. Hij zegt dat „waarnemers hun werk niet konden doen”, zonder te specificeren waar en wanneer, en dat stemmen die „in deze periode” worden geaccepteerd „illegale” stemmen” zijn. Vrijdagmorgen schreef hij in een tweet dat hij de presidentsverkiezingen makkelijk wint „met legaal uitgebrachte stemmen.”
Zijn campagneteam is in verschillende sleutelstaten een juridisch gevecht gestart. Zo hebben zij onder andere in Pennsylvania een rechtszaak aangespannen om het tellen in de overwegend Democratische stad Philadelphia stil te leggen. De Republikeinen wilden dat de stemmentelling pas wordt hervat als er Republikeinse waarnemers ter plaatse zijn. Tijdens de zitting gaf een advocaat van Trumps campagneteam overigens toe dat er donderdagmiddag minstens negentien Republikeinse waarnemers toezagen op de telling van de briefstemmen in Philadelphia. De rechter weigerde het tellen stil te leggen. De minister van Binnenlandse Zaken van de staat Pennsylvania, Kathy Boockvar, zei tijdens een persconferentie. „Het tellen gebeurt op een enorm veilige en grondige manier.” In Michigan en Georgia kregen de Republikeinen inmiddels nul op het rekest bij de rechter.
Justitie
Het Amerikaanse ministerie van Justitie onderzoekt beweringen door het campagneteam van president Donald Trump over vermeende stemfraude in de westelijke staat Nevada. Volgens advocaten van het presidentiële campagneteam zou het gaan om briefstemmen van kiezers die niet meer in de staat woonachtig zijn.
Het is het eerste signaal dat Trumps minister van Justitie William Barr zich mogelijk gaat mengen in het verloop van de verkiezingen. De Democraten ontkennen stellig dat er sprake is van stemfraude in de staat Nevada (6 kiesmannen), waar hun kandidaat Joe Biden in de tussenstand van vrijdagochtend een voorsprong van ongeveer 11.000 stemmen (0,9 procent) op president Trump had.In navolging van de Trump-campagne, hebben ook twee Republikeinse parlementskandidaten besloten om juridische stappen te ondernemen vanwege vermeende stemfraude in Nevada.
De Democratische kandidaat riep donderdag de Amerikanen op om rustig te blijven tijdens het stemmentellen. „Blijf kalm, het proces is aan de gang”, zei Biden in een toespraak vanuit zijn woonplaats Wilmington in de staat Delaware. „Democratie is soms rommelig en vergt soms wat geduld, maar dat geduld wordt al meer dan 240 jaar beloond met een stelsel waar de hele wereld jaloers op is”, aldus Biden. „In Amerika is elke stem heilig en het is de wil van de kiezer die de president kiest.” Hij voegde eraan toe dat hij vertrouwen heeft dat hij tot winnaar zal worden uitgeroepen. De Secret Service, verantwoordelijk voor de beveiliging van belangrijke politici, stuurde vanmorgen extra versterking naar Wilmington (Delaware), de woonplaats van Joe Biden. De agenten moeten helpen bij de beveiliging van de Democratische presidentskandidaat. Het campagneteam van Biden bereidt zich voor op het moment dat hij de overwinning kan claimen.