Op zes plaatsen diende de predikant, die nu aan Rotterdam-Zuidwijk verbonden is. Het betekende vier internationale verhuizingen. Zoiets gaat een gezin niet altijd in de koude kleren zitten, zegt ds. Baan. „Soms kun je zo makkelijk zeggen in een intrededienst: Jullie mochten volgen. Maar dat kon ook weleens lastig zijn. Ik zie het als een wonder van de Heere dat Hij ervoor gezorgd heeft dat mijn gezin altijd gevolgd is.”

Ondanks de impact op het gezinsleven is er geen twijfel over de weg die achter ligt. „Niet altijd weet ik meer alle teksten die de Heere gebruikte om mij ergens te brengen, maar in alle gevallen weet ik dat Hij mij gestuurd heeft. Er is daarover geen beschuldiging in mijn hart, ook al moest ik soms het eerste of tweede beroep dat ik in een gemeente kreeg, aannemen. Maar als de Heere, soms middenin de nacht, liet zien wat de weg was, mocht ik volgen.”

Van Zuid-Holland tot Noord-Amerika, van Zeeland tot het zendingsveld; de gemeenten waar ds. Baan diende, verschilden soms sterk van karakter. „Zonder in stereotypen te willen vervallen; in Amerika is men over het algemeen wat terughoudender in de verwoording van het geestelijk leven. Soms voerde ik in Kalamazoo een kennismakingsgesprek van anderhalf uur, waarbij ik aan het eind besefte: Hier moet ik nog eens terugkomen voor een vervolg. In mijn eerste gemeente Lisse vertelden mensen soms uit zichzelf al binnen een halfuur wie de Heere voor hen was.”

Gevormd

Op de ene kansel stond de predikant sneller „met vrijmoedigheid” dan op een andere. Toch lagen de gemeenten geestelijk in dezelfde lijn, zegt hij. „Dat heeft me gevormd. Als gemeenten sterk verschillen, bestaat het gevaar dat je je als predikant te veel gaat richten naar wat gemeenteleden of een kerkenraad graag willen horen. In alle gemeenten die ik gediend heb, kon ik in prediking en leven mijzelf zijn.”

Hoewel de kern van zijn preken naar eigen zeggen onveranderd is, ziet ds. Baan een ontwikkeling in zijn prediking. „Toen ik in Lisse begon, lag de nadruk vooral op het sola scriptura: wat zegt de Schrift. In Kapelle is, met name onder de catechismusprediking, het sola fide –het geloof alleen– centraal komen te staan.”

De jaren in Amerika waren rustig, met veel tijd voor studie. „Daar kwam verdieping, meer inzicht in het werk van de Heere Jezus.” Maandelijks ging hij voor in de gevangenis. „Tegen die achtergrond –het uitschot van de maatschappij ontmoette ik daar– kreeg de liefde van Christus meer betekenis, ook persoonlijk. De preken uit die jaren kwamen steeds meer in het licht van het solus Christus te staan.”

De prediking werd meer appellerend, door de jaren heen. „Bij Thomas Boston las ik onlangs: „God sluit niemand uit die zichzelf niet uitsluit van de weldaden van het Evangelie; het is voor allen vrij.” Zó wil ik dat mijn prediking gekarakteriseerd kan worden. De Heere komt naar ons toe in de prediking. Dat gaat nog verder dan een aanbod: Hij staat voor ons. Ook de echte christen zal de prediking met de nodiging van Christus nooit moe worden, maar daar telkens opnieuw door worden geraakt.”

Bevel

Jarenlang was het voor hem „een worsteling” hoe ver een predikant mag gaan in de oproep tot het heil. „We zijn geroepen meer te zeggen dan alleen: Vraag erom. In de proclamatie van het Evangelie klinkt het bevel van geloof en bekering. Tegelijk is er de Heilige Geest Die het geloof moet schenken. Die spanning lag er, totdat de Heere mij vorig jaar persoonlijk liet zien: de oproep in de prediking is nu ook het middel waardoor Hij werkt. Als ik zeg: „De Heere Jezus wil dat u tot Hem komt”, dan is dát het middel waardoor Hij harten opent en mensen tot Zich trekt. Ik hoef niets anders te doen dan dat na te zeggen. Toen ik dat zag, viel voor mij de spanning eraf.”

Gevormd weet de predikant zich door stemmen uit het verleden. „Met name in de tijd in Amerika kregen de Engelse en Schotse schrijvers de liefde van mijn hart. Zoals zij spreken over het genadeverbond, die lijnen vind je ook bij Luther en Calvijn terug. Daarbij voel ik me thuis. Als het daarover gaat, is er in onze gemeenten altijd een verschil in benadering geweest. Maar er is in het verleden ook altijd ruimte geweest voor deze verschillen. Ik hoop dat die verdraagzaamheid er ook in de toekomst blijft.”

Naïef

Slechts 26 jaar jong was ds. Baan, toen hij in zijn eerste gemeente werd bevestigd. „Heel naïef begon ik”, zegt hij, terugkijkend op de eerste jaren. „Ik dacht dat het hele kerkelijk leven één heilig Jeruzalem zou zijn, maar daar heb ik me grondig in vergist.

Ook heb ik mij in mijzelf vergist. Ik dacht: Als predikant ben je de hele dag bezig met de Heere en Zijn dienst. Maar de oude mens, het zondige bestaan, is ook altijd meegegaan. Recent las ik Spurgeons boekje ”Zielen winnen voor het Evangelie”. Hij besluit dat met de woorden: „Goede Meester, help ons om U te dienen.” Zo probeer ik als dominee te leven. In afhankelijkheid van een goede Meester, Die werkelijk nooit heeft beschaamd.”

Ds. G. J. Baan

Gert Jan Baan wordt geboren op 27 december 1968. Op 22-jarige leeftijd wordt hij aangenomen aan de predikantsopleiding van de Gereformeerde Gemeenten. Als kandidaat neemt hij in 1995 het beroep aan naar de gemeente in Lisse.

Vanuit de gemeente van Doetinchem wordt het gezin in 2002 uitgezonden naar het zendingsgebied in Papoea (Indonesië). In 2006 aanvaardt ds. Baan het beroep naar Kapelle-Biezelinge. Daarna volgen de gemeenten te Kalamazoo (Verenigde Staten) en Vlissingen. Sinds 2018 staat de predikant in Rotterdam-Zuidwijk.

Het echtpaar Baan-Clements heeft vier kinderen.