Sommige mensen houden ervan risicio’s te nemen. Een motorfiets gaat hen nooit hard genoeg. Het besef dat het in die scherpe bocht nog nét goed ging, geeft hun een kick.

Dat is het precies het type mensen dat geschikt is voor de oppositie in Rusland. Je moet het maar durven om Verenigd Rusland „de partij van boeven en oplichters” te noemen. Je vuist treft dan president Poetin recht in het gezicht.

Aleksej Navalni durft het. Nooit heeft hij onder stoelen of banken gestoken dat het huidige regime door en door corrupt is. Veel politici van Verenigd Rusland zijn in YouTube-filmpjes van Navalni ontmaskerd als mensen die bereid zijn geld onder de tafel aan te nemen.

Zondag zijn er verkiezingen in veel Russische regio’s. De strategie van Navalni’s beweging is om sowieso de mensen van Poetins partij eruit te stemmen. Wie ervoor in de plaats komt, is minder belangrijk dan wie er vertrekt. Op die manier heeft hij de president al heel wat hoofdbrekens bezorgd. In de gemeenteraad Moskou is Poetin de meerderheid al kwijt. Zondag zal blijken of dit doorwerkt.

Maar wie zijn vuist opsteekt naar Poetin, kan iets terug verwachten. Navalni heeft al talloze aanklachten en veroordelingen aan zijn broek gehad. Hij weet heel goed wat de prijs voor zijn werk is.

De jongste aanslag is echter wel de grootste. Eind augustus maakte een vliegtuig een noodlanding om hem zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te laten brengen. De ambulancebroeders vermoedden al dat het om vergiftiging ging en dienden atropine als tegengif toe. Volgens de Neue Zürcher Zeitung hebben de artsen toegegeven dat deze behandeling in het ziekenhuis van Omsk is voortgezet. De bewering dat Navalni slechts leed aan een stofwisselingsziekte, komt daarmee in een ander licht te staan. De directeur van het Siberische ziekenhuis heeft inmiddels trouwens een onderscheiding van Poetin gekregen.

Voor het Kremlin ligt de zaak kraakhelder. Toen Navalni na enkele dagen van Omsk naar Berlijn werd vervoerd, zou hij vrij van gif zijn geweest. Als Duitse artsen daarom wel gif aantroffen, heeft de regering in Berlijn echt iets uit te leggen.

Of het zo eenvoudig ligt, valt te betwijfelen. Navalni was vergiftigd met novitsjok, net als vader en dochter Skripal in 2018 in Engeland. Novitsjok is een gif dat in de Sovjet-Unie is uitgevonden en dat alleen in Russische staatslaboratoria voorkomt. Zodra het ergens wordt gebruikt, is het lijntje met Moskou snel gelegd. Natuurlijk kan zo’n gif gestolen worden. Maar dan is het vreemd dat het Kremlin zo laconiek reageert en spreekt over een „informatiecampagne.” Als novitsjok echt is gestolen, moet als een haas een onderzoek worden ingesteld.

De afgelopen jaren zijn diverse aanslagen op Russische dissidenten gepleegd, soms ook dodelijk. Af en toe bleek na lang onderzoek wie dit had gedaan, maar nooit kwam naar buiten wie de opdracht had gegeven. Dat wekt de indruk dat de onderzoeker zelf niet alles wil weten. Los van de vraag of Poetin hier overal achter zit of niet, hij heeft dan toch wel een cultuur geschapen waarin dit allemaal kan. En dat is pas echt riskant.