EU-ministers willen sancties tegen Wit-Russen
De Europese Unie gaat een sanctielijst opstellen met Wit-Russische functionarissen die verantwoordelijk zijn voor de verkiezingsfraude in het land en het daaropvolgende geweld tegen demonstranten. Dat is de uitkomst van ingelast videoberaad van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-landen.
De Europese Commissie krijgt de opdracht de lijst samen te stellen. De personen daarop zijn niet meer welkom in de EU en kunnen niet meer bij hun Europese banktegoeden, als de lidstaten daar formeel toe besluiten.
Minister Stef Blok is „blij met de instemming met het sanctie-instrument”, zei hij na afloop. „Een juist en eendrachtig geluid.” Volgens hem is er grote steun voor een „heel helder signaal” aan het regime van president Loekasjenko om een einde aan het geweld tegen demonstranten te maken en de bevolking de mogelijkheid te geven zich uit te spreken.
Of dat gebeurt via een hertelling van de stemmen of nieuwe verkiezingen is volgens hem vooral een zaak voor de oppositie in Wit-Rusland. Een president kan pas worden erkend na een eerlijke verkiezing, zei de minister.
De namen op de sanctielijst worden in ambtelijk overleg bepaald, met onderbouwing zodat het standhoudt bij de rechter, aldus Blok. De ministers hoeven hier niet opnieuw voor bijeen te komen. Wanneer de sancties van kracht worden kon hij niet zeggen.
Wit-Rusland is een van de zes voormalige Sovjetrepublieken waarmee de EU samenwerkt in het zogeheten Oostelijk Partnerschap en ontving tussen 2014 en 2020 meer dan 170 miljoen euro. Blok heeft ervoor gepleit dat dat geld wordt ingezet voor het „maatschappelijk middenveld”. Dat werd volgens hem „breed gedeeld”.
De EU versoepelde haar sancties tegen Wit-Rusland in 2016, nadat de laatste zes politieke gevangenen waren vrijgelaten. Loekasjenko en 169 van zijn landgenoten werden toen van de sanctielijst gehaald. Daar staan nog vier Wit-Russen op, die twintig jaar geleden betrokken waren bij de verdwijning van vier mensen. Verder geldt nog altijd een wapenembargo tegen Wit-Rusland. Ook producten die kunnen worden gebruikt om de bevolking te onderdrukken mogen niet worden uitgevoerd naar het land.