Israël en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben besloten een vredesakkoord te sluiten. De aankondiging kwam onverwacht. Toch was al lange tijd bekend dat Israël en de Emiraten goede betrekkingen hadden. Israël en de Golfstaten delen hun zorgen over de ambities van Iran en zijn bondgenoten.
Het was de Amerikaanse president Donald Trump die het nieuws over het vredesakkoord donderdag naar buiten bracht. „Dit is een waarlijk historisch moment”, twitterde hij. „Sinds het Israëlisch-Jordaanse vredesverdrag meer dan 25 jaar gesloten werd, is in het Midden-Oosten niet meer zo veel vooruitgang geboekt op de weg naar vrede.”
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu, kroonprins sjeik Mohammed Bin Zayed van Abu Dhabi en Trump gaven donderdag in een telefoongesprek het groene licht voor een akkoord.
Dat de relaties tussen Israël en de Emiraten aan de beterende hand waren, was al langer duidelijk. Netanyahu bracht al in oktober 2018 een bezoek aan sultan Qaboos Bin Said in Oman. Israëlische zakenlieden, water- en veiligheidsdeskundigen bezochten de VAE.
Israël heeft al vredesakkoorden gesloten met Egypte in 1979 en met Jordanië in 1994. Met de Golfstaten ontwikkelenden zich de laatste jaren ook betere verhoudingen. Deze landen zijn namelijk evenals Israël bezorgd over de opgang van Iran en zijn bondgenoten, en de Iraanse nucleaire ambities.
Voorloper
Netanyahu zei dat het akkoord onder meer betekent dat beide landen ambassades zullen openen en dat er directe lijnvluchten komen. Het zal gevolgen hebben voor toerisme, handel en investeringen en bijvoorbeeld samenwerking op het gebied van de bestrijding van Covid-19. In de komende weken zullen afgevaardigden van beide landen de details uitwerken. Het is nog onbekend of er een ceremonie zal plaatsvinden bij het Witte Huis met president Trump. Zayed liet zich in algemenere bewoordingen uit en sprak van een „routekaart” naar een relatie.
Het akkoord is een succes voor het vredesteam van president Trump, dat zijn adviseur en schoonzoon Jared Kushner leidt. Trump zei donderdag in het Witte Huis dat nu het ijs is gebroken, hij verwacht dat meer Arabische en islamitische landen in de voetstappen van de VAE zullen volgen. „We praten hier al over met andere landen, zeer machtige, zeer goede landen en volken die vrede willen in het Midden-Oosten.”
Maar niet iedereen is blij met de vredesdeal. Palestijnse leiders zijn teleurgesteld. De veronderstelling was namelijk altijd dat de Arabische staten pas betrekkingen met Israël zouden openen als er een politieke oplossing tussen Israël en de Palestijnen was gevonden.
De Palestijnse zegsvrouw Hanan Ashrawi wenste op Twitter kroonprins Zayed toe dat hem nooit de pijn zal overkomen van landdiefstal en leven in gevangenschap onder bezetting. „Moge u nooit de verwoesting van uw huis of de moord op uw geliefden meemaken. Moge u nooit verkocht worden door uw „vrienden”.”
Annexatieplannen
Zayed liet op Twitter weten dat verdere Israëlische annexatie van de Palestijnse gebieden wordt stopgezet. Netanyahu zei op zijn beurt echter dat er geen sprake is van afstel, maar van uitstel op verzoek van het Witte Huis.
Israëlische commentatoren vermoeden echter dat Netanyahu helemaal van de annexatie af wil, omdat Israël dat internationaal veel schade zal berokkenen. Hij kan dat echter niet openlijk zeggen in verband met zijn rechts-nationalistische achterban en met het oog op eventuele vervroegde verkiezingen eind dit jaar of volgend jaar.
