Met vaste hand koerst strandwacht Bas van Dord (47) een soort golfkar over de Katwijkse vloedlijn. Kinderen spelen met schepjes, anderen stoeien in de branding of zoeken verkoeling onder een parasol.

Staand achter op het voertuig houdt Van Dords collega Justin van Duijvenvoorde van de reddingsbrigade een oogje in het zeil. De mannen turen naar een paar zwemmers een eindje uit de kust. Gaan die niet te ver het water in?

Het zijn hectische dagen voor reddingsbrigades. Trieste dagen ook. Afgelopen zondag verdronken door verraderlijke stroming en wind vier zwemmers langs de Noordzeekust. De mannen kwamen om aan de stranden bij Den Haag, Wijk aan Zee en Zandvoort. Strandwachten rukten honderden keren uit om in problemen geraakte badgasten naar de kant te halen. Van Hoek van Holland tot Den Helder werd de rode vlag gehesen. Teken dat de autoriteiten zwemmen in beginsel verbieden. Ook kregen strandgangers een NL Alert vanwege de gevaarlijke zee. Zo’n waarschuwing was nog nooit eerder verstuurd.

Muien

„De zee was zondag extreem gevaarlijk”, zegt strandwacht Bas van Dord maandagmiddag, terwijl schelpen kraken onder de banden van de golfkar. Tal van zwemmers belandden in muien. Dat zijn geulen waarin het water zo krachtig stroomt dat zelfs geoefende watersporters er niet tegenin kunnen zwemmen. „Als je dat toch doet, raak je volledig uitgeput. Het beste is om je door de mui te laten meevoeren de zee in, een zandbank op te zoeken en aandacht te vragen.”

Van Dord was zondag commandant van de reddingsbrigade en merkte rond het middaguur dat zijn mensen de problemen amper het hoofd konden bieden. „Binnen een paar minuten tijd kreeg de brigade meldingen over een zevental in muien belande zwemmers en over een meisje dat vermist was op zee. Het ging maar door. Het was heftig dat we zo veel mensen uit zee moesten trekken.”

De strandwacht noemt het „triest en zwaar” dat zondag vier mensen verdronken. „Gezien het extreem gevaarlijke water hadden het er nog meer kunnen zijn.” Zelf ging Van Dord zondag ook het water in om een in een mui belande man te hulp te schieten. „Hij stond tot zijn kin in het water. Onze waterscooter heeft hem naar de kant gebracht.”

Verrekijker

Vanuit een observatiepost tuurt strandwacht Anna ten Hove (19) met een verrekijker over het strand. Met vijftien vrijwilligers opereert de Katwijkse brigade deze drukkend warme maandag op volle sterkte. Met onder meer boten en waterscooters kunnen de strandwachten onfortuinlijke zwemmers in veiligheid brengen.

Bij een aflandige wind komen zwemmers nogal eens in de problemen, weet Ten Hove. Bijvoorbeeld als mensen proberen een wegdrijvende bal of opblaasbedje te pakken. De oranje windzak die op het strand is gehesen, wijst badgasten erop dat het deze maandagmiddag verboden is om met drijfmiddelen het water in te gaan.

Sommige zwemmers zijn Oost-Indisch doof voor vermaningen van strandwachten. „Jongeren met een biertje op willen stoer doen en zwemmen juist naar plekken waarvoor we waarschuwen. Als wij ze aanspreken, lachen ze ons nogal eens uit. Maar wij houden die jongeren wel in de gaten.”

Mensen die omkomen in het water zijn vaak afkomstig uit het buitenland. Zo was vorig jaar een kwart van de ruim honderd drenkelingen van buitenlandse afkomst. Ten Hove: „Katwijkers kennen de gevaren van de zee wel. Maar Duitse vakantiegangers of asielzoekers minder. Zij snappen niet dat je zomaar door de zee kunt worden weggezogen. De zee is geen zwembad. Daarom wijzen we badgasten in allerlei talen op de risico’s.”