Het best bewaarde ringdorp van Nederland. Dat is Dreischor op Schouwen-Duiveland volgens VVV Zeeland. Een gracht omringt het middelpunt: de middeleeuwse Sint-Adriaanskerk. In enkele ringen liggen de straten in het centrum eromheen.
Waar zijn we vandaag?
In Dreischor, Dreister in het Zeeuws, gemeente Schouwen-Duiveland, provincie Zeeland. Circa 1000 inwoners, die Reisenaers genoemd worden.
Wat is de eerste indruk?
Veel historische gevels aan de Ring, de straat rond de Sint-Adriaanskerk, een tweeschepige hallenkerk.
Hoe is het dorp ontstaan?
De traditionele verklaring is dat de dorpsnaam verwijst naar drie schorren (buitendijks aangeslibd land) waarop schapen werden geweid. De oudste vermelding, als Dreeskiere, dateert van 1206. Circa 1100 werden de schorren ingedijkt. Dreischor bleef een eiland tot 1374. Toen werden er twee dammen aangelegd voor een vaste verbinding met Schouwen.
Wie leidt ons rond?
Kor van der Werve, geboren en getogen in Dreischor. Aanvankelijk timmerman, later administratief medewerker, nu gepensioneerd. Sinds 25 jaar secretaris-penningmeester van de dorpsraad, de schakel tussen de gemeentelijke overheid en de lokale bevolking. „Dreischor was lang een zelfstandige gemeente. In 1961 gingen we op in de toenmalige gemeente Brouwershaven. Dat we zo lang op onszelf waren, is er bij ons nog niet helemaal uit. Bij de gemeente noemen ze ons soms ”de republiek Dreischor”, als we weer eens met een apart idee komen of niet direct instemmen met een voorstel vanuit het gemeentehuis.”
Hoe is het wonen in Dreischor?
„Ongeveer een derde van de inwoners is nog een echte Reisenaer. Er wonen nu veel Hollanders, zoals we hier zeggen, mensen uit de Randstad die de drukte daar wilden ontvluchten. Die doen over het algemeen goed mee in onze dorpsgemeenschap. Velen zijn forens, ze hebben hun werk in de regio Rotterdam. Vroeger was Dreischor sterk agrarisch. Toen woonden hier landarbeiders. Toerisme en recreatie is nu ook een bron van inkomsten. Winkels zijn er niet meer, wel een school met zo’n zeventig leerlingen.
Dreischor heeft een bloeiend verenigingsleven. De fanfare bestaat bijna 120 jaar. De vereniging Tot Nut & Genoegen is nog ouder: sinds 1868. Die organiseert culturele activiteiten, zoals lezingen en eens per jaar een toneelavond met een eigen spelersgroep en bal na. De betrokkenheid van de Reisenaers bij hun dorp blijkt zeker als onze dorpsraad vergadert. Tweemaal per jaar zit er dan 75 à 80 man. Het verkeer is een teer punt. Dreischor is gebouwd voor paard-en-wagen, terwijl iedereen tegenwoordig een auto heeft.”
Wat valt op?
Zwarte schuren. „Een stuk of vijftien”, aldus Van der Werve. Ze herinneren aan de vlasteelt van weleer. In de polders van Dreischor werd eeuwenlang vlas verbouwd, dat in de schuren werd bewerkt en verwerkt tot linnen en andere producten. De vlasteelt verdween na de Tweede Wereldoorlog, toen productie in Oost-Europa goedkoper bleek te zijn.
Een steen in een huis op de Ring toont hoe hoog het water kwam tijdens de watersnood in 1953: tot schouderhoogte. In en rond Drieschor waren 32 slachtoffers te betreuren.
Als we er toch zijn…
Streek- en landbouwmuseum Goemanszorg geeft een beeld van het boerenleven in de vorige eeuw, met speciale aandacht voor de vlasteelt, de meekrapteelt (voor de rode kleurstof die in de textielindustrie werd gebruikt) en het werkpaard.
Waarom is Dreischor het mooiste dorp van Nederland?
„Als Reisenaer ben je eraan gewend. Van toeristen horen we het wel: Mooi dorpje, zeggen ze.”
serie Mooiste dorpen
Dit is het vierde deel in een serie over plaatsen die zijn genomineerd voor de ANWB-verkiezing ”Mooiste dorp van Nederland”. Volgende week maandag deel 5: Hogebeintum (Friesland).