Netanyahu vecht voor zijn politieke leven
Israël stemt dinsdag voor de tweede keer in vijf maanden. Voor premier Benjamin Netanyahu spant het erom.
Het lukte de huidige premier en leider van Likud, Benjamin Netanyahu, in mei niet een coalitie te vormen. Hij drong toen aan op wetgeving om het in april gekozen parlement, de 21e Knesset, te ontbinden. De verkiezingen zijn extra spannend voor hem, want hij vecht voor zijn politieke leven.
De twee grootste partijen in Israël, Likud van Netanyahu en Blauw-Wit van Benny Gantz, bevinden zich volgens de peilingen in een nek-aan-nekrace. Netanyahu hoopt dat het rechts-religieuze blok minstens 61 van de 120 zetels in de Knesset wint. Volgens de peilingen is de kans klein dat het centrumlinkse blok een meerderheid in de Knesset krijgt.
De verkiezingen hebben plaats terwijl de politie en de procureur-generaal Netanyahu verdenken van corruptie. De verwachting is dat de premier na een overwinning een wet wil invoeren die hem voorlopig van rechtsvervolging ontslaat.
Als president Reuven Rivlin Netanyahu aanwijst als formateur en het hem weer niet lukt een coalitie te vormen, zal Netanyahu mogelijk een derde verkiezingsronde willen in januari. Maar of de Knesset daarmee akkoord gaat, is de vraag. Zoals het er nu uitziet, is Netanyahu dan op weg naar de politieke uitgang, om terecht te komen bij de ingang van de rechtbank. Ook zal dan de strijd om het leiderschap in Likud losbarsten.
Een andere mogelijkheid is dat Likud en Blauw-Wit een kabinet van nationale eenheid gaan vormen. Likud heeft de campagne echter gevoerd met de belofte een rechtsreligieuze regering te vormen. Blauw-Wit heeft gesteld niet met Likud in zee te willen als deze partij een leider heeft die justitie verdenkt van corruptie. President Rivlin kan Netanyahu en Gantz sommeren tóch met elkaar te gaan praten.
De boodschap van Likud is dinsdag dat de Israëlische Arabieren en masse naar de stembus gaan om een linkse regering te steunen. Ook heeft Netanyahu het gerucht verspreid dat tegenstanders proberen stemmen te stelen. Van deze propaganda kan hij na de verkiezingen eventueel gebruik maken om te zeggen dat de verkiezingen niet eerlijk zijn verlopen en dat Israël voor de derde keer moet stemmen.
De ruim 6,3 miljoen kiesgerechtigden kunnen voor een partij kiezen in een van de 10.000 stemlokalen. Daar zullen zich ook politieagenten en andere beveiligers bevinden om te zorgen voor veiligheid en orde.
Apathie
De verwachting dinsdagmorgen was dat de opkomst laag zou zijn. Bij het publiek heerst apathie. Op straat waren nauwelijks aanhangers om pamfletten uit te delen en aan balkons en op ramen ontbreken posters vrijwel geheel. In Jeruzalem zijn alleen grote billboards verschenen bij het Centraal Station, waar automobilisten dagelijks in de file staan.
Verkiezingsdag in Israël is een vrije dag. Duizenden Israëliërs hebben daar een paar vrije dagen aan vastgeknoopt voor een vakantie in het buitenland. Er zijn ook Israëliërs die geen nieuws meer over politiek willen horen.
Toch zijn deze verkiezingen uiterst belangrijk. Dagblad Ha’aretz waarschuwde dat er bij de verkiezingen voor de 22e Knesset veel op het spel staat. Als Netanyahu opnieuw wint, zal hij volgens de krant proberen Israëls democratie te breken. „Overwinning die eindigt met de oprichting van een rechtse ultraorthodoxe coalitie zal Netanyahu de bevoegdheid geven de wetshandhaving, de procureur-generaal, de rechtbanken en de vrije pers af te breken.”