In vier uur van het roken af. Te mooi om waar te zijn?
Een eenmalige cursus van vier uur die van het roken afhelpt. De oplossing voor de notoire roker, volgens Stichting Ik Stop Ermee (SISE). Arts-epidemioloog Esther Croes van het Trimbos-instituut heeft haar twijfels bij de methode.
Groots werd het een paar maanden geleden aangekondigd: maandag 2 september zou in Amsterdam ”Heel Holland stopt” plaatsvinden. Een groep van 5000 mensen moest tegelijk een poging doen met roken te stoppen. Methode: één cursus van vier uur.
Uiteindelijk werd het evenement vanwege het te lage aantal aanmeldingen omgezet naar een kortingsactie voor de cursus, vertelt SISE-oprichter Hugo Hairwassers. Het concept blijft hetzelfde: in een paar uur krijgen rokers zoveel informatie over de sigaret te horen, dat ze na de cursus nog maar één ding willen: stoppen met roken.
„We geven de deelnemers een lesje over de sigaret”, aldus Hairwassers. „Zo leggen we uit welke stoffen erin zitten. Onze stelling is: als je weet wat er in een sigaret zit, stop je met het gebruiken ervan.”
Volgens Hairwassers, die de training sinds 2007 geeft, zijn er de komende maanden voor cursussen her en der in het land meer dan duizend aanmeldingen. SISE is de enige aanbieder van een dergelijke kortdurende cursus. Volgens hem met succes. „Op één avond bereiken we meer dan een heel team in een jaar.”
Nicotinepleisters
Kan dat wel, in vier uur een levensgewoonte afleren? Esther Croes, arts-epidemioloog bij het Trimbos-instituut, heeft haar bedenkingen. „Roken is een echte verslaving. Weten wat er in een sigaret zit, is meestal niet genoeg om met die verslaving te stoppen. Bovendien geldt dat het voor iedere roker anders is welke methode het best werkt. Wetenschappelijk gezien is therapie met gedragsondersteuning de meest succesvolle manier. Eventueel aangevuld met medicatie: bijvoorbeeld nicotinepleisters, -kauwgom of pillen.”
Bij de methode die SISE aanbiedt, heeft Croes gemengde gevoelens. „Wat ik er goed aan vind, is dat de stichting stoppen met roken uit het medische circuit haalt. Lang niet iedere roker heeft een medische behandeling nodig. De sociale steun en groepsomgeving tijdens de cursus van SISE kunnen helpen. Daarnaast zien de deelnemers hoe de tabaksindustrie hen voor de gek houdt.”
Tegelijk plaatst de Trimbos-expert kanttekeningen bij de cursus. Het geclaimde slagingspercentage zou veel te hoog zijn. Hairwassers beweert dat 68 procent van de deelnemers daadwerkelijk stopt met roken. Een onwaarschijnlijk hoog getal, volgens Croes. „Er was een beperkte respons op de vragenlijst waar dit onderzoek op gebaseerd is. Het kan zijn dat hij alleen is ingevuld door mensen voor wie de cursus succes had.”
De gemiddelde slagingskansen liggen veel lager, aldus Croes. Van de rokers die een stoppoging doen en daarbij hulp krijgen –een intensieve behandeling met minimaal drie ondersteuningsmomenten– slaagt tussen de 15 en 20 procent. Van de rokers die het op eigen houtje proberen, boekt 3 tot 5 procent succes.
De claim dat de cursus iedereen van het roken afhelpt, kan volgens Croes een schadelijk effect hebben. „Stel dat het iemand niet lukt met roken te stoppen. Die zal denken: ik heb een poging gedaan die bij bijna iedereen lukt, maar bij mij niet. Deze mensen proberen daarna niet eens meer te stoppen.”
De cursus van SISE is populair. Volgens Croes dankzij het geclaimde hoge slagingspercentage en omdat de cursus maar vier uur duurt. „Met zelfhulpboeken of een traject bij de huisarts zijn mensen al snel een paar maanden bezig.”
Antirookgoeroe Hairwassers kent de kritiek op zijn methode. Hij wijst met de beschuldigende vinger naar de farmaceutische industrie, die volgens hem niet kan verkroppen dat hij medicatie afwijst. „Wij zijn slecht voor de nicotinepillenbranche.”
De cursus zal volgens hem „altijd ongeloofwaardig” blijven. „Ik geloofde ook niet dat ik in vier uur van mijn rookverslaving af zou zijn. Maar rokers blijven op de cursus afkomen.”
