Nooit steeg het kwik bij officiële metingen verder dan de historische 38,6 graden. „Dit is wel de meest serieuze kans in mijn 30-jarige loopbaan als weerman dat we het oude record gaan overtreffen”, zegt Van den Berg.

Hij ziet daarvoor deze week meerdere kansen. „De warmte wordt traag opgebouwd: elke dag komt er een graad of 4 bij. Andere keren dat we in de buurt van het record kwamen, ging het vaak om één piekdag. En dan lukte het toch niet door afkoeling uit het westen of onweersbuien uit het zuiden.”

Het weer breekt geregeld records waar het hart van de meteoroloog sneller van gaat kloppen. Zo was het dinsdag de warmste 23 juli sinds de metingen in 1901 begonnen. „Maar dat is natuurlijk niet zo indrukwekkend als de hoogste temperatuur die óóit in Nederland is gemeten. Zo’n nationaal hitterecord is wel de slagroom op de taart onder de records.”

Dat zou ook zo zijn als de koudste temperatuur –27,4 graden onder nul, gemeten in 1942– wordt overtroffen. „Maar dat gaat hoogstwaarschijnlijk niet gebeuren. Kouderecords zijn veel zeldzamer dan warmterecords. Dat is de schaduwkant: het laat zien dat er iets goed mis is met het klimaat op aarde. Op de Noordpool is het nu 3 graden warmer dan 50 jaar geleden. Dus als er koude vrieslucht vanuit Siberië onze kant op komt, is die niet zo koud als vroeger.”

Zeewindje

Tot dinsdag sprak Van den Berg over 50 procent kans op een nieuwe toptemperatuur. Na een blik op de nieuwste berekeningen woensdagmorgen, schroeft hij de kansen op naar 75 procent. „Waarschijnlijk halen we donderdag in Brabant of Noord-Limburg de 38,7 of hoger. Maar ook woensdag is dat niet helemaal onmogelijk.” Wat er nu nog voor kan zorgen dat het bijna 75 jaar oude cijfer niet wordt verbroken? „Meer sluierbewolking. Of stof uit de Sahara dat het zonlicht blokkeert. En als er woensdagmiddag een zeewindje opsteekt, koelt het iets af, waardoor het morgen weer wat meer moet opwarmen.” Ja, elke tiende graad telt bij het overtreffen van een record.

Als dat gebeurt, betekent dat voor Van den Berg een juichmoment. „Omdat je dan getuige bent van een bijzonder moment in je vakgebied. Tegelijk laten de vaker sneuvelende records zien hoe wij met de schepping omgaan. Massale houtkap, plastic in de oceaan, broeikasgassen in de atmosfeer, het zorgt er allemaal voor dat het klimaat snel verandert.”