Bij de eerste maanmissie in 1969 ging het erom welke natie als eerste een mens op de maan kon zetten. De missies die nu zijn gepland, hebben vooral een wetenschappelijk doel. Vanaf 1990 is er een dozijn ruimtesondes in een baan om de maan gebracht, met name door de Verenigde Staten, maar ook door Japan, China, India en Europa. Deze satellieten hebben het oppervlak van de maan nauwkeurig in kaart gebracht.

De Verenigde Staten en Japan hebben op 27 mei afspraken gemaakt over nieuwe maanlandingen. Trump: „We gaan naar de maan. We gaan binnenkort ook naar Mars. Ik vind het zeer opwindend.” Afgelopen maart onthulde vicepresident Mike Pence dat de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA al in 2024 teruggaat naar de maan.

De financiering van dat Amerikaanse maanprogramma Artemis is echter een probleem: van de benodigde 60 miljard dollar is er pas 21 miljard binnen.

Het komt de VS daarom goed uit dat Japan wil samenwerken bij de bouw van een bemand ruimtestation dat om de maan moet gaan cirkelen. Dat wordt net zoiets als het internationale ruimtestation ISS, dat momenteel in een baan om de aarde zweeft. Dit zogeheten Lunar Orbital Platform-Gateway zou geregelde bezoeken van mensen of robots aan de maan moeten vergemakkelijken.

Capsule

NASA-directeur Jim Bridenstine liet weten dat dit ruimtestation een permanente bemanning zal krijgen. De capsule om zes astronauten naar het ruimtestation te vervoeren wordt momenteel ontwikkeld door vliegtuigfabrikant Lockheed Martin, de NASA en de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Voor maanmissies zijn krachtige draagraketten nodig. Op dit moment zijn de Verenigde Staten afhankelijk van Russische Sojoezraketten om mensen in de ruimte te brengen. Maar ze hopen in de toekomst gebruik te maken van particuliere bedrijven zoals SpaceX van Elon Musk.

Een volgende stap zou een permanente maanbasis zijn. Hoewel die plannen nog vaag zijn, worden er volop ideeën gelanceerd door de Verenigde Staten, China, Rusland en Europa om de komende decennia een maanbasis te ontwikkelen. De ESA denkt na over een zogeheten Moon Village, een maandorp dat robots binnen vijf jaar zouden kunnen bouwen.

Het Duitse Laser Zentrum Hannover (LZH) ontwikkelde een laser die een mengsel van de maanstof regolith, gruis en gesteentebrokken op het maanoppervlak kan omsmelten zodat 3D-printers dit materiaal als bouwstof kunnen gebruiken. Een van de eerste opdrachten van dit Moonriseproject is wellicht de bouw van het Moon Village.

Astronauten op de maan moeten ook eten. Momenteel testen astronauten in het ISS een bioreactor waarin de alg Chorella vulgaris wordt gekweekt. De betrokken wetenschappers schatten dat algen ongeveer 30 procent van het voedsel van de astronaut kunnen uitmaken.

De ESA werkt samen met de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos om in 2022 een lander op de zuidpool van de maan te zetten en daar boringen uit te voeren in de hoop er natuurlijke hulpbronnen aan te treffen.

Een missie van het Israëlische bedrijf SpaceIl mislukte onlangs. De sonde Beresheet (”In den beginne”) stortte neer op het maanoppervlak. Waarschijnlijk doordat cruciale onderdelen waren beschadigd tijdens de wekenlange vlucht. Het temperatuurverschil tussen de zijde die beschenen wordt door de zon en de andere zijde liep op tot meer dan 300 graden Celsius.

Tekentafel

Ook China is voortvarend bezig. China besteedt momenteel meer aan ruimtevaart dan enig ander land ter wereld, uitgezonderd de Verenigde Staten, maakte nieuwsagentschap AFP eerder dit jaar bekend.

De Chinese ruimtevaartorganisatie CSNA wil binnen tien jaar een wetenschappelijk onderzoeksstation op de zuidpool van de maan bouwen, liet staatspersbureau Xinhua onlangs weten. De Chinese maanlandingsplannen bestaan voor een groot deel nog op de tekentafel. Maar CSNA, een relatieve nieuwkomer in de race om de maan, heeft flinke stappen gezet. Eerder dit jaar lieten de Chinezen succesvol de onbemande Chang’e-4 landen op de achterzijde van de maan.

Dit jaar moet de Chang’e-5-missie maanmonsters gaan verzamelen op de zuidpool van de maan, in het zogeheten Aitkenbassin. Dat is met een doorsnede van 2500 kilometer en een diepte van 12 kilometer een van de grootste inslagbekkens in het zonnestelsel.

De CSNA heeft plannen om de komende jaren een permanent station te bouwen in een baan rond de maan, net zoiets als de Amerikaanse Lunar Orbital Platform-Gateway. De eerste astronauten (taikonauten) moeten het ruimtestation voor 2030 gaan bemannen. Het eerste deel van het permanente station zal in de eerste helft van 2020 door China’s nieuwe Lange Mars 5B-raket naar een baan om de maan worden gebracht.

Later deze maand, volgens planning op 15 juli, stuurt de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO de Chandrayaan-2-missie naar de maan, die de zuidpool van de maan moet gaan verkennen.

Marsraketten

De zuidpool van de maan staat met name in de belangstelling, omdat daar waterijs en de maanstof regolith is te vinden. Van waterijs is mogelijk waterstof te maken. Dat kan worden toegepast als brandstof voor raketten om daarmee vervolgens naar Mars te kunnen vliegen. Mogelijk bevinden zich daar ook de grondstoffen om Marsraketten te kunnen bouwen. Uit metingen van maansatellieten van de NASA bleek vorige maand dat er zich een brok massief materiaal honderden kilometers onder het oppervlak van het bassin bevindt. Computersimulaties doen vermoeden dat er een grote asteroïde met een intacte ijzernikkelkern bevindt. Boringen ter plekke door de Chinese Chang’e-5 missie kunnen daar mogelijk uitsluitsel over geven.

Volgens de baas van Amazon, Jeff Bezos, moet op de maan een infrastructuur worden gebouwd om de rest van de ruimte te koloniseren. Door de zes keer kleinere zwaartekracht kost het 24 keer minder energie om een raket te lanceren vanaf de maan dan van de aarde. „Om iets groots in de ruimte te doen moeten we de hulpbronnen van de ruimte gebruiken”, zei Bezos onlangs in Business Insider. „We moeten de zware industrie verplaatsen naar de maan. Zo kunnen we de aarde sparen voor onze kleinkinderen.”