Schandalen zetten de emirs uit de Golf in hun hemd
Weggelopen prinsessen en een onder vreemde omstandigheden omgekomen prins verraden dat de gesloten cultuur van de Verenigde Arabische Emiraten intern enorme spanningen oplevert.
Dubai is een wereld van luxe en zelfs van relatieve godsdienstvrijheid, zo wil het beeld. Maar tegelijk is Dubai, één van de belangrijkste steden van de Verenigde Arabische Emiraten, een emiraat waar de bewegingsvrijheid voor de inwoners beperkt is. Dat geldt zéker voor de prinsessen, die feitelijk in een gouden kooi leven.
Een enkele keer weet iemand uit die kooi te ontsnappen. Vorig jaar deed prinses Latifa dat. Zij is een dochter van sjeik Mohammed al-Maktoum, de emir van Dubai. In een lange video gaf ze aan dat ze meer vrijheid wilde en dat haar vader alleen maar aan zijn eigen reputatie denkt.
Lang kon prinses Latifa niet van haar vrijheid genieten. Voor de kust van India, waar ze was heengebracht door een Fransman, werd ze opgepakt door commando’s en tegen haar wil teruggebracht naar Dubai.
Vorige week was de maat vol voor een andere koninklijke hoogheid, prinses Haya. Zij is de zesde vrouw van sjeik Mohammed en bovendien de halfzus van de Jordaanse koning. Ook voor haar was ontsnappen uit de kooi de enige overgebleven optie. Ze vluchtte vorige week naar Duitsland en daarna naar het Verenigd Koninkrijk, waar ze ooit studeerde.
Prinses Haya onder dwang terughalen, zoals met dochter Latifa gebeurde, is geen optie: ze zit hoog en droog in Londen waar ze een huis heeft van 85 miljoen pond. Sjeik Mohammed, in eigen land niet alleen bekend als emir maar ook als dichter, heeft dan ook zijn knopen geteld en postte vorige week een woedend gedicht op Instagram. ”Je leefde en je stierf”, heet dat gedicht, en hoewel hij Haya niet bij naam noemt, is het voor iedereen duidelijk op wie hij doelt: „Jij verrader, je verried het kostbaarste vertrouwen en je spel is openbaar gekomen. Je dagen van bedrog zijn voorbij en het doet er niet meer toe wat we waren en wat jij bent.”
Het zijn niet alleen de prinsessen die de gouden kooi in de Emiraten beklemmend vinden. Dat geldt ook voor de prinsen. Het verschil is dat die makkelijker kunnen doen en laten waar ze zin in hebben. Er zijn diverse verhalen bekend van leden van de koninklijke families uit de Golfstaten die zich in Europa te buiten gaan aan uitspattingen waarin seks, drank en drugs de hoofdrol spelen.
Afgelopen week werd aan dat zwartboek een tragisch hoofdstuk toegevoegd. In Londen stierf op 39-jarige leeftijd prins Khalid al-Qasimi, zoon van de emir van Sharjah. Dat is, net als Dubai, een van de zeven emiraten van de VAE. Volgens onbevestigde berichten kwam hij om het leven op een feest waar veel drugs werd gebruikt. Het zou geen unicum zijn: twintig jaar geleden stierf een oudere broer van Khalid door een overdosis heroïne.
Het zijn in de eerste plaats persoonlijke tragedies, maar ze laten tegelijk zien hoe de conservatieve islamitische moraal van de rijke Golfstaten keihard botst met de hang naar vrijheid en ongebondenheid van haar inwoners. Hoe dichter bij de top, hoe harder die botsing, zo lijkt het. In een wereld die gedicteerd wordt door eer en schaamte zijn de berichten over ontsporingen binnen de families niets minder dan schandalen die de emirs nog lang zullen achtervolgen.