Een meivakantie in de Turkse kustplaats Antalya zou het worden. Het wordt echter een nachtmerrie. Op 30 april zit Murat Memis met zijn familie in een restaurant als de politie binnenvalt. Ze pakken Memis op en gooien hem in een politiecel.

De Eindhovense SP-fractievoorzitter –van Koerdische afkomst– hoort dat hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de Koerdische beweging PKK en voor het maken van propaganda voor deze terroristische organisatie. De verdenkingen zouden te maken hebben met kritische berichten over onder andere het Turkse regeringsbeleid in Koerdische gebieden die de SP’er deelde op sociale media. Na enkele dagen in de politiecel mag Memis gaan, maar hij moet wel in het land blijven.

Lees ook

SP’er na vrijlating onthaald in Eindhoven

Afgelopen dinsdag behandelde de rechtbank zijn zaak. Voor de zitting wordt duidelijk dat de belangrijkste beschuldiging –lidmaatschap van een terroristische organisatie– van tafel gaat. Deze aanklacht zou „per ongeluk” in de dagvaarding zijn verschenen. Maar kenners denken dat politieke druk van minister Blok (Buitenlandse Zaken) heeft geholpen. De rechtszaak eindigt in vrijspraak. Memis mag weer naar huis en krijgt een schadevergoeding mee.

Het geval van Memis staat niet op zichzelf. Zo’n twintig Nederlanders met Turkse banden zitten vast in het land, onder wie een Rotterdamse (31) en haar baby. Ze wordt verdacht van betrokkenheid bij de PKK. Een deel van de Rotterdamse gemeenteraad stelde er vorige week raadsvragen over. De zus van de vrouw deed dinsdag telefonisch een boekje open.

Wat is er precies gebeurd?

„Wij wilden op 5 april met zes familieleden terugvliegen van een stedentrip Istanbul. De douane hield enkelen staande, vermoedelijk vanwege onze Koerdische namen. Zelf passeerde ik met de rolstoelservice soepel de douane; ik was herstellende van een operatie. Achteraf heb ik daar denk ik geluk mee gehad. Toen wij bij de gate waren, appte mijn zus dat ze was gearresteerd. Mijn nichten zijn toen in Turkije gebleven; ik vloog met mijn moeder naar Nederland. Na vier dagen werd mijn zus lidmaatschap van de PKK ten laste gelegd. Vanwege haar vrijwilligerswerk bij de Koerdische stichting Demned in 2015 en 2016.”

Hoe is het met uw zus en haar baby?

„Ze verblijven in Bakırköy Women’s Prison, een benauwde gevangenis in Istanbul. Eens per week mag mijn zus 10 minuten bellen en eens per maand 40 minuten bezoek ontvangen. Ze schreef in een brief aan mijn vader dat ze teleurgesteld is in de Nederlandse overheid. Verder zegt ze zich naar omstandigheden goed te voelen. Maar ik weet wel beter en maak me grote zorgen: ze houdt zich groot voor de kleine. De baby was bij de arrestatie 5 maanden. Het is het eerste kleinkind en nichtje in de familie en we missen haar enorm.”

Waarin is uw zus precies teleurgesteld?

„In het optreden van met name minister Blok. Hij zou met de vuist op tafel moeten slaan omdat een Nederlands staatsburger al 3 maanden van haar leven onschuldig vastzit, maar doet het niet. Hij heeft de mond vol van stille diplomatie, maar wat houdt dit in? Blok doet er ook verstandig aan het reisadvies naar Turkije aan te scherpen. Anders zou het weleens kunnen dat aan het eind van de zomer meer Nederlanders niet weg mogen uit Turkije.”

Hoe kijkt u naar de vrijspraak van Memis?

„Ik ben blij voor hem en put er moed uit dat ook mijn zus eind juli een eerlijk proces krijgt. Maar zij houdt overal rekening mee. Een celgenote van haar rekende ook op vrijspraak, maar kreeg 12 jaar cel. In Turkije functioneert de rechtsstaat allang niet meer. Koerden en andere groepen worden weggezet als terrorist, een woord dat in Turkije een leeg begrip is geworden.”

U wilt uw naam en die van uw zus buiten de media houden. Waarom?

„Het Turkse consulaat spoorde Nederlanders twee jaar geleden aan Erdogancritici aan te geven. Wij denken dat mijn zus is opgepakt omdat haar naam op een kliklijst staat. Als algemeen bekend wordt wie zij is, kan dat haar zaak schaden. Zelf ben ik ook op mijn hoede, want ik deed eveneens vrijwilligerswerk voor Demned.”