Het wil nog niet vlotten in Zuid-Holland. Na bijna twee maanden ligt er nog altijd geen volledig coalitieakkoord. ChristenUnie (CU) en SGP kunnen de beslissende zet doen.
Een akkoord op hoofdlijnen ligt er in Zuid-Holland. Forum voor Democratie (FVD), VVD en CDA onderhandelden onder leiding van VVD’er Hans Wiegel over de grote lijnen van het beleid. Eén probleem: deze partijen hebben geen meerderheid in Provinciale Staten.
Met een overweldigende overwinning kwam FVD de provincie Zuid-Holland binnen. Bij de verkiezingen behaalde de partij in één klap elf zetels en werd daarmee de grootste. De VVD heeft tien zetels. Inclusief de vier zetels van het CDA heeft het zogenoemde rechtse blok 25 zetels. Niet genoeg voor een meerderheid in de 55-koppige Staten.
ChristenUnie en SGP, die samen één fractie vormen, bezetten vijf zetels. Dit zou voldoende zijn om het rechtse blok van start te laten gaan. Thierry Baudet, landelijk voorman van FVD, riep in een filmpje andere partijen op om mee te praten aan de formatietafel. Hij noemde zelfs de SGP nadrukkelijk als coalitiepartner.
Maar de twee zetels van de SGP alleen zijn niet genoeg voor het rechtse blok. Dan zou nog een vijfde partij moeten aansluiten.
Vierde wiel aan wagen
Voorlopig schuift CU-SGP niet aan bij de formatietafel, maar „de deur is niet helemaal dicht”, geeft Jacco Schonewille (CU) aan. „Zolang het inhoudelijke stuk op tafel ligt, is er geen gelijkwaardig vertrekpunt”, denkt de CU’er. Dan zouden de christelijke partijen „het vijfde, of in dit geval het vierde, wiel aan de wagen zijn.”
Het akkoord op hoofdlijnen „zegt heel veel niet”, volgens Schonewille. „Maar wij willen niet met dat stuk om de oren geslagen worden als wij met hen in gesprek gaan.” Hij heeft aan het rechtse blok gevraagd om het stuk van tafel te halen en „te laten zien dat ze het serieus met ons menen.”
Naar verwachting is uiterlijk volgende week bekend of FVD, VVD en CDA bereid zijn om opnieuw aan de onderhandelingen te beginnen. Daarna besluit de fractie van CU-SGP of ze willen deelnemen aan de formatie.
Of het aantrekkelijk is voor CU om deel te nemen aan een rechtse coalitie? „Dat is een lastige vraag. Het is geen makkelijke weg, ook niet door deelname van FVD. Het zijn allemaal nieuwe mensen die we niet goed kennen. Maar wij sluiten niet uit dat we voor de moeilijke weg kiezen.”
Stevige bijdrage
CU-SGP is bereid aan elke coalitie deel te nemen, zolang de partij een stevige inhoudelijke bijdrage aan het coalitieakkoord heeft kunnen geven, aldus Schonewille.
Andere partijen gaven eerder al aan dat ze geen brood zien in een akkoord met de FVD: GroenLinks, PvdA en D66. Ook de PVV zou het rechtse blok aan een meerderheid kunnen helpen. Landelijk sluiten CDA en VVD samenwerking met de PVV uit. Dat maakt het lastig in de provincie samen te werken.
