Een 7,23 scoren Nederlandse studenten die colleges in hun moedertaal krijgen gemiddeld. Volgen zij de Engelstalige variant van de psychologiestudie, dan ligt dat cijfer op een 6,68.

Tot die conclusie komt cognitiewetenschapper Johanna de Vos van de Nijmeegse Radboud Universiteit in haar woensdag verschenen proefschrift. De Vos deed onderzoek naar de relatie tussen de taal waarin iemand studeert en de resultaten die hij of zij behaalt.

Onderzoek naar de oorzaak heeft De Vos niet gedaan, maar ze ziet wel mogelijke verklaringen voor het verschil. „Studenten kunnen meer moeite hebben om de stof in een vreemde taal te begrijpen en te onthouden. Maar het kan ook zo zijn dat het voor docenten moeilijker is om college in een vreemde taal te geven.”

Volgens de onderzoeker is het nog te vroeg om te concluderen dat een studie in het Engels ten koste gaat van de vakinhoudelijke kennis. „Het kan ook zo zijn dat studenten de Engelstalige stof wel even goed beheersen, maar dat ze hun kennis op een tentamen minder goed kunnen formuleren in die taal. Het hoeft dus niet zo te zijn dat hun theoretische kennis achteruitgaat.”

Duitsers

Duitse studenten in Nijmegen scoorden gemiddeld enkele tienden punten lager dan hun Nederlandse studiegenoten die in hun eigen taal studeren. Het cijfer van de Duitsers ligt zowel in het Engels (-0,3) als in het Nederlands (-0,5) onder dat gemiddelde van Nederlanders.

Voordat universiteiten het aanbod van Engelstalige collegeprogramma’s aan de hand van deze cijfers op de schop gooien, is het volgens De Vos belangrijk om eerst vast te stellen of het scoreverschil in het tweede en derde studiejaar blijft bestaan. Verder is het nog de vraag of het verschil ook geldt voor andere studies dan psychologie en wat precies de oorzaak is. „Als we zeker weten dat de kennis van studenten omlaag gaat, zou dat een argument kunnen zijn tegen Engelstalig onderwijs. Maar colleges in het Engels hebben ook een voordeel: Nederlandse studenten kunnen leren van buitenlandse docenten en studenten. Dat zie je niet terug in het gemiddelde cijfer.”

Verdienmodel

De opkomst van het Engels in het academisch onderwijs ligt al langer onder vuur. Vorige maand riep een groep van 180 hoogleraren, schrijvers, journalisten, oud-politici, uitgevers en acteurs de politiek op om de verengelsing in het hoger onderwijs te stoppen.

Zo’n diekwart van alle universitaire masterstudies is alleen in het Engels te volgen; 15 procent is nog volledig Nederlandstalig. Van de bachelorstudies heeft bijna een kwart Engels als voertaal. Critici beweren dat universiteiten Engelstalig onderwijs gebruiken als verdienmodel, om daarmee het aantal buitenlandse studenten, en daarmee hun inkomsten, op te krikken.

De resultaten van het onderzoek van De Vos baren het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) zorgen. „Ze onderstrepen het belang van zorgvuldige afweging om over te gaan tot de Engelse voertaal in de colleges”, reageert voorzitter Tom van den Brink. „Het is een wettelijke verplichting dat taal de studielast niet mag verzwaren of de kwaliteit van het onderwijs mag aantasten. Het is zorgelijk dat dat voor bepaalde studenten blijkbaar wel het geval is.” Volgens hem is extra begeleiding voor studenten die dat nodig hebben is cruciaal.”