Slachtoffers misbruik: Alleen goede bedoelingen zijn niet genoeg
Er zijn „stappen gezet” op de misbruiktop in Rome over seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken. Maar op korte termijn moeten die wel concreet worden, zegt mgr. Hans van den Hende, bisschop van Rotterdam. Hij was in Rome als voorzitter van de Nederlandse bisschoppenconferentie.
De paus heeft plannen voor de aanpak van het probleem aangekondigd, zei Van den Hende tegenover het ANP. Zo komt er een handboek voor religieuze oversten en bisschoppen en is er nieuwe wetgeving in de maak. „Een taskforce gaat helpen in werelddelen waar men niet gelijk een aanpak voorhanden heeft.”
Paus Franciscus zei zondag in de slotverklaring dat kindermisbruik onder geestelijken niet meer mag voorkomen. Hij vergeleek het misbruik met het offeren van kinderen en noemde pedoseksualiteit duivels en wreed. Slachtoffers vinden hem niet ver genoeg gaan; zij hebben teleurgesteld gereageerd. Volgens de vele misbruikslachtoffers die naar Rome waren gekomen om te demonstreren, heeft de kerk een nieuw wetboek nodig. Slachtoffers hadden gehoopt dat de paus een zero-tolerancebeleid zou invoeren voor priesters die zich schuldig maken aan seksueel misbruik. Het woord „zero-tolerance” kwam in de slottoespraak echter niet voor.
Teleurstellend
Anne Barrett Doyle, oprichtster van de anti-misbruikorganisatie Bishop Accountability, noemt de top in De Volkskrant „bijzonder teleurstellend. Hoe je het ook wendt of keert: de bisschoppen kunnen na vandaag gewoon met een gerust hart naar huis vertrekken. Als ze zichzelf de vraag stellen: Moet ik voortaan iets anders doen omdat ik anders misschien mijn baan verlies, is het antwoord: nee. Niets wat deze week besloten is, bedreigt hun macht. Het ligt allemaal zo ver verwijderd van wat we vooraf hoopten; van wat we echt nodig hebben.” Volgens Doyle gaat het niet om beloftes alleen. Ze bepleit een controlemechanisme waarmee kan worden getoetst of toezeggingen daadwerkelijk worden ingewilligd.
De 22-jarige Alessandro Battaglia uit Milaan was ook onder de betogers. Hij werd zeven jaar geleden misbruikt door een priester, zegt hij in dagblad Trouw. „We hebben bewijs dat het aartsbisdom Milaan het misbruik heeft willen toedekken door de bewuste priester over te plaatsen naar een andere parochie, waar hij ook met minderjarigen te maken kreeg. Deze demonstratie kan een stimulans zijn voor verandering.”
Mgr. Van den Hende kan begrip opbrengen voor de slachtoffers. „Ik begrijp dat mensen die met dit leed te maken hebben een extra drive hebben, en terecht. Ik begrijp dat ze erkenning willen en genoegdoening.” Hij stelt echter dat het wel degelijk een grote stap is „dat de paus het onderwerp met alle werelddelen heeft willen bespreken.” Volgens Van den Hende was de boodschap helder: De cultuur onderling in de verschillende werelddelen mag dan verschillen, het veroordelen van misbruik en de zorg voor slachtoffers moet overal hetzelfde zijn. Hij denkt dat het handboek in veel landen kan helpen met een aanpak die een stroomversnelling kan veroorzaken.
