Wat is het grootste probleem in de gemeente Barneveld als het gaat om jongeren? De jongerenraad vroeg het aan welzijnsorganisaties. „Hun antwoord was eensluidend: Alcoholgebruik in het verkeer, daar moeten jullie echt eens naar kijken”, vertelt secretaris Celine Verhoeks. „Iedereen in onze raad kende ook wel een jongere die betrokken was geweest bij een verkeersongeval met alcohol in het spel.”

De nadere bezinning leidde tot een initiatiefvoorstel. De gemeenteraad nam het vorig jaar juli over en vroeg om een actieplan. Dat is in samenspraak met de jongerenraad uitgewerkt. „Er is terecht een punt van zorg aangekaart”, reageert wethouder Hans van Daalen. „Het aantal ongevallen waarbij sprake is van alcoholgebruik ligt in onze gemeente veel hoger dan het landelijk gemiddelde.”

Het actieplan zet vooral in op bewustwording. Een grootschalige campagne is gericht op diverse doelgroepen: jongeren, ouders en verzorgers, uitbaters en barmedewerkers, scholen, sportverenigingen, buurt- en jongerencentra, rijscholen en organisatoren van evenementen. Daarmee sluit het actieplan aan bij het regionale programma FrisValley, dat jongeren wijst op de gevaren van te vroeg, te vaak en te veel alcoholgebruik.

Alcohol in het verkeer is niet specifiek een jongerenprobleem, benadrukt Van Daalen. „Het speelt ook bij volwassenen. We dringen aan op verantwoord alcoholgebruik. Alcohol en verkeersdeelname gaan niet samen. Uiteindelijk is het ieders verantwoordelijkheid om niet met alcohol in het verkeer het eigen leven en dat van anderen in gevaar te brengen.”

Jongeren die een cursus over alcohol, drugs en de mobiele telefoon in het verkeer hebben gevolgd, kunnen bij de balie van het gemeentehuis hun rijbewijs in ontvangst kunnen nemen zonder legeskosten te hoeven betalen. Ook voorlichtingslessen op scholen zijn in het plan opgenomen. Met sportverenigingen wordt overlegd over alcoholmatiging. Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) voeren vrijwillige preventieve blaastesten uit op het horecaplein in Barneveld.

Sommige voorstellen van de jongerenraad haalden het niet, zoals de borrelbus. Betaalbaar alternatief als nachtvervoer bleek niet nodig: de Barneveldse kroegen tappen vooral voor bezoekers uit het dorp zelf. Bovendien, aldus Van Daalen: „Als er met de borrelbus meer jongeren naar Barneveld komen, vermindert dat alcohol in het verkeer of zorgt het voor meer klandizie voor de horeca-ondernemers? Allereerst is bewustwording nodig. Een borrelbus draagt daar niet direct aan bij.”

De verschillende onderdelen van het actieplan moeten volgens Verhoeks op den duur gedragsverandering bewerkstelligen. „We willen jongeren helemaal hun pilsje niet afpakken. Wel hopen we dat Barneveld voor hen veiliger wordt. Soms hebben groepjes jongeren niet eens een Bob, een Bewust onbeschonken bestuurder, aangewezen. Jongeren zouden elkaar ook meer moeten aanspreken op hun alcoholgebruik. Nog te vaak stappen ze hun auto in nadat ze elkaar eerst hebben aangespoord om nog een pilsje te nemen.”

„Uitspraak evenementenbier”

Een van de actiepunten is een verzoek aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Tweede Kamer om het „schenken van evenementenbier gebruikelijk te maken.” Evenementenbier is bier met een lager alcoholpercentage, volgens de jongerenraad „een manier om jongeren onbewust te laten minderen in het gebruik van alcohol.”

Navraag bij diverse grote bierbrouwerijen maakte duidelijk dat evenementenbier nog niet in kleine hoeveelheden verkrijgbaar is, licht wethouder Van Daalen toe. „Zo kan het bij één van de brouwerijen alleen besteld worden per vrachtwagen. Dan gaat het om 10.000 liter. Wij zien graag dat in de toekomst dit type bier ook in kleinere hoeveelheden op fust kan worden aangeschaft.”

Organisatoren van evenementen waarbij het eerder misging rond alcohol moeten voortaan als standaardonderdeel van de vergunningaanvraag een plan van aanpak aanleveren hoe zij alcohol achter het stuur denken te voorkomen.