Deze ontboezeming is afkomstig van Engelandvaarder C. Steensma, huisvriend van de vroegere koningin Juliana en prins Bernhard. Steensma deed zijn uitspraken donderdag tijdens het 45 minuten durende AVRO-televisieprogramma ”Hoge bomen, een portret van prinses Juliana”. De documentaire geeft een schets van de inmiddels 92-jarige prinses Juliana. De vroegere koningin was niet aanwezig bij het huwelijk van haar kleinzoon Willem-Alexander met Máxima Zorreguieta op 2 februari omdat ze -hoewel fysiek nog sterk- geestelijk in een volslagen isolement is geraakt.

In een reeks interviews spraken vrienden en ex-ministers alsmede een oud-beveiligingsman over de vrouw die 32 jaar lang Koningin der Nederlanden was. Uit hun woorden komt het beeld naar voren van een vrouw die liever maatschappelijk werkster had willen worden, maar die voorbestemd was voor de troon. Na een leuke jeugd met „prachtig speelgoed” ging Juliana studeren. Ook in Leiden toonde ze zich uitgesproken gewoon. Ze wilde geen voorkeursbehandeling.

Daarna brak de tijd aan om te huwen. Ze was enige dochter. Juliana was een verliefde vrouw toen ze in 1937 met prins Bernhard trouwde. Alle sprekers waren het er donderdag unaniem over eens dat deze zo loyale vrouw van haar prins is blijven houden. Hoe het andersom was gesteld, daarover durfde niemand de hand in het vuur te steken. Steensma: „Die buitenechtelijke kinderen zijn er gewoon. En de koningin wist ervan, natuurlijk wist zij ervan.”

De moederrol was Juliana op het lijf geschreven. Ze genoot ervan, zeker gedurende de periode van asiel tijdens de oorlogsjaren in Canada, vertelt vriendin mevrouw M. Feaver, die destijds bij haar in huis woonde. „Ze was naar omstandigheden zeker gelukkig. Ze vond het heerlijk gewoon te leven, het huis schoon te maken, te stoffen en dergelijke.”

Na de oorlog en in het begin van de Koude Oorlog ontstond de verwijdering tussen koningin en prins. Juliana organiseerde vredesbijeenkomsten op Het Oude Loo in aanwezigheid van onder anderen de omstreden gebedsgenezeres Greet Hofmans. Haar ’vredespreek’ in 1952 in New York veroorzaakte een schokeffect onder de geallieerden. Dit alles tot groot ongenoegen van de prins. Premier Drees werd erbij geroepen. Hij stelde een commissie van wijze mannen in, waarna koningin Juliana afzag van de spirituele sessies in Apeldoorn.

Oud-medewerker van de Rijksvoorlichtingsdienst R. de la Rive Box bevestigde dat de twee sindsdien allebei in een aparte vleugel van Soestdijk wonen. „Ze hebben het altijd voortreffelijk gespeeld, iedere keer weer samen. Knap, maar dat hoort bij het vorstelijk gebeuren.”

De la Rive Box voerde zelfs aan dat prins Bernhard koningin Juliana in een inrichting wilde laten opnemen. „Mammie, dit kan zo niet doorgaan”, zou Bernhard volgens Steensma hebben gezegd. De la Rive Box: „Dat wazige optreden van haar zinde hem niet en dat heeft hij misbruikt om zijn eigen positie te verstevigen. Hij heeft de kwestie in een volledig verkeerd daglicht gesteld, alsof ze ze niet meer op een rijtje had.” Oud-premier P. J. S. de Jong vond de ideeën van de koningin altijd wat „zweverig.”

De prins heeft volgens de oud-RVD’er zelfs een kamer in een instituut in Wassenaar geregeld „om haar daar te isoleren.” De prins zou zich hebben voorgesteld dat hij dan regent werd voor de jonge Beatrix: „Dat beeld heeft me nooit meer losgelaten, dat hij dus de regering nader wilde komen.”

De affaire-Hofmans zou koningin Juliana diep hebben getroffen. Maar „ze heeft zich groot gehouden”, zoals ze zich tijdens haar hele koningschap kranig hield. Ex-minister drs. J. Boersma kent deze „niet bijster intelligente” vorstin daarom buitengewoon veel „respect” toe. Juliana was trouw door dik en dun. In 1976 voorkwam haar optreden een koningscrisis. Tijdens het Lockheed-schandaal, waarbij prins Bernhard werd verdacht van het aannemen van steekpenningen, steunde zij haar man onvoorwaardelijk. Door haar dreigementen aan het adres van premier Den Uyl af te zullen treden, werd de prins uiteindelijk niet strafrechtelijk vervolgd. „En dat tegenover een man die dat niet verdient”, aldus oud-minister van Defensie H. Vredeling.

Hoewel haar medemenselijkheid enorm was, echt en niet gespeeld, was de vrijheidslievende Juliana „geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, ze was niet wat je tegenwoordig een watje noemt. Een echte Oranje, hoor, vergis je niet”, aldus Steensma. Oud-premier De Jong: „Ze had een uitstekend geheugen en zo had zij ook d’r voorliefdes.” Op Boersma heeft Juliana nooit de indruk gemaakt van een gelukkige en vrolijke vrouw. „Ze had een zwaar leven.” Wel had ze volgens De la Rive Box „gelukkige momenten.” Op grond van haar belangeloze en serieuze taakopvatting van het koningschap verdient Juliana volgens hen de titel ”moeder des vaderlands”. Zoals haar voorvader Willem van Oranje de geschiedenis is ingegaan als de Vader des Vaderlands.