Begin oktober bezochten leden van het college en enkele ambtenaren van Leerdam het Internationale Glas Symposium in Novy Bor. De Leerdammers kwamen diep onder de indruk terug. Beleidsmedewerker Dick Admiraal: „Hier hebben we drie glasblazerijen, daar staan op honderd locaties ovens. We zijn op bezoek geweest in glasfabriek Egermann waar ze zich bezig houden met productiewerk. De ovens staan op een podium en allerlei teams zijn daar samen aan het werk.”

De kracht van Novy Bor is volgens Admiraal dat iedereen die iets met glas te maken heeft, elkaar kent. „Ze hebben allemaal op dezelfde vakschool gezeten. Ambachtslieden, kunstenaars en mensen die zich bezig houden met marketing weten elkaar makkelijk te vinden.”

De Leerdammers wilden tijdens hun bezoek aan Novy Bor ook ideeën opdoen voor een vakschool in Leerdam. „Als je geen eigen school hebt, bestaat het gevaar dat er onvoldoende glasblazers overblijven. Eerdere plannen om zo’n school te stichten, kwamen niet van de grond. Vandaar dat we een nieuwe poging wilden wagen”, vertelt wethouder Taal.

Het bezoek heeft de inzichten veranderd. „Het is zo’n enorme klus om een school op poten te zetten dat we contact hebben gezocht met de vakschool in Novy Bor om stagiaires naar Leerdam te halen die zich onder de hoede van Leerdamse kunstenaars en vakmensen verder kunnen bekwamen in het oude ambacht.”

Volgens Taal varen beide partijen daar wel bij. „Tsjechische glasblazers zoeken een plek in West-Europa waar ze stage lopen, ervaring opdoen en Engels leren. Dat kan een opstapje zijn naar een internationale carrière: Leerdam als springplank naar West-Europa. Voor ons is het een prachtige kans om talentvolle jongeren naar Leerdam te halen in de hoop dat deze ‘pareltjes’ hier een aantal jaren blijven.” Volgend jaar komen de eerste studenten al naar Leerdam.

Banden aanhalen

In het verleden waren er ook al banden tussen de glassteden Leerdam en Novy Bor. Omdat Leerdam vanwege bezuinigingen beknibbelde op de post ”internationale betrekkingen” werden de contacten op een laag pitje gezet.

Inmiddels is het tij gekeerd. „Beide steden vinden het een goed idee om de banden aan te halen”, legt wethouder Cees Taal uit.

Maar het bezoek leverde nog meer op. Leerdam staat in Nederland bekend als de Glasstad. Het Tourist Information Office –de Leerdamse VVV– promoot het glas op allerlei manieren, bovendien is de stad is bezig met de ontwikkeling van een Glasroute, die alle glasattracties met elkaar verbindt.

Uitdaging

De ervaringen in Tsjechië zorgden voor een nieuwe impuls. „Heel Novy Bor staat in het teken van glas. Als je de stad binnenrijdt, zie je op de eerste rotonde al een glazen beeld. Er is zoveel glaskunst in de buitenruimte dat iedere bezoeker meteen weet: ik ben in een glasstad. Het is onze uitdaging om dat ook in Leerdam voor elkaar te krijgen.”

Wethouder en ambtenaren breken zich nu dus het hoofd over de vraag hoe ze de situatie in Novy Bor ook in Leerdam kunnen realiseren. De eerste ideeën zien er zo uit: glazen kunstvoorwerpen moeten overal zichtbaar zijn in de stad: op rotondes, in openbare gebouwen én in winkels en ook de (glas)kunstenaars moeten meer herkenbaar zijn dan nu het geval is.

Vuur en passie

De eerste stap wordt binnenkort gezet als aan de raad wordt voorgesteld een stadspark naast de glasblazerij aan te leggen. „Gemeente en inwoners moeten dat glasimago nog meer uitdragen. We moeten bezoekers onderdompelen in onze glascultuur, zodat mensen zeggen: ‘We zijn in Leerdam geweest en hebben zulke mooie dingen gezien’. Glas is ons verhaal en dat verhaal moeten we vertellen met vuur en passie”, aldus Taal.

>> leerdamglasstad.nl
> leerdam.nl/over-leerdam/leerdam-glasstad
> lingestreek.nl/leerdam

Oude glasproductiemachines

Leerdam wil in de toekomst historische glasproductiemachines tentoonstellen. De gemeente kwam onlangs in het bezit van deze –soms metershoge– apparaten vanwege de sluiting van de glasfabriek in Schiedam. „Het gaat om zo’n tien machines waar ze van af wilden.

Leerdam zag wel wat in de machines, waarna de gevaarten –de zwaarste weegt zeven ton– naar de glasstad werden vervoerd. „Voor ons zijn ze bijzonder. Dezelfde machines hebben hier in onze Glasfabriek gestaan.”

Dit najaar stond één machine al in het centrum. Een oud-werknemer van de Glasfabriek werd zo door de aanblik gegrepen dat hij passanten urenlang tekst en uitleg gaf.

De gemeente denkt nu na over een manier om de machines een blijvende plek in de binnenstad te geven. „Op 1 december start een tentoonstelling, waar de machines deel van uitmaken. Ze worden opgesteld rond de Markt. Ook in de toekomst willen we ze tonen: het gaat om industrieel erfgoed, ze vertellen het verhaal van onze geschiedenis.”