Hoogspanningslijnen gaan ondergronds
Ruim zestig gemeenten kunnen de hoogspanningslijnen onder de grond gaan brengen (verkabelen) of verplaatsen. Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) maakte donderdag de precieze tracés bekend die daarvoor in aanmerking komen.
Het gaat om hoogspanningstracés van 50, 110 en 150 kilovolt door of langs de bebouwde kom bij onder andere Albrandswaard (Rotterdam-Geervliet), Dodewaard-Nijmegen, Dordrecht-Papendrecht-Alblasserdam, Ede-Wageningen, Ermelo-Harderwijk, Krimpen aan den IJssel-Gouda en Veenendaal-Driebergen. In Veenendaal moet 5 kilometer aan bovengrondse hoogspanningslijnen ondergronds worden gebracht.
De hoogspanningslijnen staan ter discussie sinds bekend werd dat ze een gezondheidsrisico vormen voor bewoners van nabijgelegen huizen, aldus Binnenlands Bestuur. Met ingang van volgend jaar kunnen een of meer buurgemeenten met de provincie aan de netbeheerder vragen om delen van hoogspanningslijnen te verkabelen of te verplaatsen.
Verkabelen kost ruim 3 miljoen euro per kilometer. Afgelopen voorjaar besloot de ministerraad dat kleine gemeenten (tot 30.000 inwoners) maximaal 15 procent van de kosten voor hun rekening moeten nemen. Bij grotere gemeenten is dat maximaal 20 procent. Ook legde de regering toen de maximale bijdrage voor lokale overheden vast op 975.000 euro per tracé. De overige kosten worden via een hogere elektriciteitsrekening ten laste van de stroomafnemers gebracht, maximaal zo’n 1,50 euro per gezin.
Sinds 2017 is al een uitkoopregeling van kracht voor burgers die onder hoogspanningslijnen wonen. Het rijk stelde hiervoor tot en met 2021 jaarlijks 28 miljoen euro ter beschikking. Gemeenten maken zelf de afweging om bewoners wel of niet uit te kopen en betalen de kosten van herbestemming. Bij tracés die in aanmerking komen om te worden verkabeld of verplaatst geldt de uitkoopregeling niet.
Verkabelen is alleen mogelijk bij hoogspanningslijnen van 50, 110 en 150 kilovolt (kV) door of langs de bebouwde kom. Hoogspanningstracés van 220 en 380 kV kunnen om technische redenen niet onder de grond worden gebracht.
De regionale netbeheerders Stedin en Liander zijn eigenaar van het 50 kV-net. Het 110/150 kV-net is in handen van TenneT.