Hoge zuurgraad in afscheidsbrief van Dijkhoff
VVD-fractievoorzitter Dijkhoff heeft maandag door middel van een open brief afscheid genomen van de Rooms-Katholieke Kerk. Daarbij zijn kanttekeningen te plaatsen. Maar zijn opmerkingen geven ook te denken.
Dijkhoff voert al langer een kruistocht tegen kerken. Tijdens een VVD-congres in mei haalt de liberaal stevig uit naar kerken. „We willen de kerken niet verbieden, maar het is goed dat ze geleerd hebben een toontje lager te zingen.”
Wim Eijk, aartsbisschop van Utrecht, de hoogste roomse geestelijke in ons land, haalt deze woorden van Dijkhoff zaterdag aan in een interview met de Gelderlander. Eijk, die ook kardinaal is, noemt de VVD’er een „kleinzielige hyperindividualist.” Eijk neemt het Dijkhoff verder kwalijk dat hij het geloof wil terugdringen tot achter de voordeur. De aartsbisschop, die bekendstaat als streng in de leer, benadrukt dat Dijkhoff meer oog zou moeten hebben voor de sociale functie van kerken. „De meeste vrijwilligers komen uit kerkelijke hoek. Dat is de participatiesamenleving die de overheid zo graag wil.”
Maandag reageert Dijkhoff met een open brief waarin hij ingaat op de uitlatingen van de aartsbisschop. De brief kenmerkt zich door een hoge zuurgraad. Dat begint al met de aanhef: „Geachte heer Eijk, vooruit: Monseigneur.” Verder verwijt de liberaal de kerk dat ze „deze lieve mensen zelf vakkundig uw kerk uitgejaagd heeft.” Ook het slot is scherp: „In de naam van de moeder, de dochter en de heilige liefde.”
Heel apart is dat de brief op de website van de VVD staat. De partij ziet immers het liefst religie achter de voordeur verdwijnen. Dijkhoff krijgt op Twitter veel kritiek. Gemeten naar de VVD-normen geeft het geen pas dat de liberale voorman zijn privémening als een politiek statement op de VVD-website presenteert.
De brief komt hard aan. Maar tegelijk erkent Dijkhoff dat hij allang op de drempel stond: „Rooms ben ik allang niet meer, maar Brabants katholiek voel ik me wel.”
Uit de brief van Dijkhoff blijkt verder dat hij moeite heeft met het standpunt van de Rooms-Katholieke Kerk over homoseksualiteit en geslachtsgemeenschap buiten het huwelijk. Daar ligt de kern van Dijkhoffs probleem. Hij is in zijn opvattingen veel moderner geworden dan de kerk leert.
Toch geeft de brief van Dijkhoff ook reden tot nadenken. Waarom zijn de kerken in de achterliggende decennia zo leeggelopen? Eijk schuift het op mensen die wegblijven en niet meer betalen. Dijkhoff had graag wat meer zelfreflectie gezien bij de kerkleider. Dat is natuurlijk nooit verkeerd. Niet voor Eijk. En niet voor Dijkhoff.
