Pardon voor Howick en Lili voedt nieuw debat
De verblijfsvergunning voor Howick en Lili is brandstof voor actiegroepen die ijveren voor een ruimer asielrecht. De Tweede Kamer kan zich opmaken voor een nieuw debat over een soepeler kinderpardon.
Wat nu? Wat volgt er na de onvoorziene ontknoping in de zaak rond Lili en Howick? Actiegroep DeGoedeZaak weet het antwoord: „Houd ook de overige 400 kinderen die in een vergelijkbare situatie verkeren hier”, zegt Jurjen van den Bergh, die directeur is van de burgerbeweging, die inmiddels al ruim 83.000 sympathisanten telt.
DeGoedeZaak kwam in november in de benen, na het bekend worden van het regeerakkoord. Dat liet zien dat het VVD, CDA, D66 en ChristenUnie was gelukt over veel lastige thema’s knopen door te hakken, behalve over het wel of niet verruimen van het kinderpardon. De door het kabinet-Rutte II ontworpen asielregeling bleef zodoende van kracht. Én staatssecretaris Mark Harbers (Asiel) kreeg een lastige erfenis toebedeeld: oordelen over het lot van zo’n 400 asielkinderen (inclusief de medegezinsleden, zoals bijvoorbeeld hun ouders) die toch geen verblijfsvergunning kregen, ondanks een beroep op de regeling.
Het vereiste voor een kinderpardon dat voor veel van de 400 aanvragers de hoogste blokkade opwierp, is het zogeheten meewerkcriterium. Alleen wie actief heeft geprobeerd zijn vertrekplicht na te leven, maar tegen wil en dank verstrikt raakte in de kluwen van het asielrecht, mag blijven. Wie zich onvindbaar hield of, zoals de moeder van Howick en Lili, de autoriteiten onjuist informeerde, is de klos.
Terecht, vinden rechtse partijen zoals VVD, PVV, CDA, SGP en Forum voor Democratie, die vrezen dat een aanzuigende werking van het kinderpardon het draagvlak voor de vluchtelingenopvang ondermijnt. Onbestaanbaar voor al die kinderen die in Nederland zijn geworteld, vinden GroenLinks en PvdA en ook D66 en ChristenUnie. Én met hen Van den Bergh en DeGoedeZaak.
Harbers heeft, als uitbreiding van het kinderpardon uitblijft, twee knoppen om aan te draaien. Hij kan, zoals hij bij Howick en Lili deed, besluiten dat iemand na het vergeefs doorlopen van de asielprocedure toch mag blijven. Zijn discretionaire bevoegdheid gebruiken, heet dat in jargon. Het alternatief is gedwongen uitzetting, maar het terugsturen van het Oekraïense gezin Andropov, inclusief Maksim (14), Denis (10) en Arina (5), leidde in juli in Culemborg tot lokale onrust. Het marktplein stroomde vol voor een lawaaiprotest. Demonstraties waren er ook na de detentie en de uitzetting van het Armeense gezin Grigoryan, inclusief Anahit (12) en Arsen (8), uit Eindhoven.
Moties
Vrijwilligers van DeGoedeZaak zijn inmiddels actief in 160 dorpen en steden. In bijna vijftig gemeenten mobiliseerden ze met succes het college van B en W om bij het kabinet aan te kloppen voor een ruimere kinderpardonregeling. Saillant detail: in nogal wat van deze gemeenten werd de oproep ondersteund door fracties van drie van de vier coalitiepartijen: ChristenUnie, D66 en CDA.
„Natuurlijk benaderen we de Tweede Kamer ook rechtstreeks”, zegt Van den Bergh. Woensdag biedt hij de asielwoordvoerders van de Kamer een petitie aan voor een ruimhartiger regeling, met steun van kinderrechtenorganisatie Defence for Children. En zo ligt het kinderpardon weer op de Haagse tekentafel, net als tijdens de kabinetsformatie. Van den Bergh: „Maar dit keer pakken Pechtold en Segers door. Daar ben ik van overtuigd.”