Het Chinese seminarie is sinds 2007 gehuisvest in Facultad Internacional de Teología (IBSTE), in het stadje Castelldefels. De locatie is vooral handig omdat Castelldefels dicht bij vliegveld Barcelona-El Prat ligt. Barcelona onderhoudt als internationale luchthaven verbindingen met alle delen van Europa én met China waarvandaan regelmatig docenten komen.

De studenten komen uit geheel Europa – uit Italië, Duitsland, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk. Ze komen vooral naar het seminarie voor hun geestelijke vorming, zegt student Xiao Tian Lin. Hij heeft in Amsterdam economie gestudeerd en woont in Rotterdam waar hij lid is van een Chinese gemeente. Veel Chinese christenen in Europa hebben volgens hem onvoldoende theologische kennis. „Ze leven vaak geïsoleerd en hebben maar weinig christelijk onderwijs ontvangen. Er is in Europa vooral een tekort aan goede voorgangers.”

In het algemeen zijn de Chinese gemeenten in Europa erg klein, met hooguit vijftig leden, zegt Lin. Hij is een voorbeeld van een gemotiveerde student die zich geroepen weet om dienstbaar te zijn aan het Evangelie. Maar hoe en waar kan hij nog niet zeggen. „Ik weet niet waarheen God mij zal roepen”, zegt hij resoluut. Dat kan dus ook naar China zijn, hoewel de meeste afgestudeerden in Europa blijven.

Het christendom in China groeit volgens Lin stormachtig. Het nieuws dat in het hele land christelijke kruisen moeten worden vervangen door het portret van partijleider Xi Jinping heeft hij ook gelezen. „Er is een bekende uitdrukking in China: er is een probleem én er is een oplossing. ”Probleem” wil zeggen: er is een beperking die door de staat wordt opgelegd. Maar er is ook een ”oplossing”: lokale overheden zoeken een uitweg in de vorm van een compromis. Dan wil het gemeentebestuur de plaatselijke kerk niet voor het hoofd stoten.”

Lin komt uit het zuiden van China, uit de streek dicht bij Hong Kong en Taiwan. Daar kunnen de kerken volgens hem net zo vrij samenkomen als in Spanje. „We delen op sociale media geloofsgetuigenissen en er wordt ons niets in de weg gelegd.”

Een Chinese docent ziet de beperkingen in China echter alleen maar toenemen. Zijn vrouw is een Taiwanese die in Delft heeft gestudeerd en nu assistent van de decaan van het Chinees seminarie is. Het echtpaar wil niet naar China terugkeren vanwege de toenemende inperking van religie. „De restricties zijn niet alleen van toepassing op het christendom, maar op alle religies. China is omringd door landen die erg godsdienstig zijn en de staat wil die religieuze invloeden buiten de deur houden.”

Goede samenwerking

Ds. Berend Coster, docent aan het IBSTE en werkzaam namens de Spaanse Evangelische Zending (SEZ) in Spanje, en zijn vrouw Jacobine trekken al vele jaren op met de Chinezen. Jacobine gaf enkele jaren geleden Nederlands aan twee Chinese echtparen die, om in Nederland te kunnen werken, hun inburgeringsexamen moesten doen. Ze slaagden alle vier en begonnen hun bediening in de Chinese protestantse kerk van Rotterdam-Den Haag.

„We hebben veel te danken aan de samenwerking”, zegt ds. Coster. „Toen de Chinezen in 2007 bij ons introkken, stonden we er slecht voor. De huur die ze inbrachten, met soms aanzienlijke giften, betekende verlichting van de zorgen. Tegelijk vormen de christelijke Chinezen in de Spaanse samenleving een geestelijke stimulans en bemoediging voor ons als westerlingen. We maken kennis met een christendom dat jong en vitaal is en als een vernieuwende en bevrijdende kracht, ook in nationale en culturele zin, wordt ervaren.”

Ds. Coster ziet hoe de Chinese school haar koers probeert te bepalen. „Moet ze alleen opleiden voor het werk in de Chinese kerken in Europa, of ook voor zending en evangelisatie onder de Europese bevolking? Soms is er zelfs de ambitie om een volledige Chinese universiteit op te richten.

„Jongeren zijn vaak weg kwijt in Barcelona”

In Barcelona zijn veel Chinezen neergestreken, zoals dat ook in andere Europese steden het geval is. Abel González Corcoba, student aan IBSTE, is voorganger in een Chinese kerk in Santa Coloma, een voorstad van Barcelona. Chinese jongeren hebben volgens hem moeite om staande te blijven temidden van de verleidingen in de wereldstad. Hij constateert dat zij vaak een slecht voorbeeld hebben in ouders die alleen werken voor geld en materiële zaken, zoals dure auto’s. „Ze groeien op in een kapitalistische omgeving. Er is een toenemende generatiekloof vanwege de taal. Chinese jongeren van de tweede en derde generatie spreken Spaans, wat de eerste generatie niet kan en vaak ook niet wil. Het gevolg is dat ouderen en jongeren elkaar niet meer verstaan en de laatste groep zijn eigen weg gaat. Chinese kerkelijke leiders laten hier veel steken vallen.”