Jeruzalem is Israëls hoofdstad, of men dat nu leuk vindt of niet. In de stad zijn de regering, het parlement en andere instituten gevestigd. De weigering Jeruzalem te erkennen plaatst Israël in een speciale hoek, alsof het land niet helemaal meespeelt in de internationale gemeenschap. Trump leek deze fout woensdagavond te willen corrigeren.

Ook zei hij dat zijn besluit niet betekent dat hij een vredesregeling tussen Israël en de Palestijnen opgeeft. „We willen een overeenkomst die veel betekent voor Israëliërs en voor Palestijnen. We nemen geen besluit over kwesties die bij de uiteindelijke oplossing horen, waaronder de specifieke grenzen van de Israëlische soevereiniteit in Jeruzalem of over betwiste grenzen.”

Waarom dan toch die negatieve reactie van de Palestijnen? Daar zijn verschillende redenen voor. De Palestijnse president Mahmoud Abbas sprak bijvoorbeeld over het negeren van de internationale consensus. Die stelt dat beide partijen het bij onderhandelingen eens moeten worden over de status van Jeruzalem. De leider voor de onderhandelingen, dr. Saeb Erekat, vreest dat Trump de status van de stad al vooraf wil bepalen. Maar het vooruitzicht op een Palestijnse staat zonder Oost-Jeruzalem als hoofdstad is volgens Erekat niet realistisch. Ook wezen Palestijnen op een afwijzing van eerder gemaakte afspraken tussen Israël en de Palestijnen.

Maar er speelt ook iets anders mee. Dat is de vraag: hoe nu verder? Palestijnen ondervinden de gevolgen van het conflict. We hoeven maar te denken aan landverlies, de invallen van het leger, beperkte financieel-economische kansen, vernederende onderzoeken bij grensovergangen en gebrek aan bewegingsvrijheid.

Er moet dus verandering komen. Maar over de wijze waarop zijn Palestijnen het oneens. De gematigde stroming zegt dat die moet worden bereikt door onderhandelingen en diplomatie. Met geweld bereiken Palestijnen niets of weinig. Door de reacties van het leger op dat geweld worden vooral de Palestijnen zelf de dupe.

De radicale, islamitische stroming stelt dat Palestijnen helemaal niet met Israël moeten onderhandelen. Dat land heeft in hun optiek geen bestaansrecht. Bovendien helpen de gesprekken niet. Abbas en zijn team maken zichzelf belachelijk. Al 22 jaar onderhandelen ze en de nederzettingen breiden zich steeds verder uit.

Al had Trump het waarschijnlijk niet zo bedoeld, hij verzwakte met zijn besluit de gematigde groep. „Ik geloof dat hij de krachten van de extremisten in dit gebied heeft versterkt zoals niemand het vóór hem heeft gedaan”, zei Erekat. En Abbas zei: „Deze maatregelen zijn koren op de molen voor extremistische groepen die het conflict in ons gebied tot een religieuze oorlog willen maken.” Dat is waarvoor volgens Abbas de gematigde Palestijnen hebben gewaarschuwd en wat ze niet willen.

De zorg onder de gematigde Palestijnse leiders is niet ongegrond. Trump en de Israëlische premier Netanyahu kunnen de lat niet steeds verder buigen en denken dat deze nooit knapt.