Donderdagmiddag was het koningspaar op Sint Eustatius. Vrijdag is het Saba Day, een traditionele feestdag, en het staatshoofd en zijn echtgenote zijn erbij. Op Saba is er ook aandacht voor natuurbehoud. Dan gaat het naar Sint Maarten, waar de chaos groot was nadat Irma huishield. Nederland biedt het eiland hulp om de gevolgen van de tropische storm het hoofd te bieden.

Het programma toont de betrokkenheid van het vorstenhuis bij zowel feestvreugde als verdriet. En dat niet voor het eerst. Willem-Alexander –toen nog kroonprins– bracht na orkaan Luis in 1995 ook een bezoek aan Sint Maarten.

De situatie was dramatisch nadat Irma op woensdag 6 september over het eiland raasde, met windstoten tot ver boven de 300 kilometer per uur. Enkele bewoners kwamen om, tientallen raakten gewond. Negentig procent van de gebouwen op Sint Maarten –dat gedeeltelijk tot Frankrijk, gedeeltelijk tot het Koninkrijk der Nederlanden behoort– liep schade op. Een groot aantal huizen raakte onbewoonbaar, voor zover er nog iets van terug te vinden was. Het vliegveld en de haven waren nog maar gedeeltelijk bruikbaar. Er werd duchtig geplunderd.

Nederland schoot te hulp. Binnen twee dagen was 850.000 euro ingezameld. Er werden ruim 1800 mensen geëvacueerd. In zeven weken tijd leverden militaire vliegtuigen en marineschepen 2260 ton aan water, voedsel en andere noodhulpgoederen af.

De nasleep van de ramp zal lang zijn. Puin kan worden geruimd, gebouwen opnieuw opgetrokken, maar de bevolking is ook innerlijk gekneusd. Een derde van de bewoners van Sint Maarten kampt met ernstige psychische klachten, zeiden psychologen deze week. Al is het niet de eerste storm die het bovenwindse eiland treft en al was de komst van de orkaan dagen tevoren voorspeld, toch kregen de Sint Maartenaren zoveel te verwerken dat het nauwelijks te bevatten was. Hun wereld is in korte tijd volledig veranderd. De overheid zou daarmee meer rekening moeten houden en meer moeten investeren in begeleiding, schreven de psychologen.

Een van hen noemde als voorbeeld een vrouw die tijdens de orkaan haar kind in een kast had gestopt en die uit alle macht dichthield in de hoop dat het kind ongedeerd zou blijven. In de weken daarna verdween de angst van de vrouw niet. Ze haastte zich naar binnen zodra de wind ook maar iets toenam.

De wederopbouw van het Caraïbische eiland waar koning Willem-Alexander en koningin Máxima naar gaan kijken, verloopt niet zonder politiek tumult. Vier weken geleden zette het parlement van Sint Maarten premier William Marlin en vijf andere ministers af om de weg vrij te maken voor hulp van Nederland. Marlin had geweigerd akkoord te gaan met de voorwaarden die Nederland aan het eiland stelde: een integriteitskamer gaat toezicht houden op de besteding van de hulpgelden, en de Nederlandse autoriteiten nemen de grensbewaking voorlopig over.

Omdat de premier is gewipt, zijn nieuwe verkiezingen aangekondigd. Die zijn inmiddels uitgesteld van 8 januari naar 26 februari om ze ordelijk te kunnen laten verlopen. De Tweede Kamer wilde uitstel afdwingen, maar gouverneur Eugene Holiday kondigde zelf aan dat stembusgang in januari niet haalbaar is. Eerst moet nog meer van de ravage worden opgeruimd.