Voor ”communio sanctorum” (heilige gemeenschap) verzamelde de kunstenaar uit Berkenwoude de namen van 500 protestanten en van 500 rooms-katholieken uit het afgelopen halve millennium. Deze namen worden afgedrukt op witte vierkanten van plexiglas en aluminium, 10 bij 10 centimeter. Duizend namen op elk afzonderlijk paneeltje, te beginnen bij die van Luther en Adriaan Boeyens, beter bekend als paus Adrianus VI en zo de eeuwen door. „Als je zo’n kunstwerkje vasthoudt, heb je feitelijk duizend levens in een handbreed”, zegt Duifhuizen (1976). „Levens van duizend christenen, duizend gedoopten.”

De namen worden zo klein afgedrukt dat het lijkt alsof er alleen maar grijze lijnen op de witte ondergrond staan. Wie beter kijkt –met behulp van een vergrootglas– ziet echter meer: rijen doopnamen van mensen uit verschillende tijden en van verschillende plaatsen, zwart op wit. „Ik verbaas me weleens over de oppervlakkigheid die er in onze tijd heerst”, zegt Duifhuizen. „We nemen niet meer goed waar. Het meeste van wat er is, zien wij niet.”

Verbinding

De kunstenaar noemt zijn project een „intuïtieve zoektocht.” Het verleden resoneerde mee. Zijn ouders werkten voor de stichting Kom over en Help, zegt Duifhuizen. „Het rondreizen in Oost-Europa ten tijde van het communisme heeft me beïnvloed. Als kind kwam ik in aanraking met baptisten, maar ook met rooms-katholieken, Russisch-orthodoxen. Daardoor ben ik geïnteresseerd geraakt in wat mensen te diepste drijft. Het is ongelofelijk wat ik bij dit project ben tegengekomen aan persoonlijke verhalen van bekende en onbekende personen uit heden en verleden, uit Nederland en uit andere delen van de wereld. De zoektocht naar wat al deze mensen verbindt, heeft me verrijkt”, aldus de kunstenaar, die zelf lid is van de Gereformeerde Gemeenten. „Het werd voor mij steeds duidelijker: niet alles is zwart en ook niet alles is wit, al wil ik zeker niet de verschillen tussen Rome en Reformatie verdoezelen. Ik hoop dat mensen tot nieuwe inzichten komen wanneer ze de verhalen ontdekken achter de namen die ik heb bijeen gebracht.”

De herdenking van 500 jaar Reformatie was voor Duifhuizen de aanleiding om met het project te beginnen. „Luther publiceerde zijn 95 stellingen op 31 oktober 1517. Ik presenteer mijn kunstwerk op 1 november 2017: Dankdag voor protestanten, Allerheiligen voor rooms-katholieken.”

Heiligen

Protestanten zijn niet meer zo gewend om van heiligen te spreken, zegt de kunstenaar. „Onze oudvaders deden dat in navolging van de Bijbel gemakkelijker. Mijn kunstwerk roept ongetwijfeld de vraag op wat heilig is en wat heiligen zijn. Een rooms-katholiek heeft daar andere associaties bij dan een protestant. Luther sprak over de gelovige als zijnde „simul iustus et peccator”, zowel gerechtvaardigd als nog steeds zondaar.

In mijn kunstwerk zijn horizontale lijnen zichtbaar. Als het een kwartslag wordt gedraaid, zijn het verticale lijnen. Misschien is dat wel wat heilig impliceert, een verticale lijn, een verbinding van boven naar beneden en andersom. Ook het kruis, een essentieel symbool voor zowel rooms-katholieken als protestanten, heeft een verticale oorsprong en een horizontale uitwerking.”

De kunstwerken kunnen worden gekocht. Als de koper dat wil kan zijn of haar eigen naam ook erop worden vermeld. „Zowel bij de protestantse als bij de rooms-katholieke namen is een keer ”nomen nescio” vermeld, voor mensen van wie we geen weet meer hebben. Die kunnen worden ingewisseld voor een concrete naam.”

Wie voor deze mogelijkheid kiest, zal zich wel wat moeite moeten getroosten om zijn of haar naam terug te vinden op het aangeschafte kunstwerk.

Voor elk exemplaar worden alle namen in een willekeurige volgorde afgedrukt op de paneeltjes, zodat er duizend unieke kunstwerken ontstaan.

Persoonlijk

Als alle werken zijn verkocht, zal Duifhuizen de duizend namen op zijn website prijsgeven, inclusief summiere biografische gegevens en een wereldkaart waarop te zien is waar de genoemde mensen wonen of hebben geleefd; tot dat moment wil de kunstenaar er niet te veel over kwijt. „De keuze van de namen is heel persoonlijk. Er zitten bijvoorbeeld wel rooms-katholieke martelaren bij, maar iemand als de protestantse Harry Kuitert niet.”

Duifhuizen geeft online in een video uitleg bij het project.

>>communiosanctorum.net