Rehobothkerk. De naam staat in hoofdletters op de gevel van het rechthoekige gebouw aan de Noordsingel. Je zou niet direct zeggen dat het om een kerk gaat. Een trap en een hoge stoep leiden naar drie deuren. Vroeger kwamen die via een portaal uit in de kerkzaal; nu zit er een zaal tussen. Vanaf de kansel, vooraan op het podium, heeft de voorganger goed zicht op de glazen paneelwand met de zaal erachter. „Het aantal kerkgangers is in de loop van de tijd gedaald en de kerkzaal is daarop aangepast”, zegt ds. J. Manni, oud-predikant van de christelijke gereformeerde kerk van Rotterdam-Centrum.

De geschiedenis van de gemeente, die dit jaar het 125-jarig jubileum viert, is er een van opgaan, blinken, maar niet verzinken. In 1892 vond de vereniging plaats van kerken die waren voortgekomen uit de Afscheiding en de Doleantie. Er waren drie gemeenten die niet meegingen met de kerkfusie: Noordeloos, Teuge en Zierikzee. Zij stonden daarmee aan de basis van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Tijdens een vergadering van bezwaarden in juli 1892 te Utrecht bleek dat er meer tegenstanders van de kerkvereniging waren, onder wie 137 Rotterdammers. Zij zetten de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland voort. Al op 16 september werd de gemeente te Rotterdam geïnstitueerd. De gemeente van circa zeventig leden was daarmee een van de eerste christelijke gereformeerde kerken na de vereniging.

Al in hetzelfde jaar kreeg de gemeente een predikant: ds. F. P. L. C. van Lingen, een van de grondleggers van de heringerichte kerk. Hij vertrok in 1894 en stond aan de wieg van het theologisch onderwijs in zijn kerk, wat zou uitgroeien tot de Theologische Universiteit Apeldoorn.

Aanvankelijk huurde de gemeente op diverse plaatsen in het centrum een zaal voor de zondagse erediensten. Rond 1900 kocht ze een gebouw aan de Jonker Fransstraat dat werd verbouwd tot kerk. Het precieze jaartal is niet bekend doordat de kerk tijdens het bombardement in de meidagen van 1940 door brand werd verwoest en het archief verloren ging. Het huidige kerkgebouw dateert uit 1951.

In die tijd telde de gemeente ongeveer 1000 leden, maar er veranderde veel. „De kerkzaal met 600 plaatsen was eigenlijk meteen al te groot”, zegt ds. Manni. „Dat had net na de oorlog niet zozeer te maken met kerkverlating als wel met het stichten van nieuwe gemeenten. Uit onze gemeente zijn in totaal vijf andere gemeenten voortgekomen.” Het gaat om Rotterdam-Zuid (1926), Rotterdam-West (1927), Rotterdam-Overschie (1950), Rotterdam-Oost (1955) en Rotterdam-Alexanderpolder (1963).

Na de tijd van gemeentestichting volgde vanaf de jaren zeventig een periode van teruggang. Toen ds. Manni er in 1978 kwam, telde de gemeente ongeveer 400 kerkgangers. Nu zijn dat er circa 100. Het heeft er een tijdje naar uitgezien dat de gemeente het niet zou redden. Ds. Manni: „Dat lag niet zozeer aan de secularisatie. Het viel wel mee met het aantal afhakende leden. Een veel groter probleem was dat veel gezinnen naar de randgemeenten verhuisden.”

De laatste jaren is er sprake van een keer ten goede, zegt kerkelijk werker Joke Bijsterveld. „Nu zijn er diverse jonge gezinnen die bewust blijven, omdat ze vinden dat hier hun plaats is. Ook is er aanwas van migrantengezinnen. Ze komen uit Suriname, Indonesië, Pakistan, Eritrea, Sierra Leone, Iran en Nieuw-Zeeland. En ds. J. C. Hardeman gaat weer catechisatie geven.”

Ze vertelt het verhaal van een Surinamer die onkerkelijk opgegroeid was. „Hij kwam bij ons binnen, omdat het kerkgebouw om de hoek stond. Nu kerkt hij hier al jaren met zijn gezin. We mogen dankbaar zijn met onze plaats in Rotterdam.”

Inloophuis De Paraplu is gericht op wijk

De zaal naast de Rehobothkerk fungeert elke donderdag onder de naam De Paraplu als inloophuis. Vrouwen uit de buurt komen er om een kop koffie te drinken en om naai- en taalcursussen en themabijeenkomsten te volgen. Voor ouders die op of onder het absolute bestaansminimum leven, is er een kinderkledingbank.

Vanaf het begin is afgesproken om niet aan evangelisatie te doen, zegt kerkelijk werker Joke Bijsterveld. „Natuurlijk gaan we wel in op vragen van bezoekers over het Evangelie maar we beginnen er zelf niet over.”

Op een gegeven moment kwam er toch vraag naar Bijbelstudie. „Het zou raar zijn om daar niets mee te doen. Dat is opgepakt door de predikant van de Prinsekerk, ds. I. Buijser, en onze predikant, ds. J. C. Hardeman. Een aantal bezoekers van ”De Paraplu” bezoekt inmiddels de zondagse kerkdiensten.”

---

Lees ook in Digibron:

Ds. J.C. Hardeman bevestigd als kerkelijk werker in Rotterdam-C (De Wekker, 17-02-2017)

Ingebruikname Rehoboth Kerk Rotterdam-C. (De Wekker, 26-10-1951)