Binnenland

Het karwei van Oepke Noordmans

Het tiende en laatste deel van de verzamelde werken van dr. O. Noordmans is uit. Tijdens de Noordmans-studiedag in Kampen werd het boek donderdag officieel gepresenteerd. „Een groot karwei is geklaard”, zei dagvoorzitster mevr. dr. A. van der Kooi.

Van een medewerker
28 May 2004 12:12Gewijzigd op 14 November 2020 01:16Leestijd 3 minuten

Vele historisch interessante teksten zijn volgens haar verzameld en door deskundigen geannoteerd. Dr. Van der Kooi, universitair docente dogmatiek aan de Theologische Universiteit van Kampen (ThuK), is voorzitter van de stichting Vrienden van Noordmans. De kerkhistoricus dr. O. J. de Jong memoreerde donderdag in zijn toespraak de presentatie van het eerste deel, 25 jaar geleden in Utrecht. Dit laatste deel, getiteld ”Mengelwerk”, is volgens dr. De Jong geen reprint van eerder gedrukt werk, omdat het ook niet eerder gepubliceerd materiaal bevat. In deel tien is een register van bijbelcitaten, een register van personen en een zakenregister opgenomen.

Dr. Oepke Noordmans (1871-1956) heeft nooit een leerstoel bekleed, maar schreef als dorpspredikant al zijn werk in de studeerkamer van zijn pastorieën. Om deze reden werd aan drie vertegenwoordigers van hervormde gemeenten die hij als hervormd predikant diende, een exemplaar overhandigd.

De studiedag had dit jaar als thema ”Het geloof van Noordmans, over de vergeten waarheid van het christendom”. Uitgangspunt was een artikel van Noordmans over William James, grondlegger van de filosofische stroming van het pragmatisme. Prof. dr. H. W. de Knijff, emeritus hoogleraar uit Utrecht, hield een lezing over waarheid en methode bij Noordmans, met als titel ”De wereld is geen pannenkoek”. „Bij zijn theologiseren was dr. Noordmans bewust fragmentarisch. In een artikel uit 1914 (”Pragmatisme bij W. James”) toont de Friese dorpsdominee zijn bewuste afkeer voor omvattende systematisering en sympathie voor het pragmatisme. Omdat voor hem waarheid altijd beweeglijk en levendig is, ziet hij het rationalisme als het „dodenrijk van bleke begrippen. De wereld is geen pannenkoek, omdat God het platte vlak van deze werkelijkheid doorbreekt met gebroken licht van Zijn heil.”

Vanuit deze openbaringsidee wijst Noordmans alle positivisme af, zei De Knijff. „Er is een wederkerigheid van Woord en werkelijkheid. In Jezus Christus kwam de openbaring als ”Gestalteloze Gestalte” binnen het menselijk bestaan.”

Volgens prof. De Knijff biedt Noordmans oplossingen voor de groeiende onzekerheid bij het hedendaags spreken over God. „Noordmans behield als barthiaan altijd de band met de ethische theologie. Anders dan bij Karl Barth is voor Noordmans God als Verborgene echt en ook met macht aanwezig.”

In het middaggedeelte waren drie theologen uitgenodigd in een ”gesproken column” te reageren op de toespraak van prof. De Knijff. Drs. J. Greven, hoofdredacteur bij dagblad Trouw, plaatste Noordmans in de naoorlogse ontwikkelingen. Mevr. dr. H. Stamperius, theologe bij de IKON, legde de vinger bij Noordmans als theoloog van het Woord, maar ook als een theoloog die wel oog voor de ervaring had. De derde column was van de Kamper hoogleraar, prof. dr. G. W. Neven, die een dissertatie over Noordmans schreef.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl
Vond je dit artikel nuttig?

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer