Een overhemd met een smoezelige kraag: daar ziet Adrianne Hooimeijer (27) uit Emst een kinderjurkje in. Van een versleten laken maakte ze een serie wasbare koffiefilterzakjes, van een oude dekbedhoes stoffen tasjes voor de markt. Een afgedankt gordijn werd een kinderschort.
Met aanstekelijk enthousiasme vertelt Hooimeijer over haar „recykleerprojecten”, waarbij ze afgedankt textiel verwerkt tot iets nieuws. Geld besparen is daarbij niet zozeer een drijfveer. Ze doet het vooral omdat het jammer is om textiel –dat vaak voor het grootste deel nog gaaf is– weg te gooien. Door hergebruik verleng je als het ware de levensduur van materiaal. „Er wordt ontzettend veel weggegooid. Dat is slecht voor het milieu. Ik vind dat we als christenen hierin een taak hebben.”
Haar omgeving reageert verschillend op haar liefde voor hergebruik. „Er zijn mensen die het raar vinden, vooral het hergebruik van overhemden voor kinderjurkjes. Ze vragen me dan of we geen geld hebben om nieuwe kleren te kopen. Maar ja, als ze zien dat ons zoontje van zes maanden een katoenen luier om heeft, word ik soms ook raar aangekeken. We leven niet meer in de middeleeuwen, zeggen ze dan. Ook in christelijke kring.”
Vrolijk: „Maar ik krijg ook heel leuke reacties, hoor. Toen ons dochtertje van drie haar overhemdenjurkje aan had vroeg iemand me of we pas een bruiloft hadden gehad. Dat vind ik wel een compliment.” Ze vindt dit jurkje zelf ook een van haar best geslaagde projecten.
Biaisband
Wat natuurlijk ook meespeelt is dat ze veel plezier beleeft aan haar tegendraadse hobby. Ze maakt voor haar projecten bijvoorbeeld biaisband. „Weet je hoeveel meter je uit een rugpand van een herenoverhemd kunt halen? Tien, schuin van draad geknipt. Ik ga dat gebruiken om een vakkentas voor achter aan de autostoel af te zetten.”
Dat biaisband maken –knippen, de stukken aan elkaar zetten, de naden platstrijken– bewerkelijk is en veel tijd kost, neemt ze daarbij graag op de koop toe. „Dat is altijd zo als je iets zelf maakt.”
Wie stof hergebruikt moet soms wel wat improviseren. Hooimeijer vertelt dat ze de rokdelen van een kinderjurkje van oude overhemden smaller maakt omdat ze anders niet uitkomt. Biaisband knipt ze ook wel recht van draad, als ze anders te weinig stof zou hebben.
Gratis stof
Ervaring met het zelf naaien van kleding is geen vereiste om met recycleren te beginnen. „En als je iets verprutst maakt dat ook niets uit. Het is eigenlijk gratis stof die je anders toch had weggedaan.” Zelf heeft ze nooit naailes gehad maar maakte ze zich al doende allerlei vaardigheden eigen. Met behulp van internet, waarop in YouTubefilmpjes en blogs de kneepjes van het vak uit de doeken worden gedaan. Of anders door de hulp van haar moeder, een ervaren naaister, in te roepen.
„Iedereen heeft toch wel een buurvrouw, zus of tante in de buurt die daarbij kan helpen? Begin desnoods simpel met wasbare billendoekjes, wasbare filterzakjes, stoffen tasjes voor de markt, een zakdoekje uit een overhemd of iets dergelijks. Dat is echt voor iedereen behapbaar.”
Hooimeijer denkt dat ook het maken van de wasknijperschort niet al te veel problemen zal geven. Een uitgebreidere beschrijving van het schort staat op haar weblog: aad-actief.blogspot.nl.
Tips en trucs
Bandjes en knopen
Wie eenmaal met het hergebruikvirus besmet is, koopt liefst zo min mogelijk nieuw. Kijk op een rommelmarkt of in een kringloopwinkel eens uit naar materiaal voor hergebruikprojecten. Voor een paar euro koop je er soms een doos vol lappen of oude trommeltjes met naaigaren, prachtige bandjes of een bonte verzameling knopen. Altijd handig om in huis te hebben.
Hulp via internet
Niet zo handig met de naaimachine? Op YouTube geven de filmpjes van Fifty Ways Studio (Nederlandstalig) gedetailleerd uitleg over allerlei technieken. Hoe verwerk je biaisband, hoe zet je een rits in, hoe maak je een zak, bijvoorbeeld. En over hoe je zelf een fietszadelhoes kunt maken.
Wasbare billendoekjes
Een eenvoudig project voor beginnende naaisters: zelf wasbare billendoekjes maken. Bijvoorbeeld aan de hand van deze beschrijving: rd.nl/billendoekjes
Wasknijperschort: werkbeschrijving
Nodig
- een oud laken/gordijn/katoenen stof voor de achterkant
- een leuke stof voor de voorkant, bijvoorbeeld de onderste helft van een rugpand van een overhemd
- 2 meter biaisband van ongeveer 1 centimeter breed (zelf maken van een overhemd of kant-en-klaar)
- 2 meter biaisband van ongeveer 2 centimeter breed (zelf maken van een overhemd of kant-en-klaar)
- contrasterende stof voor de applicatie
- kleurplaat of tekening voor de applicatie (bijvoorbeeld: een molen, een ster of een waslijntje)
- eventueel kant, band of knoopjes
Werkbeschrijving
Kies stoffen in hetzelfde thema of ga voor fleurig en divers. Dit Hollandse schort is gemaakt van de mouw van een overhemd, het rugpand van een ander overhemd, een deel van een laken en een restje rode stof.
Knip uit het laken een lap van ongeveer 65x40 centimeter. (Het schort wordt uiteindelijk ongeveer 60 centimeter breed en 35 centimeter hoog.) Leg de lap op de onderkant van het rugpand en knip het rugpand volgens dezelfde maten. De rondlopende zoom van het overhemd wordt de onderrand van het schort.
Teken met behulp van een ronde schaal of een bord (diameter 18 tot 20 centimeter) aan de bovenkant van de overhemdenstof een zakopening af. Knip die uit en gebruik hem om aan de andere kant een tweede zakopening uit te knippen. Zo worden de zakopeningen even groot.
Knip voor het striklint aan de bovenkant stroken van 7 tot 8 centimeter breed. In totaal is er 2 meter nodig. Het band wordt 2 centimeter breed. Omdat het een strikband wordt kan dit biaisband prima recht van draad geknipt worden. Het is wel mooi als het motief van de stof doorloopt.
Stik de losse delen aan elkaar, strijk de naden open. Daarna het biaisband eerst dubbel strijken en vervolgens de naden naar binnen slaan en de stof opnieuw gladstrijken.
Meet de ronding van de zak op om te bepalen hoe lang het biaisband voor de zakopening moet worden. In dit geval 22 centimeter.
Knip twee stroken biaisband van 4 centimeter breed. Omdat het rond verwerkt wordt is het wel belangrijk om de stof nu scheef van draad te knippen. Een beetje smokkelen is niet erg. Vouw en strijk dit tot biaisband.
Speld het biaisband in de rondingen voor de afwerking van de zak.
Stik het band vast.
Kies een applicatie. Zoek bijvoorbeeld op internet op ”kleurplaat molen” of ”tekening ster” naar het silhouet van de gekozen applicatie. Rond eventueel de hoeken af – dan kun je het gemakkelijker in één keer stikken en zigzaggen.
Speld de applicatie vast.
Stik de applicatie op ongeveer 2 millimeter van de rand met een rechte steek vast. Zo kan de applicatie tijdens het zigzaggen niet verschuiven.
Zigzag de applicatie vast. Versier de wieken eventueel nog met twee rechte stiklijnen en zet er een houten knoop op.
Leg de twee panden van het schort op elkaar. Stik de boven- en onderlaag (met uitzondering van de zakopeningen) op elkaar. Knip de naden op ongeveer een halve centimeter af.
Maak stroken van 4 centimeter breed voor het biaisband van 1 centimeter breed. Knip de stof hiervoor schuin van draad in verband met de ronde zoom van het schort.
Speld en stik dit biaisband rondom vast. Naai daarna de strikband aan de bovenkant van het schort vast en naai de uiteinden dicht.
serie Creatief hergebruik
Dit is de eerste aflevering van een serie over creatief hergebruik van materiaal.
Gezocht: leuke recycleprojecten
De Pluspuntredactie is benieuwd naar wat u maakt van oude dekens, sloophout, gebarsten serviesgoed, autobanden en nog veel meer. Breng andere lezers op een idee en deel uw eigen favoriete hergebruikproject met de redactie. Mail naar consument@refdag.nl (graag met één of meer foto’s.)
