Er zijn verregaande besprekingen om te komen tot een Gereformeerde Theologische Universiteit (GTU). Deelnemers aan de GTU zijn de Theologische Universiteit in Apeldoorn (TUA), de Theologische Universiteit Kampen (TUK) en de predikantenopleiding van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Verder particperen volgens de plannen enkele afgevaardigden van de Gereformeerde Bond op persoonlijke titel in de GTU.

De gedachte achter de GTU is zeer begrijpelijk: waarom zouden universiteiten en opleidingen die zich gereformeerd noemen niet gezamenlijk optrekken? In onze turbulente tijd is versterking van de gereformeerde theologie hard nodig. Eendracht maakt macht, zeker ook op het gebied van beter wetenschappelijk onderzoek. En nog belangrijker: is eenheid onder gereformeerde belijders niet geboden als zijnde een Bijbelse opdracht?

Kanttekeningen

De verwachtingen zijn hooggespannen, zo bleek onlangs ook uit een bijdrage van prof. dr. R. Kuiper (RD 7-12). De hoogleraar was zeer optimistisch. Het was alleen nog wachten op het definitieve besluit van de synodes van de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) en de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV). Maar is de wording van de GTU al een gelopen race? Enkele kanttekeningen zijn op zijn plaats:

• Uit een recente enquête blijkt dat 60 procent van de TUA-studenten zijn twijfels heeft over de GTU (RD 10-12). Moet dit gegeven niet grondig meespelen bij de besluitvorming?
• Alles wat zich gereformeerd noemt en zich beroept op Schrift en belijdenis is, zo blijkt uit de praktijk, toch nog weleens verschillend. De gereformeerde universiteiten hadden eertijds niet alleen wetenschap, maar ook vroomheid hoog in het vaandel staan. Denk aan het ideaal van Voetius om die twee met elkaar twee verbinden (”scientia cum pietate conjugenda”). Ik vrees dat die vroomheid bij de GKV en de NGK niet in goede handen is.
• Het wetenschappelijk gehalte van het Apeldoornse onderwijs is zeer hoog. Niet voor niets is de TUA voor de vijfde keer op rij als de beste theologische universiteit genomineerd. Dat is mede te danken aan de uitstekende vorming in de klassieke talen en de goede docenten.
• Moeten we niet vrezen dat door samenwerking het uitstekende culturele klimaat aan de TUA verloren gaat? Het is duidelijk gebleken dat de korte lijntjes en persoonlijke aandacht voor de student de studieresultaten ten goede komen.

<li>Wat te denken van de contacten tussen de christelijke gereformeerde achterban en de TUA? De kerken hebben altijd ”hun opleiding” gekoesterd. Zal de band tussen de TUA en de achterban niet drastisch verminderen met de komst van de GTU? Kunnen gemeenteleden dan nog wel spreken van ”onze eigen universiteit”, de universiteit waar in het verleden veel voor (op)geofferd is?</li>
<li>Voor samenwerking op wetenschappelijk terrein is geen GTU nodig. Samenwerking vindt nu ook al plaats. Denk bijvoorbeeld aan het onderzoek naar de triniteit in het Oude Testament. Onderzoek waar ook onze hoogleraar dr. A. Huijgen bij betrokken is.</li>
<li>Is het niet zo dat we moeten vrezen voor het behoud van onze identiteit wat betreft het openstellen van de ambten voor de vrouw en het denken over homoseksuele relaties?</li>
<li>Ten slotte wil ik wijzen op de gesprekken die de CGK met de GKV hebben gevoerd over het onderwerp toe-eigening des heils. Over dit belangrijke punt is nog lang geen overeenstemming bereikt.</li>

Kortom, ik juich samenwerking toe, maar dan wel naar de ‘geest’ van Schrift en belijdenis. Omdat deze belangrijke voorwaarde sterk onder druk staat, moet er mijns inziens nog eens diep nagedacht worden over de vraag of vorming van de GTU wel zo wenselijk is. Ik vrees dat er bij een positief besluit geen weg terug is. De CGK verliezen dan beslist hun bevindelijkschriftuurlijk identiteit. Iets waarvoor ze in het verleden (1892) altijd gestreden hebben.

De auteur is lid van de christelijke gereformeerde kerk (Pniël) te Veenendaal.