Rex Tillerson: olieman wordt topdiplomaat VS
De man die wat Donald Trump betreft zijn minister van Buitenlandse Zaken wordt, heeft net als Trump geen enkele politieke ervaring. Op zakelijk gebied behoort hij echter al jaren tot de wereldwijde elite. Als topman van ExxonMobil, het grootste oliebedrijf ter wereld, sloot Tillerson met zijn Texaanse accent talloze deals over de hele wereld, van Qatar tot Venezuela en van Irak tot Angola.
Maar van al zijn contacten gaat de meeste aandacht uit naar zijn band met Rusland en in het bijzonder met president Vladimir Poetin. De 64-jarige Tillerson kent Poetin al zo’n twintig jaar. Hoe warm hun relatie is, bleek in 2013 toen hij uit handen van de Russische president de Orde van Vriendschap ontving, een hoge onderscheiding.
Sinds de Texaan in 2006 de leiding kreeg over ExxonMobil, waar hij al zijn hele werkzame leven in dienst is, sloot het bedrijf meerdere grote deals in Rusland. Zo spraken ExxonMobil en het Russische staatsbedrijf Rosneft af samen naar olie te gaan boren in Siberië. Daarnaast sloot Tillerson een akkoord over olie-exploratie in het Noordpoolgebied. Door Amerikaanse sancties tegen Rusland kwam dit soort grote projecten echter stil te liggen, memoreerde The New York Times.
Vanwege zijn warme banden met Rusland wacht Tillerson een moeilijke benoemingsprocedure in de Senaat. De Republikeinen hebben daar de meerderheid, maar die is met 52 van de honderd zetels niet heel ruim. Republikeinse senatoren als John McCain en Marco Rubio tonen zich bij voorbaat zeer kritisch. Het belooft een eerste test te worden voor Tillersons diplomatieke en politieke vaardigheden. Trump is ervan overtuigd dat de topman van ExxonMobil een „uitstekende minister zal worden” dankzij zijn „vasthoudendheid, ruime ervaring en diepgaande begrip van geopolitiek”.
Een interessante vraag is hoe Tillerson straks als minister over klimaatverandering denkt. Trump zei afgelopen weekend nog tegen Fox News dat „niemand weet of klimaatverandering echt is”.
ExxonMobil ontkende lange tijd glashard dat het verbranden van fossiele brandstoffen klimaatverandering in de hand werkt, maar maakte onder leiding van de Texaan een ommezwaai. „De risico’s van klimaatverandering zijn helder en die risico’s vereisen actie”, luidt het standpunt tegenwoordig. Het oliebedrijf steunde zelfs het akkoord van Parijs, waarin tientallen landen vorig jaar afspraken dat ze zich gaan inzetten om de opwarming van de aarde te beperken.