Voorzitters EU hameren op noodzaak grondwet na uitbreiding
De uitgebreide Europese Unie moet snel een grondwet krijgen waarin allerlei omslachtige procedures om besluiten te nemen, worden versimpeld. Deze boodschap brachten voorzitter Prodi van de Europese Commissie, voorzitter en Iers premier Ahern van de Europese top en voorzitter Cox van het Europees Parlement in een gezamenlijke persconferentie zaterdag, de dag waarop tien landen lid geworden zijn van de Unie.
Ahern polst tijdens het feestelijk diner zaterdag in Dublin, waar alle EU–regeringsleiders bijeen zijn, enkele premiers over de mogelijkheden. Komende week begint hij aan een rondreis langs de hoofdsteden om te kijken welke compromissen mogelijk zijn.
De ontwerptekst van de Europese grondwet ligt al bijna een jaar te wachten op goedkeuring door de EU–leiders. Die kunnen het echter niet eens worden over onder meer de machtsverhouding tussen de lidstaten. Verder eist Nederland dat er een rem komt op de afdrachten aan ’Brussel’ en dat de afspraken rond de euro beter worden nageleefd.
Commissie–voorzitter Prodi wil zo snel mogelijk af van het vetorecht dat lidstaten op cruciale terreinen hebben. „De gevolgen van unanimiteit zijn dat er geen besluit wordt genomen", meent hij. Overigens houden de EU–landen ook in de ontwerp–grondwet het laatste woord over bijvoorbeeld buitenlands beleid.
De bijeenkomst in Dublin zaterdag van de leiders van alle 25 EU–landen en van de kandidaat–landen Roemenië, Bulgarije en Turkije is echter feestelijk van aard. Er staan geen onderhandelingen op het programma. Toch zal EU–voorzitter Ahern de nieuwe Spaanse premier Zapatero afzonderlijk spreken. Spanje was tot nu toe een van de grootste dwarsliggers voor het bereiken van een akkoord, maar de nieuwe premier heeft beloofd pro–Europeser te zijn dan zijn voorganger.
In de wandelgangen zal zeker ook gesproken worden over de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. De termijn van Prodi loopt eind oktober af. Veel namen doen de ronde, onder wie die van de Belgische oud–premier Dehaene. Volgens de Financial Times van zaterdag is ook de Britse commissaris Patten kandidaat, ook al is hij lid van de Conservatieven en niet van de socialisten zoals de Britse premier Blair. Patten ontkende voor de BBC echter ambitie in die richting, al wil hij niets uitsluiten.