Welle zei dat maandagmiddag bij de onthulling van het gerestaureerde standbeeld van Jan van Schaffelaar bij de Oude Kerk in Barneveld. Met de tentoonstelling, muziek en spel en diverse andere activiteiten staat Barneveld er volgend jaar bij stil dat het dan 535 jaar geleden is dat Jan van Schaffelaar, ruiteraanvoerder van de Kabeljauwen, tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten van de toren van Barneveld zou zijn gesprongen.

Hij zou dat hebben gedaan om zijn manschappen van een vrije aftocht te verzekeren. Volgens een andere lezing werd hij van de toren geduwd. Over Van Schaffelaar schreef Jan Frederik Oltmans zijn romantische historische roman ”De schaapherder” (1838).

Het standbeeld van Van Schaffelaar werd in 1903 geplaatst op initiatief van de toenmalige Vereniging voor Plaatselijk Belang en Vreemdelingenverkeer Barneveld. De maker was beeldhouwer Bart van Hove, die ook decoratief beeldhouwwerk voor het Rijksmuseum in Amsterdam en diverse portretbustes en standbeelden elders in het land vervaardigde.

Kunstenaar Gerard Overeem uit Voorthuizen constateerde vorig jaar dat het zandsteen van het beeld in slechte staat verkeerde. Ook hadden vandalen Jan van Schaffelaar beschadigd, bekrast en beklad. Omdat de gemeente Barneveld het belangrijk vindt dat het beeld er volgend jaar optimaal uitziet, is er een grondige restauratie uitgevoerd. Het beeld heeft ook een graffitiwerende oppervlaktebehandeling ondergaan.

De tentoonstelling in Museum Nairac laat bezoekers zelf de keuze maken welk antwoord ze geven op de vraag: „Held of struikrover?” aldus Welle. „Dat bepaalt welke route ze in de expositie volgen. Uiteindelijk komen die twee lijnen wel wat bij elkaar. We besteden ook aandacht aan het dagelijks leven in de tijd van Van Schaffelaar. Wat at men toen en hoe kleedde men zich?”