Zonder nadenken was Angé Klerx naar het gemeentehuis van Veenendaal gefietst om haar rijbewijs te laten verlengen. Aan de balie werd haar verteld dat ze daarvoor in Rhenen moest zijn. Met echtgenoot Martin woonde ze eerst twee straten verderop, in de gemeente Veenendaal.

Door de verhuizing naar hun nieuwe woning –voor het oog in dezelfde wijk– zijn ze Rhenenaren geworden. „Terwijl we met alles op Veenendaal zijn georiënteerd. Kerk, school, winkelen… Ik voel me geen burger van Rhenen, daar kom ik haast nooit. Misschien eens per jaar, omdat ze er een paar leuke winkels hebben.”

De gemeentegrens loopt door de tuin van de achterburen. De scheidslijn geeft soms onverwacht problemen. Toen Martin en Angé eens zin in een pizza hadden, wilde de pizzeria in Veenendaal die niet bezorgen omdat hun Rhenense postcode niet in het systeem stond. Angé: „We konden uitleggen wat we wilden, we kregen niets. Voor de bezorger was het maar één straat verder.” Een pizzeria in Rhenen vond het bezorgadres weer te ver weg. „Inmiddels is het systeem van de Veenendaalse pizzeria aangepast.”

Martin, websitebouwer van beroep, werd ook bij de verhuizing van zijn bedrijf met de gemeentegrens geconfronteerd. „De internetprovider werkte niet mee aan het meenemen van het oude telefoonnummer, met het kengetal van Veenendaal, 0318. Ik kon een Rhenens 0317-nummer krijgen. De oplossing was een extra, analoge KPN-lijn erbij. Die is gewoon aangesloten op de wijkcentrale in Veenendaal en wel 0318, maar dat betekent wel extra kosten.”

In de wijk Petenbos is inmiddels glasvezel aangelegd. „In de straat hiernaast zijn ze daar midden in de stoep mee gestopt omdat er geen contract met de gemeente Rhenen was afgesloten. De laatste paar woningen moeten het daarom zonder glasvezel stellen.”

Ook de straat Appelbes, waaraan de famlie Klerx woont, is niet op het glasvezelnet aangesloten. Martin: „De bestaande internetlijn is mij snel genoeg, maar anders had ik wel glasvezel gehad.”

Grenscorrectie

Een definitieve oplossing is er nog steeds niet voor de circa 75 huishoudens en bedrijven in het Veeneind, het Rhenense gebied tussen Petenbos en de doorgaande Cuneraweg. In enkele gevallen ligt de gemeentegrens dwars door een huis. In 2009 stelde de gemeente Rhenen een grenscorrectie voor waarbij „de richting van de uitwegen” leidend zou zijn. Woningenclusters met een ontsluiting naar de gemeente Rhenen zouden volledig bij Rhenen komen, clusters met een uitweg naar de gemeente Veenendaal geheel bij Veenendaal.

Veenendaal wees het voorstel –in de wandelgangen van het gemeentehuis bekend als de ”figuurzaagvariant”– als „twijfelachtig duurzaam” van de hand. Het wilde niet zo’n „gekartelde grens.” „Nieuwe (woning)bouwplannen in dit gebied kunnen mogelijk wederom aanleiding zijn voor vragen om grenswijziging.”

Zo denkt Veenendaal er nog steeds over. De Cuneraweg als gemeentegrens is volgens het gemeentebestuur logischer. „Een grenswijziging waarbij de hele strook van het Veeneind grondgebied van Veenendaal wordt, is voor de bewoners het duurzaamst en (op langere termijn) het minst problematisch”, stelt het college in antwoord op vragen van de PvdA-fractie.

Voor Rhenen is die oplossing weer onbespreekbaar. „Dat zou namelijk overdracht van territoir in één richting inhouden. Van een eerlijke uitruil is dan geen sprake”, aldus woordvoerster Henneke. Het probleem is dat Veenendaal qua grondgebied niet of nauwelijks buitengebied als wisselgeld heeft, omdat vrijwel elke vierkante meter tot aan de gemeentegrens is volgebouwd.

Over het grensconflict had burgemeester Kolff kort na zijn aantreden in Veenendaal ruim drie jaar geleden contact met zijn toenmalige collega Van Oostrum van Rhenen. Zij constateerden zij dat Rhenen en Veenendaal „te veel van mening verschilden over hoe de gewijzigde gemeentegrens zou moeten lopen, en dat grenswijziging geen acuut punt van orde was.” Er is toen gekozen voor enkele maatwerkoplossingen. Zo is de afspraak gemaakt dat het huisvuil in de betrokken Rhenense straten vanuit Veenendaal wordt opgehaald.

Morgen heeft Kolff een afspraak met collega Van der Pas van Rhenen. De gemeentegrens komt dan zeer waarschijnlijk weer ter sprake. Martin en Angé zijn inmiddels aan de grensproblemen gewend. „Er zijn veel ergere dingen in de wereld, maar het blijft lastig. Vaak moeten we uitleggen hoe het met ons adres zit. Het is weliswaar officieel Rhenen, maar eigenlijk is het Veenendaal. Als we, met Rhenen als woonplaats, iets op Marktplaats aanbieden, vindt iemand uit Veenendaal het al snel te ver rijden terwijl we vlakbij wonen.”

Conflict hindert ook de school

Ook het Rembrandt College in Veenendaal ondervindt hinder van het grensconflict. De school voor openbaar voortgezet onderwijs heeft een nevenvestiging voor 250 leerlingen in Petenbos-Zuid, luttele meters aan de andere zijde van de gemeentegrens.

„Veenendaal en Rhenen participeren voor passend onderwijs in verschillende regionale verbanden”, zegt rector De Grunt. „Gelijke kansen voor iedereen is een basiswaarde van onze school. In de praktijk is het lastig om de twee groepen leerlingen dezelfde ondersteuning te bieden. De werkwijzen van de twee verbanden verschillen behoorlijk. Zo kost het regelen van een ambulant begeleider bij het ene verband meer tijd en energie dan bij het andere. Ik zou er vrede mee hebben als de dependance in Tiel of Kesteren stond. Dan is een andere aanpak denkbaarder. Hier gaat het om een afstand van 2,3 kilometer, gevoelsmatig binnen dezelfde gemeente.”