Alemu viert weer Kerst met zijn gezin
Als Neguse Alemu een ommetje maakt, steekt hij zonder paspoort de grens met België over. Een schril contrast met waar hij vandaan komt: Eritrea. Nu woont hij in een rijtjeshuis in Baarle-Nassau. In oktober mocht hij zijn gezin na drie jaar weer in de armen sluiten.
Dat het oversteken van een grens zo eenvoudig is, kan een Eritreeër zich nauwelijks voorstellen. Het Afrikaanse land wordt ook wel het Noord-Korea van Afrika genoemd. Er is nauwelijks genoeg eten. Als soldaat in het leger kreeg Alemu soms om de drie dagen een maaltijd.
Nu zit hij aan de eettafel van een doorzonwoning in een klein Brabants dorp. Het gaat beter met hem nu zijn vrouw en kinderen bij hem zijn. Voor Alemu was 2014 een jubeljaar. Nadat hij zijn gezin in 2011 voor het laatst zag, kon hij op 6 oktober vrouw en kinderen op Schiphol weer in de armen sluiten. „Je kon mijn tranen niet zien, maar vanbinnen huilde ik.”
De Eritreeër verliet zijn vaderland omdat hij als soldaat slecht behandeld werd. „Voor de dienstplicht geldt geen uitzondering en als je op je achttiende aantreedt, kan het zomaar zijn dat je er als vijftiger nog in zit. De dienstplicht houdt namelijk niet op als je een bepaalde leeftijd hebt”, zegt Neguse. Met het geld dat hij verdiende, kon hij zijn gezin niet onderhouden.
Zijn vrouw en kinderen meenemen op zijn reis naar Europa was geen optie. „Mijn overlevingskans was ongeveer 10, 20 procent. Het zou ook te veel opvallen als wij met z’n vieren zouden proberen te vluchten.”
Houders van een verblijfsvergunning kunnen hun gezin laten overkomen naar Nederland. Zoiets gaat echter niet vanzelf. Voor de procedure van hereniging gestart kon worden, moest Alemu’s vrouw eerst met haar twee kinderen van vier en zes jaar oud zien te vluchten.
Daar waren diverse pogingen voor nodig. De ene keer stonden er te veel soldaten aan de grens. De andere keer werd de mensensmokkelaar die Alemu’s gezin meenam, doodgeschoten. Daarbij kon de vrouw met haar kinderen ontsnappen.
In Sudan aangekomen doemde een nieuw probleem op. Vijfduizend euro moest ze betalen, anders zouden ze alle drie worden verhandeld voor hun organen. Alemu’s zwager die in Israël woont, kon het bedrag betalen en hun levens redden. Hij zorgde ook voor tickets naar Nederland.
De periode van het wachten op zijn vrouw en kinderen heeft Alemu niet onberoerd gelaten. Niet alleen moet hij moeite doen om zijn emoties te verbergen, maar zijn haar is de afgelopen tijd snel grijs gekleurd.
Toch is hij heel gelukkig. Zodra hij over zijn kinderen praat, verschijnt er een glimlach. „In Eritrea konden ze niet naar school. Hier gelukkig wel. Elke dag vragen ze me of ze weer naar school mogen en elke keer moet ik uitleggen dat de kerstvakantie nog niet is afgelopen.” De oudste van de twee jongens vult daarom zijn vakantietijd met het oefenen van het alfabet in zijn schrift.
Alemu is orthodox christen. God speelt een belangrijke rol in zijn leven. Als hij over de hereniging met zijn gezin praat, wijst hij met twee handen naar boven. „Het is dankzij Nederland en dankzij God dat ik weer samen ben met mijn gezin. Ik heb hier zo veel voor gebeden.” Nog een paar dagen en dan viert Alemu het kerstfeest. Voor hem valt Kerst op 7 januari. „Daarom zijn we nu aan het vasten. We eten niets wat van een dier komt. Met kerst houdt het vasten op en gaan we heerlijk eten.”
Het afgelopen jaar vond dan wel een van de grootste wendingen plaats in het leven van Alemu; toch koestert hij nog een wens. Uit een eerder huwelijk heeft hij een dochter van achttien, die hij in gevangenschap achterliet. De laatste keer dat hij haar sprak was anderhalf jaar geleden, aan de telefoon. In de korte tijd die de verbinding duurde, hoorde hij haar alleen maar huilen. Ook zij zou nog naar Nederland kunnen komen, nu haar vader hier is. Maar waar ze is en of ze nog steeds gevangenzit, weet Alemu niet. „Ik bid tot God of ik haar in 2015 mag zien.”
serie De wending
Dit is het achtste deel in een serie over mensen die in 2014 een grote verandering meemaakten.