Van Llanfihangel-y-Pennant in Wales naar Bala. In het jaar 1800 liep Mary Jones deze route, 40 kilometer lang, op blote voeten, over bergen en door dalen, op zoek naar een Bijbel. Mary’s langeafstandswandeling komt in beeld in het nieuwe bezoekerscentrum van het Britse Bijbelgenootschap.
Mary Jones wordt in december 1784 in een eenvoudig weversgezin geboren. Als ze heeft leren lezen, neemt haar verlangen zelf een Bijbel te bezitten, toe. In haar gezin is er echter geen geld voor en er zijn in de verre omtrek nauwelijks Bijbels verkrijgbaar. Maar Mary heeft gehoord dat er in het noorden van Wales iemand woont die haar misschien aan een Bijbel kan helpen. In zes jaar spaart ze het aankoopbedrag ervan bij elkaar.
In het markstadje Bala, aan de rand van het prachtige Snowdonia National Park, krijgt ze een Bijbel in de Welshe taal van Thomas Charles. Deze methodistenpredikant is zo geraakt door de inspanning van het 15-jarige meisje dat hij het initiatief neemt tot de oprichting van een organisatie voor Bijbelverspreiding.
In 1804 wordt de British and Foreign Bible Society opgericht. Binnen tien jaar worden er in Wales honderdduizend Bijbels en Nieuwe Testamenten verspreid.
De vorming van het Britse Bijbelgenootschap is het begin van veel andere Bijbelgenootschappen, wereldwijd. In 1814 wordt in Nederland het Nederlands Bijbelgenootschap opgericht.
Kanovereniging
Thomas Charles stierf op 5 oktober 1814. Hij werd begraven, even buiten Bala, op het kerkhof van de St. Beuno’s Church in het dorpje Llanycil, aan de oever van het Balameer.
De afgelopen decennia sloeg de secularisatie in Wales heftig toe en het kerkje in Llanycil raakte buiten beeld. Het stond op zondagen zomaar leeg. Een kanovereniging dacht al de hand op het gebouwtje te leggen om er een duikerscentrum in te realiseren. De British and Foreign Bible Society handelde echter sneller. In 2007 werd de St. Beuno’s Church gekocht. De weinige christenen in het noorden van Wales ervoeren het als een wonderlijk antwoord op hun gebeden.
Sterfdag
Na veel restaureren en renoveren wordt komende zondag Mary Jones World geopend. De opening valt samen met de 200e sterfdag van Thomas Charles: op 5 oktober.
De St. Beuno’s Church is weer een plaatje. Aan de parkeerplaats wordt nog gewerkt. Maar over de begraafplaats van Llanycil is een nieuw toegangspad aangelegd. In de kerk is een kleine receptie gemaakt, met daarnaast een winkel en een ontvangstruimte. Er ligt een nieuwe vloer. De kerkmuren zijn gestuct. Het orgel is gebleven en doet het weer. Gedenkplaten aan de muren zijn weer scherp leesbaar. Hier is lang getimmerd, gezaagd en gemetseld.
Nerys Pritchard, manager van de Bible Society, wijst vol trots in het rond: „Hier wordt weer het verhaal verteld van Mary Jones, die er zo veel voor over had om een Bijbel te bemachtigen. In het verlengde daarvan wordt hier in beeld gebracht hoe de Bijbel sedertdien een plaats kreeg bij de bevolking, hoe het christelijke geloof aan invloed won, hoe er in Wales zelfs sprake is geweest van meerdere opwekkingen, en ook hoe Wales uiteindelijk weer volledig ontkerkelijkte.”
Pubers
Pritchard verwacht zo’n 12.000 bezoekers per jaar. Er is een educatieprogramma voor schoolklassen, waarbij op interactieve schermen wordt uitgelegd wat de Bijbel is, wat er in dat boek staat, en wat het belang ervan is voor de moderne mens. „We denken dat we met dit programma pubers best een uur lang kunnen boeien.”
De Bible Society investeerde meer dan 1 miljoen euro in dit Mary Jonesproject. Ze kreeg daarbij steun van Bijbelgenootschappen uit Amerika, Japan, Korea, Egypte, Schotland en Australië. „Het verhaal van Mary Jones staat opnieuw op de kaart.”
Graf
Zodra het Mary Jonescentrum eenmaal draait, wacht de volgende klus: de restauratie van het graf van Thomas Charles op het kerkhof in Llanycil, vlak achter de kerk. Het graf verzakt, teksten raken onleesbaar. „Het ziet er níét uit”, vindt Pritchard.
Er zijn ook plannen om een Mary Joneswandeling te organiseren, van haar dorp Lanfihangel-y-Pennant, een onzienlijk gehucht in het westen van Wales, naar het markstadje Bala, waar de pastorie van Thomas Charles stond. De kerk in Llanycil (2 kilometer van Bala gelegen) is het eindpunt van de route.
www.biblesociety.org.uk/visitorcentre
Lees ook:
De prediker die Mary haar Bijbel gaf
Kleine kerkgeschiedenis in Wales (Groot-Brittannië) : Thomas Charles als een spons in Gods hand – door ds. J. Roos (De Wachter Sions, 15-09-2011)
MARY JONES, het meisje dat zo graag een bijbel wilde hebben (Daniël, 30-08-1974)
