Wat is dat toch met tuinen. Als je zo’n nette voortuin ziet, met een oprijlaan in de vorm van een cirkel, de annabellen in het hart daarvan volop in bloei, de kat lui in het zonnetje, dan denk je dat het zo altijd was. Maar nee.
De oprit moet een cirkel worden – dat was het enige uitgangspunt van Fred (56) en Gerda (55) den Boef toen ze tien jaar geleden een perceel van 4500 vierkante meter in Leusden kochten. Er stond een oud huis op, plus onkruid. De eerste zomer konden ze hooien.
Dat jaar deden ze niets aan de tuin, want een nieuw huis bouwen was prioriteit 1. Verder bliezen de kinderen blad weg, heel veel blad. Een bladblazer was ongeveer het enige tuingereedschap dat aanwezig was, en het ding was erg populair.
Daarna kwam er een weitje met twee Ouessantschapen, het kleinste schapenras ter wereld. „Ik had wel wat met schapen, maar van bloemen hadden wij weinig verstand”, zegt Gerda den Boef, die op een boerderij is opgegroeid, terwijl ze uitkijkt op haar tuin – met schapen én bloemen. En heggen, niet te vergeten. Fred plantte duizenden struikjes. Daar is hij nog steeds mee bezig. Vlak bij het konijnenhok staat een rij stekjes van de kardinaalsmuts. Al die heggen geven structuur aan de tuin, bakenen gedeelten af, creëren hoekjes en besloten plekken.
In de tuin (bomen, struiken, heggen, bloemen) en aan het huis (zonnescherm) komt donkerrood telkens terug. In een groene beukenhaag staat één rood struikje, en in de rode haag een groen. Dat was een foutje, lacht Gerda. Inmiddels vindt ze het wel wat hebben. Zo staat er in een border trouwens een berk „die is komen aanvliegen”, die mag ook blijven.
In een tuin, vindt Gerda, moet je vooral kunnen leven. Van het woeste begin tot het fraaie heden staat er een trampoline op het gras. Gevoetbald wordt er ook, in de buurt van waar de Dames (kippen) dagelijks vier eitjes leggen. Complete klassen vierden hier dat het schooljaar was afgelopen. Dat het gazon het daarbij zwaar te verduren kreeg, namen Gerda en Fred op de koop toe. Over het grasveld gesproken: voor deze zomer strooiden ze er kippenmest over. Het stonk wekenlang verschrikkelijk – maar het gras was in elk geval twee maanden lang groener dan ooit, stelt Gerda tevreden vast.
„Van een tuin leer je geduld”, zegt Gerda. „Je weet niet alles in één keer; elk jaar zetten we een stapje. Gaandeweg ontdek je wat waar goed groeit, en hoe het licht precies valt. Op die plek daarginds kun je ’s zomers tot laat zitten, dus hebben we daar drie jaar geleden het tuinhuis neergezet.”
”Af” noemt ze de tuin nog steeds niet. De grond is bijvoorbeeld snel droog; misschien kan daar wat op verzonnen worden. Ook de grondsoorten blijven voor verrassingen zorgen. „Deze border had rood met wit moeten worden. Wat komt er op, in plaats van wit? Lila.”
De dieren, waar Gerda graag naar zit te kijken, doen ook een duit in het zakje van de weerbarstigheid. De kat Moorkop gaat liggen slapen op bodembedekkers die bedoeld zijn om te bloeien. Een koppig lammetje ontsnapt telkens uit de wei. En verder wachten er in deze tuin nog verhalen over magnolia’s, 35 jaar oude perenbomen, en over de knotwilg die als „ielig stekje” in de grond is gezet en nu als stoere boom schaduw levert aan de schapen.
zomerserie Mijn tuin
RD-abonnees stellen deze zomer hun tuin open voor lezers. Welkom in Rijssen, Ermelo, Laren (Gld.), Vlaardingen, Lexmond, Kesteren, Burgh-Haamstede en Leusden.
Zaterdag 6 september, vanaf 10.00 uur, zijn bezoekers hartelijk welkom in de tuin van de familie Den Boef in Leusden. Kinderen kunnen de trampoline uitproberen of tafeltennissen. Er is koffie en er ligt een presentje klaar. Aanmelden is niet nodig.
Adres: Kanaalweg 8, 3831 JX Leusden.
Heerlijkheid Stoutenburg
Bij het voormalige koetshuis van Kasteel Stoutenburg zijn wandel- en fietsroutes verkrijgbaar voor de Gelderse Vallei. Verder is daar een winkeltje waar onder andere Wildernisvlees te koop is: afkomstig van grote grazers uit Nederlandse natuurgebieden. In het bezoekerscentrum (open op woensdag en zaterdag, van 12.30 tot 16.30 uur) wordt de geschiedenis van de Heerlijkheid Stoutenburg uit de doeken gedaan. Adres: Stoutenburgerlaan 4, 3835 PB Stoutenburg (Leusden); tel. 033-4941368. Voor kinderen zijn er speciale wandelroutes – niet te lang, natuurlijk, en met namen zoals het Stoute Schoenenpad en Fietje bij de poel.
www.utrechtslandschap.nl/infocentra/koetshuis-stoutenburg
Klompenpad
Rond Leusden lopen klompenpaden: rondwandelingen over onverharde paden. De routes voeren langs boerenland, historische erven en weilanden die met houtwallen en elzensingels zijn omzoomd. Het Schutpad (3,5 of 2,5 kilometer) start bijvoorbeeld aan de Leusbroekerweg, tegenover huisnummer 11. Het Snorrenhoefpad in het buitengebied van Leusden bestaat dit jaar tien jaar. Intussen telt Nederland zestig klompenpaden. In Stoutenburg is een nieuw klompenpad in de maak. Goed schoeisel is een aanrader. Honden mogen niet mee.
Kazematten en loopgraven
De Asschatterkeerkade in Leusden is een van de oudere nog bestaande elementen van de Grebbelinie. De kade, die stamt uit 1745, is de afgelopen jaren in oude luister hersteld. Kazematten, loopgraven en bunkers zijn gerestaureerd. Een kazemat is ingericht als vogelkijkhut en biedt uitzicht op een broedwand voor ijsvogels. Een andere heet de ”zevenklapper”: dat is een kazemat met zeven schietgaten. Bij een tankversperring staat verder een monument dat herinnert aan een moord op vier mannen tijdens de laatste dagen van de oorlog. Op een tablet of smartphone kunnen wandelaars onderweg –via QR-codes– meer lezen over de geschiedenis van deze plek.
www.vvvleusden.nl/event/asschatterkeerkade-leusden
Kamp Amersfoort
Nationaal Monument Kamp Amersfoort vertelt een droevig verhaal. Duitse bezetters hielden hier, van augustus 1941 tot de Bevrijding in 1945, meer dan 35.000 mensen voor korte of langere tijd gevangen. Honderden werden er in het kamp vermoord of kwamen om door ontbering. Meer dan 20.000 gevangenen werden gedeporteerd naar andere kampen in bezet Europa, waar ze alsnog werden vermoord of op een andere manier stierven. Bezoekers zien er onder andere een beruchte rozentuin, een appelklok en een lijkenhuisje.