EDE. Kaas, wijn, groente en fruit, jam, verse sappen, vlees, eieren, zuivel, chutneys, advocaat, brood en banket, bier, honing, asperges, ijs – Ede heeft veel eigen smaken. De Veluwse gemeente, met zeker twintig producenten van ambachtelijke, streekeigen voeding, presenteert zich een jaar lang als Hoofdstad van de Smaak.
Steden zoals Amersfoort en Zwolle en de regio Venlo gingen Ede voor, volgend jaar is Leeuwarden aan de beurt.
De verkiezing van de Hoofdstad van de Smaak is een initiatief van de Stichting Week van de Smaak. Deze wil „mensen uit alle geledingen van de samenleving in contact brengen met duurzaam, gezond en lekker voedsel en zo bijdragen aan duurzame ontwikkeling en gezonde levensstijl.”
De gemeente Ede heeft vooral als doel de eigen burgers en consumenten in de regio FoodValley (Gelderse Vallei) bekend te maken met streekproducten.
Mathilde van Ravensberg, een van de coördinatoren van de campagne: „In de Randstad kennen restaurants Remekerkaas uit Lunteren en kalfsvlees van Eco Fields uit Wekerom. Veel Edenaren weten niet eens dat de producent om de hoek zit.”
Ede heeft heel wat te bieden, zegt Van Ravensberg. „Waar bijvoorbeeld Gouda als streekproduct alleen de Goudse kaas heeft, is het aanbod in de gemeente Ede breed en divers. Met de Edese streekproducten is bijna een complete maaltijd samen te stellen. Dat mag best meer aandacht krijgen, in de eerste plaats bij de eigen inwoners. Als toeristen er ook wat van meekrijgen is dat niet erg. Sommige producenten merken al dat de horeca in Ede dit jaar meer dan voorheen streekproducten op de menukaart zet.”
Veel activiteiten en evenementen gebeurden al onder de vlag van Hoofdstad van de Smaak. Een topper was de proeverij ”Eten op rolletjes” in het pinksterweekeinde. Vooraf was er gerekend op maximaal 1500 belangstellenden. Dat werden er duizenden meer, onder wie veel dagjesmensen van buiten Ede.
Het festival was zo succesvol dat er al een tweede editie staat gepland. Een tijdelijk streekrestaurant in het centrum van Ede was een weeklang volgeboekt.
Komende zaterdag is er de gratis toegankelijke buitenfair ”Pure passie” op Landgoed Kernhem, met lokaal eten en groene tuinideeën. Bezoekers mogen er zelf aan de slag met koken, kunst en tuinieren. Kinderen kunnen zien hoe honing wordt gemaakt en een eigen tuin ontwerpen.
Hoogtepunt wordt de landelijke Week van de Smaak, van 27 september tot 5 oktober. Daarin wordt door heel Nederland aandacht gegeven aan streekeigen, duurzame, diervriendelijke voeding. Ede pakt extra uit met het streekproductenfestival ”Ede proeft” op 4 oktober.
Op 1 oktober is er de markt ”Goed voor weinig” over goed en gezond koken met een smalle beurs. Van Ravensberg: „Streekvoeding heeft het imago duur te zijn, omdat er ambachtelijk en op kleine schaal wordt geproduceerd. Bij zorgboerderijen en streekwinkels zijn eigen groente en fruit soms zelfs goedkoper dan in de supermarkt.”
Ook Ziekenhuis Gelderse Vallei doet mee aan de smaakweek. Onder het motto ”Smakken en smaken” kunnen patiënten en bezoekers er proeven van (innovatieve) gerechten.
Keerzijde van de Hoofdstad van de Smaak is dat streekproducenten nu soms zozeer in de belangstelling staan dat ze gewoon nee moeten verkopen. „Bijna wekelijks worden we benaderd voor een proeverij”, vertelt de coördinator van zorgboerderij Makan-dra in Ede. „Zo veel mogelijk proberen we mee te doen, maar we kunnen niet alles aan. Onze capaciteit is beperkt.”
