Buiten de biblebelt nam de schade ten opzichte van de vorige jaar­wisseling met 5 procent af. De kosten van de vernielingen liggen in de biblebelt gemiddeld nog steeds een derde hoger dan in de rest van Nederland, zo blijkt uit onderzoek van deze krant, die jaarlijks alle gemeenten benadert met de vraag naar schade aan hun eigendommen door vandalisme rond de jaarwisseling.

Van de 403 gemeenten reageerden er 231, een respons van 
57 procent. De respons van gemeenten uit de biblebelt was boven­gemiddeld: 88 procent. Van de overige gemeenten reageerde 55 procent.

Gemeenten waarin SGP en Christen­Unie samen 20 procent of meer van de stemmen kregen bij de parlementsverkiezingen van september 2012 óf bij de lokale herindelingsverkiezingen in november van dat jaar, zijn in dit 
onderzoek gerekend tot de biblebelt. Als wordt ingezoomd op 
de veertien gemeenten waarin de SGP in haar eentje 20 procent 
of meer van de stemmen binnenhaalde, blijkt uit het onderzoek dat de schadestijging met bijna een vijfde nog forser is.

De kosten door vernielingen zijn landelijk gezien sinds de jaar­wisseling van 2007-2008 met bijna 60 procent gedaald en liggen bijna op het niveau van de jaarwisseling 2009-2010, die tot nu toe –mogelijk door de vrieskou van destijds– de minste vernielingen telde.

Enkele gemeenten binnen de Bijbelgordel kregen te maken met fors hogere schadeposten. In Rijssen-Holten (26.700 euro) is de schade tijdens de laatste twee jaarwisselingen drieënhalf keer zo groot geworden. Was de schade in Goeree-Overflakkee vorig jaar nog 23.000 euro, dit jaar tikte de teller bijna de 60.000 euro aan.

Nunspeet (35.000 euro) werd geconfronteerd met een kostenpost die 70 procent hoger uitviel dan vorig jaar. Door zwaar illegaal vuurwerk werden niet minder dan 46 afvoerputten opgeblazen en 129 verkeersborden vernield. Burgemeester Van Hemmen „baalt van het vandalisme”, zo meldde hij gisteren op Twitter.

In Alblasserdam (3100 euro) nam de schade af met niet minder dan 80 procent. Voor Neder-Betuwe (17.500 euro) daalden de kosten door vernielingen met bijna 
30 procent. De Zeeuwse gemeente Tholen (4000 euro) had een derde minder schade dan vorig jaar.

Een inwoner van een niet-orthodox-christelijke gemeente betaalt gemiddeld 0,38 euro om de schade door vandalisme te herstellen; in de biblebelt ligt dat bedrag op 0,50 euro. Bij de vorige oudejaarsviering ging het om respectievelijk 0,40 en 0,48 euro; 0,41 en 0,70 euro in 2011-2012; 0,41 en 0,66 euro in 2010-2011; 0,30 en 0,48 euro in 2009-2010; 0,37 en 0,73 euro in 2008-2009 en 0,92 en 1,17 euro in 2007-2008. Onderzoekers van de Politieacademie, onder leiding van prof. dr. Otto Adang, concludeerden in 2007 dat de onrust tijdens de jaarwisseling zich, behalve in sommige stadswijken, concentreert in gemeenten met een orthodox-christelijke signatuur. Dat beeld blijkt de afgelopen jaren niet veranderd.

„De jaarwisseling blijft gekenmerkt door relatief veel incidenten vergeleken met een gemiddelde (zater)dag”, zegt Adang desgevraagd. „Het is een hardnekkig probleem. Vuurwerk maakt het heel gemakkelijk vernielingen te plegen, en als het vuurwerk zwaarder wordt, heeft dat ook zijn effecten op de schade.”