Ondergelopen Maagdenburg dankt voor bewaring
Terwijl in grote delen van Duitsland het hoge water op z’n retour is, kampt de omgeving van Maagdenburg nog steeds met de gevolgen van het hoge waterpeil.
Ook de christenen in de Duitse stad zetten zich in en helpen waar mogelijk. „De kracht om zandzakken te sjouwen heb ik niet, maar bidden kan ik wel.”
Een catastrofe. Een ramp. Een groot drama. Wie een rondje Maagdenburg doet en wat inwoners van de Duitse stad spreekt, zou denken dat even daarvoor de halve stad is vergaan. Dat valt mee, al leek het er een week geleden nog even op dat Maagdenburg op een tragedie afstevende.
Het is 9 juni als het water van de rivier de Elbe een hoogtepunt van 7,5 meter bereikt, buiten de oevers treedt en kelders en benedenwoningen in Maagdenburg onder water zet. Paniek breekt uit; veel inwoners van de stad herinneren zich nog goed hoe hoogwater in 2002 voor enorme stress zorgde en miljoenen euro’s schade veroorzaakte.
Al snel blijkt dat het waterrecord van 2002 weleens overtroffen zou kunnen worden, en met man en macht wordt geprobeerd het water tegen te houden. Brandweerploegen uit de directe omgeving, maar ook uit bijvoorbeeld Berlijn, Hannover en Keulen komen naar de Oost-Duitse stad om de boel te redden.
Meer dan 5000 soldaten ploeteren dag en nacht om het elektriciteitsnetwerk overeind te houden en duizenden vrijwilligers uit het hele land leggen dagenlang zandzakken om de dijken te ondersteunen. Nog nooit eerder was het water rondom de stad zo hoog en nog niet eerder was de rivier de Elbe zo bedreigend als deze keer.
Na die 9e juni worden zo’n 20.000 mensen in de omgeving van Maagdenburg geëvacueerd, bij veel gezinnen staat het water in achtertuinen, kelders en benedenverdiepingen.
Angst
Het is inmiddels ruim een week later en het tij lijkt te keren. Waar in dorpen rondom de stad nog steeds wordt geprobeerd om het water tegen te houden, herinneren daar waar de rivier de Elbe het centrum van Maagdenburg kruist alleen nog de zandzakken nog aan het hoge water. Toch zit de schrik er bij de Maagdenburgers er nog flink in. „Het was verschrikkelijk”, zegt een verkoopster in het centrum van de stad. „De sfeer van angst, de sombere voorspellingen en de dreiging van het water – zo erg heb ik het nog niet meegemaakt.”
Ook burgemeester Lutze Trümpe vertelt via de telefoon dat het hoge water in zijn stad veel los heeft gemaakt. „De reacties van de inwoners zijn verschillend. Op straat krijgen we van de meeste mensen te horen dat de reddingsoperatie goed verlopen is, maar natuurlijk zijn de getroffenen vooral ook boos en teleurgesteld. Als de rust weer een beetje weergekeerd is, gaan we alles rustig bespreken. Dat het peil nu (woensdag 12 juni, JT) sneller daalt dan gedacht, zorgt bij zowel de bewoners als bij mij voor de nodige opluchting. Elke centimeter minder zorgt voor een ontlasting van onze dijken.”
Christenen
Terwijl de bevolking zich met man en macht inzet om het water terug te dringen, komen ook de christenen van Maagdenburg in actie. Landsbisschop Ilse Junkermann van de Evangelische Kerk roept al snel op tot voorbede voor de getroffenen, een crisistelefoonnummer is bereikbaar en collectes gaan naar een fonds voor slachtoffers van het hoge water.
Groot is hun aantal in de stad niet, maar daar waar ze kunnen zetten ook christenen zich in om dijken te redden en geëvacueerden onderdak te bieden.
Maar dat is niet het enige wat de christenen in Maagdenburg doen. Michael Seils, bisschop in de Evangelische Kerk, en zijn rooms-katholieke collega Reinhold Pfafferodt sloegen de handen ineen en regelen tweemaal daags een gebedsbijeenkomst. ’s Middags in de dom, het kerkgebouw van de Evangelische Kirche, en om zes uur ’s avonds in de rooms-katholieke kerk. Toegankelijk voor iedereen en vooral oecumenisch.
Per bijeenkomst zijn er tussen de twintig en de vijftig Maagdenburgers aanwezig om te bidden voor de situatie in de stad. Hanne-Lore Schneck is een trouwe bezoekster van de bijeenkomsten, tweemaal per dag komt ze naar de kerk. „Helaas heb ik geen kracht om zandzakken te sjouwen of op een andere manier te helpen”, zegt ze. „Maar dat ik hier mee kan bidden, vind ik fijn. Het gebed is enorm belangrijk, we moeten God aanroepen in deze tijd. De burgemeester zei laatst dat we alles gedaan hadden en dat het enige wat we misschien nog konden doen, bidden was. Toen moest ik wel een beetje glimlachen, omdat hij daarmee in de roos schoot. Bidden moeten we, ik geloof echt dat dat helpt.”
Scheck, lid van een van de twee baptistengemeenten in de stad, vindt het extra mooi dat door de gebedsbijeenkomsten de kerkmuren weg lijken te vallen. Iets wat ook de rooms-katholieke Heinrich Stapler als positief ziet. „Er is één God, en in Hem gelooft ieder die hier komt.
Stapler bezocht de gebedsbijeenkomst „omdat de catastrofe nog niet voorbij is.” Hij zelf zegt niet getroffen te zijn door het hoge water, maar Stapler kent mensen van wie de woning onder water kwam te staan. Net als bisschop Michael Seils, die zijn huis openstelde voor slachtoffers van de vloed. „Sinds zondag logeren er vier familieleden bij ons omdat zij door het water zonder stroom kwamen te zitten.”
Voor Seils is het openstellen van zijn huis heel vanzelfsprekend in deze situatie. „Vrijwel alle 20.000 geëvacueerden vonden onderdak bij familie of vrienden. Je helpt elkaar, dat is logisch.”
Kelders leegpompen
Terwijl rooms-katholieken, evangelischen en baptisten nog even met elkaar praten op het terrein van de rooms-katholieke kerk, praten even verderop nog meer mensen na. Het zijn rooms-katholieke jongeren uit Wiedenest, een dorp bij Keulen, die zojuist terugkeerden van een dagje zandzakken leegmaken. Want al die duizenden zandzakken die de stad tegen het hoogwater moesten beschermen en geplaatst werden door talloze vrijwilligers en brandweerploegen uit het hele land, moeten ook weer verwijderd worden.
In het kader van de jaarlijkse actie ”72 uur actief voor het goede doel” besloten zo’n 500 rooms-katholieke jongeren uit heel Duitsland zich in te zetten voor de slachtoffers van de vloed rondom Maagdenburg. „We hadden het idee dat we hiernaartoe moesten, om praktisch te dienen.”
En dat dienen bestaat vooral uit het leegpompen van kelders en uit puinruimen. „We zijn eerst naar een oude vrouw geweest van wie de kelder onder water gestaan heeft. Met een groepje hebben we haar meubels naar een veilige plek gebracht. Zelf kon ze dat onmogelijk doen en ze was ontzettend blij met onze hulp”, aldus Christoph Prox, een van de vrijwilligers. „Het is mooi dat we zo ons steentje kunnen bijdragen.”
Dankdienst
Het tij in Maagdenburg lijkt gekeerd, er wordt weer gelachen in de Duitse stad. Een tijd van wederopbouw en schade-inventarisatie breekt aan. Maar voordat de inwoners van Maagdenburg overgingen tot de orde van de dag, sloten de christenen in de stad de nieuwe ”vloed van de eeuw” zondag af met een dankdienst. „Omdat we bewaard zijn gebleven.”