’Eenvoudig’ pontificaat begint met pracht en praal
ROME – Een plechtige mis op het St. Pietersplein luidde dinsdagochtend het begin in van het pontificaat van paus Franciscus.
Voor het begin van de mis kreeg Franciscus het pallium omgelegd, een liturgisch ereteken dat de verbonden van Rome met de rest van de rooms-katholieke kerk symboliseert, en ontving hij de vissersring. De ring is een teken van de pauselijke waardigheid.
De ´mis voor het begin van het Petrusambt’, zoals de ceremonie officieel heet, werd naar schatting door ruim 150.000 mensen bijgewoond, veel minder dan waarmee vooraf rekening was gehouden. Acht jaar geleden namen een half miljoen mensen deel aan de ´inauguratiemis´ van Benedictus XVI, die echter op een zondag plaatsvond.
Onder de aanwezigen waren afgevaardigden uit meer dan 130 landen, waaronder de Duitse Bundespresident Merkel en de Amerikaanse vice-president Biden. Kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima vertegenwoordigden Nederland. Zij zaten volgens het protocol op de zevende rij vanaf het altaar. De Argentijnse delegatie onder leiding van Cristina Kirchner had recht op de eerste rij. Volgens het Argentijnse dagblad La Nacion begroette de Argentijnse president Máxima uitbundig op het Sint Pietersplein. Ook premier Rutte maakte deel uit van de Nederlandse delegatie.
Na afloop van de mis, hadden de kroonprins en de prinses in de Sint Pieter een korte maar zichtbaar plezierige ontmoeting met de paus. Ook Rutte schudde Franciscus de hand.
In de preek ging Franciscus in op de rol van Jozef, wiens feestdag het dinsdag was in de rooms-katholieke kerk. “Jozef is de hoeder van Maria en Jezus. En van de Kerk. Hij is nederig en trouw, ook als hij niet alles begrijpt.”
De paus deed een beroep op “degenen die een economische, politieke of sociale rol bekleden”, dat zij “hoeders zijn van de schepping, hoeders van het milieu”, en dat zij “geen tekens achterlaten van vernietiging en dood”.
Franciscus ging ook in op zijn eigen rol als paus. Het is waar, zo zei hij, dat ook het pausschap een macht vertegenwoordigt. “Maar de werkelijke macht is de dienstbaarheid. Ook de paus moet – als hij zijn macht wil uitvoeren – kijken naar nederige en concrete dienstverlening.” Het kan worden opgevat als een teken dat de paus zijn rol opvat als meer gelijkwaardig aan andere bisschoppen. Sinds Franciscus paus is, heeft hij al twee keer zijn rol als bisschop van Rome, en niet zijn pausschap, centraal gesteld.
Afgezien van enkele tekenen van soberheid – zo is de vissersring van de nieuwe paus van zilver en niet van goud – was de ceremonie dinsdag in Vaticaanstad gehuld in de gebruikelijke pracht en praal.