Cynisch door hangjongeren
GOUDA - ’s Middags verschijnen ze. Na schooltijd bepalen hangjongeren een deel van het beeld in winkelcentrum Goverwelle, in de gelijknamige wijk van Gouda. Leeftijd? „Twaalf tot twintig jaar, maar ook wel ouder.” Oorsprong? „Voor 85 procent Marokkaan, de rest Nederlander.” De aanpak? „Zero tolerance.” Gouden Stadsregels? „Niks geholpen.”
Goverwelle is een dertien jaar oude wijk in het oosten van Gouda. Het winkelcentrum is relatief nieuw en oogt fris. Weinig doet aan hangjongeren denken. „I lova Rose”, vertelt een viltstift. Verder is er ’s middags een dwarsdoorsnede van de Nederlandse stadssamenleving: allochtone vrouwen bij Hans Textiel, Nederlandse bij de slager.
In de loop van de middag verandert het publiek echter, weet W. H. Schmidt (57), sinds zes jaar manager van de Albert Heijn-supermarkt in het centrum. Dan komen er hangjongeren. „Als ze alleen wat rondlopen, is er geen probleem. Vaak zijn ze echter luidruchtig. Ook dat is niet zo erg, als het maar netjes blijft. Maar dat is vaak niet het geval. Dames worden nageroepen met vrouwonvriendelijke leuzen. Dat is niet prettig voor klanten. Daar komen ze niet voor.”Nog vervelender is het rondscharrelen van de jeugd op de parkeerplaats. „Laat geen mobieltje in je auto zitten, want als je terugkomt, ligt er een ruit uit en is het weg. Chauffeurs waren herhaaldelijk hun mobieltje kwijt wanneer ze het in de cabine lieten zitten als ze goederen kwamen lossen.”
Wie zijn de jongeren die aan het einde van de middag en op koopavond in Goverwelle het winkelen verstoren? „Groepjes van vier tot tien jongeren. De leeftijd ligt tussen de 12 en de 20 jaar. Van hen is 85 procent Marokkaan, de rest Nederlander. Daar kunnen we wel omheen draaien, maar het is gewoon zo. De meesten zijn afkomstig uit de wijk Oosterwei.” En die wordt in de volksmond wel het ”getto van Gouda” genoemd.
Albert Heijn is bijna elke avond tot 21.00 uur open, dus heeft deze winkel het meest last van de hangjongens. Soms loopt een groep de supermarkt binnen. „Om proletarisch te winkelen of rotzooi te trappen: bijvoorbeeld een blikje opentrekken en leeg laten lopen.”
Al een jaar na zijn aantreden nam Schmidt een beveiligingsbeambte in dienst, die aan het eind van de middag en ’s avonds in uniform gezag uitstraalt en diefstal moet voorkomen. „Dat werkt.” Niet alleen tegen de hangjongeren, maar ook tegen de menige klant in bontjas die kaviaar steelt. „Ook dat is waar: Nederlanders jatten meer dan Marokkanen. Maar helaas is door slap overheidsbeleid de dief vaak nog eerder terug in de winkel dan ik.”
Over het effect van de vorig jaar opgestelde Gouden Stadsregels is Schmidt -zelf Gouwenaar- cynisch. „Ik merk er niets van. Het vervelende van dit soort zaken is: Je went eraan. Ik sta bijna nergens meer van te kijken.”
Schmidt weet ervan mee te praten, want hij is persoonlijk bedreigd en geïntimideerd. Daar wil hij echter niet te veel over kwijt. Wel dat zijn auto regelmatig „een beste onderhoudsbeurt” heeft gehad doordat deze was bekrast of een busje afbijtmiddel over de lak was gegooid, en dat zijn autoruiten regelmatig sneuvelen. Maar Schmidt is er de persoon niet naar om zich te laten intimideren. Zo verkeert hij regelmatig op het nabijgelegen politiebureau om de bedreigingen aan het adres van zijn personeel aan te geven.
De Gouwenaar gelooft meer in de ”zero tolerance”-aanpak die hij sinds twee jaar samen met de politie heeft vormgegeven. „Niets dan lof over hen. Als we bellen, komen ze. Samenscholing werd verboden, als een jongen een grote mond had, werd hij meegenomen. Daardoor is het nu niet meer elke avond feest.”
Inwoners van Gouda kozen tien Gouden Stadsregels uit behoefte aan meer waarden en normen. Andere gemeenten volgden het voorbeeld. Een serie van vijf artikelen over het resultaat, als opmaat voor een congres van het Platform Waarden en Normen op 11 september. Vandaag stadsregel 4: ”Intimiderend rondhangen is asociaal”.
