De meningen over zijn geestelijke toestand zijn verdeeld. Enkele psychologen zeggen dat hij aan waanideeën leed en daarom niet verantwoordelijk kan worden gehouden. Andere psychologen vinden juist dat hij bij zijn volle verstand was, toen hij meer dan 70 mensen doodde met een bom in het regeringskwartier van Oslo en met wapens op het vakantie-eiland Utøya. De aanklagers zeiden donderdag dat als de rechters hem wel verantwoordelijk vinden voor zijn daden, ze hem dan 21 jaar moeten laten opsluiten.

Breivik werd boos om de eis van de aanklagers. De Noor wil toerekeningsvatbaar worden verklaard. Hij verliet de rechtszaal op een voor hem kenmerkende wijze: met de nazigroet. Vrijdag is de laatste dag van het proces. Dan krijgen zijn advocaten voor het laatst het woord. Ook Breivik mag dan nog een zegje doen.

Veel Noren willen dat Breivik in de cel levenslang boet voor zijn daden, maar daar konden de aanklagers naar eigen zeggen niet in meegaan in hun eis. Wat voor hen telt is de rechtsgrond die nodig is om iemand geestelijk gezond te verklaren. Dat leek ook hen een nare bijsmaak te geven. „Als regels volledig voorbijgaan aan het rechtsgevoel van mensen, dan is dat een ernstig probleem”, aldus aanklager Bejer Engh. Ze zei in haar pleidooi dat veel van de klemmende vragen in deze zaak, zoals hoe een „inwoner een moordmachine kan worden”, waarschijnlijk niet afdoende kunnen worden beantwoord.

Mochten de rechters de eis van de aanklagers overnemen als zij op 20 juli of 24 augustus uitspraak doen, dan volgt waarschijnlijk een beroepszaak. Breivik heeft gezegd in hoger beroep te gaan als hij ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard.