22.34 uur – 5 september stemmen? – Rutte suggereert, op aangeven van Van der Staaij, dat het ook mogelijk is de verkiezingen op 5 september te houden. Voordeel is dan dat de op 5 september gekozen Kamer ook in de Ridderzaal zit met Prinsjesdag. Gaan we op 12 september naar de stembus, dan zit de oude Kamer in de Ridderzaal, en wordt de dag erna een nieuwe Kamer geinstalleerd. Er lijkt in de Kamer echter geen meerderheid voor het zetten van de verkiezingsdag op 5 september.

22.23 uur – Rutte: Complimenten – „Er is vandaag iets heel bijzonders gebeurd. In een moeilijke situatie met verkiezingen op komst heeft de politiek zich van haar beste kant laten zien. Zowel De Jager als de 5 fractievoorzitters hebben in de afgelopen 48 uur een ongelooflijk grote prestatie neergezet.”

22.10 uur – Van der Staaij: Hulde – „Het is van belang nu een zo breed mogelijke coalitie van goedwillenden te smeden.” Het is goed nieuws dat er een Kamermeerderheid is ontstaan, ook door de Kunduzcoalitie, stelt Van der Staaij . „Hulde daarvoor. Al had het uitnodigingsbeleid voor de onderhandelingen wel wat ruimer gekund.” Van der Staaij vraagt zich af of het wel zo vanzelfsprekend moet zijn dat na elke kabinetscrisis nieuwe verkiezingen worden gehouden. „Waarom niet opnieuw een coalitie van CDA en VVD, maar dan aangevuld met andere partijen?”

22.04 uur – Slob: Bijzondere tijden – „Bijzondere tijden vragen bijzondere daden. Ik ben vermoeid, maar ook dankbaar voor het resultaat dat nu is bereikt.” Slob kreeg net nog sms-je van „postbode Martin, die enorm blij is met het akkoord.” Slob wijst erop dat de huishoudinkomenstoets gelukkig niet doorgaat, „die zou gezinnen uit elkaar hebben getrokken”, evenals de Catshuisbezuinigingen met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking.

21.54 uur – Sap: Eerste stap – GroenLinks-leider Sap benadrukt dat dit akkoord het belastingstelsel vergroent, rode diesel zwaarder belast en bezuinigingen op natuur terugdraait. Voor haar is dit echter slechts een eerste stap. Na de verkiezingen van 12 september en als er daarna een nieuw kabinet aantreedt, voelt Sap zich vrij van het akkoord van vandaag.

21.20 uur – Van der Staaij: Verklaring Pechtold „gezwam” – SGP-leider Van der Staaij interrumpeert, zichtbaar woedend, D66-woordvoerder Pechtold die beweerde dat in het vooroverleg van diverse fracties alle partijen welkom waren. Van der Staaij: „Hoe verhoudt zich dat dan tot wat ik in het Nederlands Dagblad leest dat u er geen behoefte aan dat de SGP aanschoof? Heel wat anders dan gezwam van u daarnet!” Om er later nog aan toe te voegen: „Ik vind, voorzitter, dat de heer Pechtold nu als democraat en man van de transparantie flink door de mand valt.” 
Tijdens de interruptie van de SGP-leider, klapt CDA-voorman Van Haersma Buma uitbundig. CDA’er De Rouwe twittert: “Van der Staaij gebruikt richting Pechtold grote woorden met “gezwam”. Maar hij, vd Staaij, heeft gelijk.”

21.10 uur – Roemer: SP kan niet instemmen – Roemer noemt het knap dat De Jager het kabinet Rutte heeft gereanimeerd. „Ik ben niet alleen maar negatief over het akkoord, vooral niet als ik het vergelijk met het Catshuisakkoord”, stelt Roemer in tegenstelling tot Samsom. Toch kan de SP er niet mee instemmen. Zo noemt hij de nullijn voor de publieke sector „een heel slecht voorstel.” En: „Juist in crisistijd de ontslagbescherming aanscherpen maakt van nog meer werknemers wegwerpartikelen.” Roemer stelt voor onderaan de brief naar Brussel te schrijven: „Uiterlijk houdbaar tot 12 september.”

21.03 uur – Ouwehand vraagt naar Hedwigepolder – Als PvdD-woordvoerder Ouwehand vraagt naar de Hedwigepolder, geeft Van Haersma Buma aan dat die polder ten hoogste voor eenderde onder water zal worden gezet. “Ja mevrouw Ouwehand, als er een economische crisis is, komen er nu eenmaal minder ecologische verbindingszones.”

20.50 uur – Van Haersma Buma doet appel – CDA-fractieleider Van Haersma Buma doet een laatste appel op partijen die zich nog niet hebben aangesloten bij de zogeheten Kunduzcoalitie. „Het is nog niet te laat”, voegde hij PvdA-leider Samsom toe. De laatste wilde overigens weten „wat er dan nog veranderd kan worden?”. Van Haersma Buma kaatste die bal terug: „Was deze week uit uw kamer gekomen, dan hadden we kunnen bezien wat er nog kon.” Samsom: „Maar nu zegt u: teken bij het kruisje. Dat doen wij niet.”

20.40 uur – Samsom in het debat – PvdA-leider Samsom zei in het begrotingsdebat dat het akkoord een valse start die Nederland te kort doet. Hij sprak van een bewuste aanval op de overlegeconomie, omdat de partijen het pensioenakkoord opblazen. Het nieuwe pakket is volgens hem voor „90 procent een voortzetting van een rechts regeerakkoord, aangevuld met akelige maatregelen uit het Catshuispakket.”

20.30 uur – Debat begint – Het debat in de Tweede Kamer is begonnen en is te volgen via Politiek24 (rechts op deze pagina).

20.29 uur – Fractiewoordvoerders ingenomen – De vijf fractiewoordvoerders van de VVD, CDA, D66, GroenLinks en de ChristenUnie zijn ingenomen met het akkoord dat ze donderdag hebben gesloten. Ze stonden vrolijk de pers te woord en complimenteerden elkaar. „Grote lof voor alle partijen die niet in het kabinet zitten”, aldus CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma. Arie Slob van de ChristenUnie zei dat het ook voor de VVD en CDA niet makkelijk was geweest. „Zij hebben toch net hun kabinet zien vallen.” Jolande Sap van GroenLinks was vooral blij dat ze veel maatregelen van het kabinet heeft weten terug te draaien. Wat ze moeilijk vindt, is de verhoging van de btw. „Die gaat iedereen in de portemonnee voelen.”

20.24 uur – Wilders: Knudde – „Henk en Ingrid wordt een forse poot uitgedraaid, op bevel van Brussel. FC Kunduz is FC Knudde.” Wilders heeft het akkoord snel gelezen voordat hij het debat inging, maar hij vond het „drie keer niks.”

20.19 uur – Rutte: Fantastisch – Premier Mark Rutte betitelt het begrotingsakkoord van VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie als „een fantastisch resultaat.” Rutte gaf „alle complimenten” aan minister Jan Kees de Jager van Financiën en de vijf fracties.

20.14 uur – Geen commentaar internationale kredietbeoordelaars – Standard & Poor’s en Fitch geven geen commentaar op het begrotingsakkoord dat in Den Haag is gesloten.

20.10 uur – De Jager is gerust – „Ik kan met een gerust hart naar Brussel.” Dat zei minister Jan Kees de Jager van Financiën na het akkoord over de begroting van 2013. Hij prees de partijen die de deal overeenkwamen. Zij hebben volgens de bewindsman het landsbelang vooropgesteld en niet het partijbelang. Het ontsporen van de overheidsfinanciën leek even dichtbij, maar met dit akkoord is dat voorkomen, aldus De Jager. „Niemand kan dit succes alleen claimen.”

20.09 uur – Reactie Vakbond Abvakabo FNV: „Het ziet er redelijk dramatisch uit. De cijfers van het Centraal Planbureau tonen aan dat de nullijn voor ambtenaren geen structurele bezuiniging is. We zijn ook tegen de snellere verhoging van de AOW. Vooral brandweermannen en ambulancepersoneel, voor wie een aparte regeling geldt, zijn hiervan de dupe. Ze kunnen hierdoor tot 13 procent worden gekort in hun portemonnee. Een btw-verhoging, zoals is afgesproken, betekent dat de lagere inkomens extra worden geraakt. In het algemeen zou het verstandiger zijn om meer te investeren dan te bezuinigen.”

20.09 uur – Reactie NVM – De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM): „Wij vinden het een goeie zaak dat de overdrachtsbelasting op 2 procent blijft. Dat nieuwe aflossingsvrije hypotheken niet meer in aanmerking komen voor hypotheekrenteaftrek zat eraan te komen. De koopkracht op de woningmarkt moet wel gehandhaafd blijven. Er moet een evenwicht worden gevonden.”

20.05 uur – AOW-leeftijd omhoog – De AOW-leeftijd gaat volgend jaar met 1 maand omhoog. Daarna stijgt hij in stappen, tot in 2019 de pensioengerechtigde leeftijd 66 jaar is. In 2024 wordt dat 67 jaar.

20.01 uur – Overzicht bezuinigingsplannen – Overzicht van een aantal bezuinigingen en hervormingen waar VVD, CDA, GroenLinks, D66 en de ChristenUnie het over eens zijn geworden.

19.50 uur – Reactie CNV – Jaap Smit, voorzitter CNV: „ Ik ben verrast door de voortvarendheid van de Kamer, maar in het pakket staat wel een aantal zaken met nare gevolgen voor nogal wat mensen, zoals het openbreken van het pensioenakkoord.”

19.30 uur – Reactie werkgeversorganisaties – De werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland vinden het bezuinigingspakket „moedig en goed voor Nederland.” „De Nederlandse politiek laat zich hier van zijn beste kant zien door zich in moeilijke tijden te verenigen.”

18.55 uur – Debat weer verschoven – Het debat over de miljardenbezuinigingen is opnieuw uitgesteld op verzoek van een aantal fracties. Het debat begint nu om 20.30 uur, zo heeft de griffie van de Tweede Kamer gemeld. Ook premier Mark Rutte is bij het debat aanwezig, aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.

18.30 uur – SGP stemt nog niet in – De SGP kan nog niet instemmen met het akkoord dat de regeringspartijen VVD en CDA hebben gesloten met D66, GroenLinks en ChristenUnie. De SGP wacht het debat af. Van der Staaij zegt dat hij wel een overleg heeft gehad met CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma om bij te praten over de stand van de onderhandelingen. Voor de SGP is het „heel belangrijk” dat de 3 procentsnorm wordt gehaald.

18.25 uur – Meerderheid akkoord – Ook GroenLinks stemt in met het begrotingsplan. Sap zei dat 1,1 miljard euro aan bezuinigingen uit het oude regeerakkoord van 18 miljard aan bezuinigingen wordt geschrapt. Dat slaat onder meer op het persoonsgebonden budget, natuur en het passend onderwijs.

Sap meldde verder dat er 1 miljard bezuinigd wordt in de zorg door een nieuw systeem van eigen bijdragen en eigen risico’s waarbij de lage inkomens worden ontzien. Ook komt er volgens haar een werkgeversheffing voor hogere inkomens die 500 miljoen euro zal opbrengen.

Hiermee is een meerderheid is akkoord.Dit betekent dat minister Jan Kees de Jager van Financiën de voorstellen vrijdag naar de Europese Commissie in Brussel kan sturen. Het pakket bestaat uit miljardenbezuinigingen en hervormingen op de woningmarkt en in het ontslagrecht. Verder gaat het hoge btw-tarief met 2 procent omhoog en gaat de AOW-leeftijd eerder omhoog.

18.05 uur – Details akkoord – Dit zijn volgens RTL de details van het miljardenakkoord.

17.50 uur – Europese Commissie: Hoopgevend – De Europese Commissie noemt het hoopgevend dat CDA, VVD, GroenLinks, ChristenUnie en D66 overeenstemming hebben bereikt over een begrotingsplan. „Het is bemoedigend te zien dat de meeste politieke partijen de noodzaak inzien om de Nederlandse begrotingssituatie op een duurzame manier aan te pakken”, aldus een woordvoerder van Europees Commissaris Olli Rehn (Monetaire zaken en de euro). De zegsman herhaalde dat begrotingsdiscipline niet door Brussel wordt opgelegd, maar door de lidstaten zelf werd afgesproken. „Het is essentieel voor het belang van de Nederlanders.”

17.30 uur – Wachten op GroenLinks – Het is nu nog wachten op groen licht van GroenLinks.

17.12 uur – ChistenUnie akkoord – Ook de ChristenUnie is akkoord met het pakket bezuinigingsmaatregelen. Fractieleider Arie Slob van de ChristenUnie vindt het jammer dat de PvdA er niet bij is. „Het was mooier als het breder was geweest.” Er zijn volgens hem „mogelijkheden geboden” aan de partij van Diederik Samsom. De bewering van de PvdA-leider dat de pijn niet eerlijk verdeeld zou zijn, noemde Slob „uitermate voorbarig.” Het akkoord is geen „pretpakket”, aldus Slob. Het zal volgens hem „heel pittig” zijn. Wel is hij tevreden dat een aantal maatregelen van het vorige gedoogkabinet is gecorrigeerd. „In bepaalde sectoren zal de vlag uitgaan.”

17.11 uur – Samsom: Niet eerlijk – De PvdA vindt dat er geen balans zit in het akkoord dat VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie hebben gesloten. „Het is een akkoord waarin de pijn niet eerlijk wordt verdeeld”, zei PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom.

17.04 uur – Ook CDA en VVD akkoord – Ook CDA en VVD maken bekend akkoord te zijn met het pakket bezuinigingsmaatregelen. CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma: „Ik heb mijn fractie bijgepraat en ik kan terug met een akkoord van de CDA-fractie op wat er tot nu toe besproken is.” Ook VVD-fractievoorzitter Stef Blok zei na afloop van overleg met zijn fractie akkoord te zijn.

17.01 uur – Sap: PvdA te laat – De PvdA is te laat om mee te doen met het principeakkoord dat nu op tafel ligt bij VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie. Dat zei GroenLinks-fractievoorzitter Jolande Sap. „Samsom wil meedoen, maar hij is te laat en dat betreur ik zeer”. Op de vraag of de PvdA te laat had bewogen, antwoordde Sap dat je dat zou kunnen concluderen. Maar er kan volgens haar altijd nog iets door het Kamerdebat veranderen.

16.49 uur – Sap: Verschillende bezuinigingen van tafel – Verschillende bezuinigingen op het gebied van het persoonsgebonden budget, natuur en passend onderwijs zijn van tafel. Dat zei GroenLinks-fractievoorzitter Jolande Sap.

16.45 uur – PvdA doet niet mee – De PvdA doet „op dit moment” niet mee met bezuinigingen in 2013 waarover VVD, CDA, GroenLinks, D66 en de ChristenUnie het in principe eens zijn. PvdA-leider Diederik Samsom zei dat na nieuw overleg met minister Jan Kees de Jager van Financiën. „Ik denk met recht en rede, maar ik ken het akkoord niet”, zei Samsom. Hij is alleen bereid mee te doen als de pijn eerlijk wordt verdeeld en niet alleen wordt afgewenteld op de lage- en middeninkomens. Samsom krijgt nu weer bezoek van GroenLinks-leider Jolande Sap die hem graag bij het akkoord wil betrekken.

16.40 uur – Aanpassing drieprocentsnorm – De Europes Commissie bereidt een wijziging in haar economische beleid voor, waarbij de drieprocentsnorm wordt versoepeld. Dat meldt The Telegraph.

16.35 uur: Blok: Eind gekomen – Stef Blok, fractieleider van de VVD: „We zijn een eind gekomen en ik ga nu met mijn fractie spreken.”

16.10 uur: Neptweet – Een tweet van Pechtold dat het akkoord staat als een huis, blijkt niet van de D66-leider te zijn. Dit is het echte account van Pechtold.

15.44 uur: De Jager praat met Samsom – Minister Jan Kees de Jager van Financiën gaat met PvdA-fractieleider Diederik Samsom om tafel om te spreken over bezuinigingen. Samsom had eerder donderdag verzocht om een overleg, maar de bewindsman sprak eerst met de fractievoorzitters van VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie. Dat beraad heeft meer dan 2,5 uur geduurd.

15.39 uur: Deal rond – Volgens Pechtold (D66) en Slob (ChristenUnie) is er een deal over de begroting. Ook GroenLinksleider Jolande Sap noemde het principeakkoord „goed genoeg” om aan haar fractie voor te leggen.

15.33 uur: Sprekerslijst debat donderdagavond – Op de site van de Tweede Kamer staat de sprekerslijst met het aantal minuten spreektijd voor het debat van donderdagavond over de bezuinigingen.

15.29 uur: Ook SGP niet welkom bij gesprekken – Evenals de PvdA is ook de SGP niet uitgenodigd bij de gesprekken over een bezuinigings- en hervormingspakket. Fractievoorzitter Van der Staaij is daarover niet teleurgesteld, zei hij donderdagmiddag op Radio 1 in het programma Dit is de Dag.

Volgens Van der Staaij is de SGP woensdag wel gepolst door minister De Jager van Financiën. De conclusie uit dat gesprek was volgens de fractieleider dat er voor zijn partij „geen grote hobbels” hoeven worden weggenomen. „Bovendien zijn we op dit moment niet nodig voor een meerderheid, daar moet je realistisch in zijn”.

Wel vindt de SGP’er het proces van woensdag en donderdag „een rommelig beeld” geven. Hij vraagt zich af wie er de regie heeft, nu de Kamer heeft aangegeven een leidende rol op zich te willen nemen bij het maken van een pakket. Het huidige proces vergroot volgens hem ook de transparantie niet. „In plaats van kamertjes bij de koningin, worden nu andere kamertjes opgezocht.”

15.27 uur: Debat weer uitgesteld – Het Tweede Kamerdebat over miljardenbezuinigingen wordt uitgesteld tot 19.30 uur vanavond. Dat is nodig omdat de vijf fracties VVD, CDA, GroenLinks, D66 en de ChristenUnie nog met minister Jan Kees de Jager van Financiën overleggen. Aan de hand van dat overleg zal het kabinet nog een brief aan de Kamer schrijven.

14.49 uur: Jongerius: Niet te snel en te drastisch bezuinigen – Voorzitter Agnes Jongerius van de FNV roept de onderhandelende partijen op niet te snel en te drastisch te bezuinigen. Ze heeft hen ook op het hart gedrukt het pensioenakkoord dat het kabinet eerder sloot met de sociale partners, ongemoeid te laten. Jongerius oppert de vennootschapsbelasting tijdelijk te verhogen om het begrotingstekort volgend jaar terug te dringen.

14.29 uur: Doorrekening plannen –
Doorrekening pakket PvdA levert 9,1 miljard op. Dat is circa 3 miljard te weinig om aan de Brusselse eis te voldoen van een begrotingstekort van 3 procent in 2014. 
Doorrekening CPB van plannen GroenLinks: besparing van 8 miljard in 2013, oplopend tot 10 miljard in 2014 en 12 miljard in 2015.
Het CPB rekende ook plannen D66 door: besparing van 12 miljard in 2013, 15 miljard in 2014 en 17 miljard in 2015.

14.09 uur: CBP-doorrekening – Het CPB plaatste zojuist de doorrekening van de crisispakketten van PvdA, D66 en GroenLinks op haar site. In tegenstelling tot de doorrekeningen van de plannen die VVD, CDA en PVV maakten in het Catshuis, heeft het Centraal Planbureau (CPB) wegens tijdgebrek de pakketten van PvdA, GroenLinks en D66 alleen ex-ante onderzocht. Dat wil zeggen dat er geen rekening is gehouden met zogenoemde uitverdieneffecten, zoals de schade die harde bezuinigingen hebben op de economische groei en de werkgelegenheid. Daarom meldt het CPB bij de plannen van PvdA, GroenLinks en D66 ook niet het beoogde begrotingstekort.

14.04 uur: Debat mogelijk verzet naar 18:00 uur – Het voor 15.30 uur geplande debat over de begroting voor 2013 wordt vermoedelijk verlaat tot 18.00 uur. Dat meldt het Financieel Dagblad.

13.58 uur: Positie van GroenLinks – Hoewel GroenLinks volgens bronnen vanmorgen bereid zou zijn om samen met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in te zetten op een crisispakket om het begrotingstekort in 2013 terug te brengen tot 3 procent, lijkt de partij vanmiddag weer te twijfelen nu steeds meer duidelijk wordt dat de PvdA niet mee zal doen. GroenLinks is dan de enige linkse partij die “vuile handen” maakt. Het lijkt erop dat Sap bang is dat dit electoraal slecht voor haar partij kan uitpakken.

13.34 uur: Samsom wil ook meepraten – PvdA-leider Diederik Samsom vindt het merkwaardig dat hij niet is uitgenodigd voor gesprekken van CDA, VVD, D66, GroenLinks en ChristenUnie over een begrotingsakkoord. Samsom zegt dat hij bereid was zonder taboes te praten. Ook het terugdringen van het begrotingstekort naar 3 procent in 2013 is voor hem geen taboe. „Ook de 3 procent mag in zicht komen. Dat zou genoeg basis moeten zijn om verder te praten.”

13.20 uur: VVD en CDA doen concessies – Tijdens het debat van dinsdag over de val van het kabinet leek overeenstemming tussen de partijen nog ver weg, vooral omdat D66, GroenLinks en de CU (de zogenoemde Kunduzcoalitie) alleen zaken wilden doen met het demissionaire kabinet als dit enkele belangrijke bezuinigingen wilde terugdraaien. VVD en CDA lijken nu bereid te zijn om in dit opzicht concessies te doen. Genoemd worden onder meer de kortingen op het persoonsgebonden budget, het passend onderwijs, het natuurbeleid en de hogere griffierechten. Ook zouden de partijen de wens van met name GroenLinks en de ChristenUnie onderschrijven om meer in te zetten op een vergroening van de economie.

13.15 uur: Akkoord lijkt in zicht – De contouren van een akkoord zijn in zicht: een meerderheid van de Tweede Kamer lijkt bereid een pakket te steunen dat het begrotingstekort moet terugdringen tot 3 procent.

13.10 uur: Kunduzcoalitie bijeen – D66, GroenLinks en ChristenUnie overleggen donderdagmiddag verder met VVD, CDA en minister De Jager. De PvdA zit er niet bij. Die partij is volgens een woordvoerder niet uitgenodigd, hoewel partijleider Diederik Samsom donderdagochtend aangaf te willen bewegen. Het overleg vindt plaats in de D66-vleugel in het Tweede Kamergebouw. Op terreinen zoals de woningmarkt, de AOW-leeftijd, de sociale zekerheid en de arbeidsmarkt lijkt het demissionaire kabinet met D66, GroenLinks en de CU, aangevuld met de SGP, zaken te kunnen doen. Ook over een (geringe) verhoging van de btw lijkt er overeenstemming te bestaan.

13.00 uur: Hele ochtend overleg – De fractievoorzitters van D66, GroenLinks en ChristenUnie hebben donderdagmorgen met elkaar overlegd over een crisispakket. Vrijwel tegelijk was er op het ministerie van Financiën beraad tussen de fractieleiders Stef Blok (VVD) en Sybrand van Haersma Buma (CDA) met De Jager, premier Mark Rutte en vicepremier Maxime Verhagen.