Aung San Suu Kyi mogelijk in parlement Birma
NAYPYIDAW (ANP/AFP/EFE) – In Birma (Myanmar) worden zondag tussentijdse verkiezingen gehouden. Het gaat daarbij slechts om het beperkte zetelaantal van 45. Opmerkelijk is echter dat oppositieleidster Aung San Suu Kyi mogelijk voor het eerst in het parlement komt.
Haar Nationale Liga voor Democratie (NLD) won reeds de parlementsverkiezingen in 1990. Maar de militaire junta, die sinds 1962 aan de macht was, legde de uitslag naast zich neer en regeerde door. Pas de afgelopen jaren kwam, mede onder westerse druk, enige democratisering tot stand in het Zuidoost-Aziatische land. Maar de NLD nam niet deel aan de parlementsverkiezingen in 2010. Volgens de partij en volgens westerse waarnemers waren die oneerlijk. Ook zat Suu Kyi nog in huisarrest.
In 2011 kwam formeel een einde aan het decennialange militaire bewind. Er kwam in naam een burgerregering, ook al bestond die voor een groot deel uit ex-generaals die hun uniform aan de wilgen hadden gehangen en een burgerpak en -das hadden aangetrokken. Zo is president Thein Sein (66), die sinds maart 2011 staatshoofd is, zelf een oud-generaal.
De nieuwe regering voerde enkele hervormingen door. Zo werden honderden politieke gevangenen vrijgelaten. Ook kregen de voorheen streng gecensureerde media iets meer vrijheid. Er werd een vredesproces op gang gebracht met etnische minderheden. Wetten werden aangenomen die betogingen en de oprichting van vakbonden toestaan.
Voor de tussentijdse verkiezingen zondag zijn waarnemers van de Europese Unie en de Verenigde Staten toegelaten. Aung San Suu Kyi kreeg de gelegenheid om voor het eerst een campagnetoespraak te houden op de televisie. Zij eiste daarin onder meer „vrijheid van vrees”, een van de vier fundamentele vrijheden zoals die in 1941 door de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt zijn benoemd. Haar toespraak werd wel gecensureerd: een aanval op de voormalige militaire junta werd eruit geknipt.
Tijdens de campagne bleek nog eens hoe populair Suu Kyi is. Het autokonvooi van de Nobelprijswinnares kwam vaak maar langzaam vooruit omdat het werd omstuwd door mensenmassa’s.
Aan de gang naar de stembus doen 160 kandidaten van 17 politieke partijen mee. Er staan in totaal 45 zetels op het spel: 37 (van de 440) in het Lagerhuis, zes (van de 224) in de Senaat en twee in regionale parlementen.
