De verwerking van ijzererts bracht het arme groothertogdom vanaf het eind van de negentiende eeuw welvaart. Toen de staalindustrie achteruit boerde, maakte Luxemburg zich groot in financiële dienstverlening. Sinds daar een crisis toesloeg, wil het land in de wetenschap uitblinken. „Dat gaat met zoveel ‘drive’, indrukwekkend”, zegt Marleen de Vries. De Nederlandse woont inmiddels acht jaar in Luxemburg. „Dit is echt een fantastisch land.”

Groothertog Henri begeleidt de koningin tijdens haar bezoek aan Belval, waar een 120 hectare groot hoogoventerrein dicht bij de Franse grens wordt omgevormd tot stad, naar een ontwerp van het Maastrichtse architectenbureau Jo Coenen & Co. De monarchen arriveren per trein in het fonkelnieuwe station en krijgen aan de hand van foto’s en maquettes uitleg over wat hier sinds 2002 tot stand wordt gebracht.

Onder een wolkenloze lucht volgt een wandeling naar de Massenoire, een hoogovengebouw waar een gesprek over de ontwikkeling van de regio volgt. De oude loods behoort tot het industriële erfgoed dat hier wordt geconserveerd. Transparante verf zorgt ervoor dat de roestkleur van de enorme silo’s en buizen zichtbaar blijft. Twee oude schoorstenen steken af tegen de blauwe lucht.

Eromheen worden openbare instellingen, woontorens en winkelcentra gebouwd. Volgens de plannen moet de stad 7000 inwoners gaan tellen en werk bieden aan 20.000 mensen.

Het noorden van de stad biedt ruimte aan de nieuwbouw van de Universiteit van Luxemburg. Vanaf 2014 lopen hier 7000 studenten en 2000 personeelsleden rond. Op de vierde verdieping van het House of Biomedicine krijgen koningin en groothertog uitleg over het medische onderzoek dat hier wordt verricht.

Bloemen van Trix

Ook tijdens het middagprogramma geeft Luxemburg een staaltje nieuwe technologie ten beste, maar eerst is er een ontmoeting met het verleden: in Klein Zwitserland, het bergachtige noorden en oosten van het groothertogdom, leidt een smal hobbelweggetje steil omhoog naar Chateau Bourglinster, het kasteeltje waar de Luxemburgse premier Juncker en de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Rosenthal, de twee vorsten opwachten voor de lunch.

Slingerwegen door de heuvels leiden naar SES Astra, het grootste satellietbedrijf ter wereld. Het is gevestigd op landgoed Château Betzdorf, waar groothertog Henri is geboren.

SES Astra beschikt over 49 satellieten, die de programma’s van 6000 zenders verspreiden. Lucille de Vries (14) en haar zus Trix –op haar dertiende verjaardag– bieden koningin Beatrix en groothertogin Maria Teresa een boeket aan. De meisjes wonen in Luxemburg omdat hun vader bij SES werkt, vertellen ze hun koningin.

Schoteltuin

Het programma loopt uit; de vorstin neemt de tijd voor de rondleiding. In de controlekamer, waar de satellieten worden bestuurd en gecontroleerd, is een van de wanden bedekt met enkele honderden beeldschermen. De satellieten, 36.000 kilometer boven de aarde, bedienen televisiezenders, maar ook leveranciers van breedbandinternet en ministeries van Defensie.

Bij hoge uitzondering gaat zelfs de poort naar de tuin open, waar 44 blinkendwitte schotels staan opgesteld. De koningin krijgt er –Engelstalig– uitleg over het project emergency.lu, een nieuw communicatie- en coördinatie-instrument dat humanitaire operaties gaat ondersteunen en ervoor zorgt dat communicatie in de eerste uren na een ramp mogelijk is.

Bij het afscheid ontvangt koningin Beatrix een schaalmodel van een satelliet. Niet opvouwbaar, vertelt de president van SES Astra erbij.

Na deze hypermoderne technologie is het woensdagavond weer tijd voor het verleden: als contraprestatie biedt de Nederlandse vorstin haar gastheren een concert van Het Orkest van de 18e eeuw aan in het centrum van hoofdstad Luxemburg.